Darowizna majątku firmy na rzecz małżonka mając rozdzielność majątkową PIT i VAT.

Pomiędzy małżonkami może istnieć wspólność majątkowa małżeńska jak również rozdzielność majątkowa. Wspólność majątkowa małżeńska powstaje z mocy prawa po zawarciu związku małżeńskiego, nie potrzebne są żadne dodatkowe umowy. Natomiast zawarcie umowy o rozdzielności majątkowej musi mieć formę pisemną, przy obopólnej zgodzie małżonków i podpisywana jest u notariusza. Tego typu decyzja ma określone konsekwencje na przyszłość.

Co oznacza rozdzielność majątkowa małżeńska?

Zawarcie takiej umowy wiąże się najczęściej z posiadaniem przez małżonków dwóch odrębnych majątków osobistych. W skład majątków osobistych wchodzą zarówno dobra jakie posiadali na moment zawarcia związku małżeńskiego, jak również po jego zawarciu. Często takie decyzje podejmowane są z inicjatywy małżonka prowadzącego działalność gospodarczą z uwagi na podwyższone ryzyko finansowe z tym związane.

Darowizna majątku firmy na rzecz małżonka

Nie ma możliwości przekazania firmy małżonkowi, który będzie kontynuował działalność, ale już na siebie. Przepisy nie pozwalają na tego typu zmiany. Możliwe jest jednak przekazanie całego majątku przedsiębiorcy, w skład którego wchodzą:

• budynki, budowle,
• samochody,
• maszyny, urządzenia,
• wyposażenie,
• środki trwałe,
• zakupione towary, materiały,
• patenty, licencje, prawa autorskie.

Taka forma przekazania majątku przedsiębiorstwa nazywana jest przekazaniem tzw. zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Małżonek przejmujący musi dokonać wpisu do CEIDG na siebie. Jeżeli firma posiadała w nazwie poza imieniem i nazwiskiem tzw. nazwę skróconą można również ją zapisać. Najczęściej ma to znaczenie w przypadku firm o ugruntowanej pozycji na rynku, które są rozpoznawalne właśnie po tej nazwie.

W jaki sposób udokumentować przekazanie majątku?

W przypadku rozdzielności majątkowej małżeńskiej powinna być sporządzona na tę okoliczność umowa darowizny. W takiej umowie powinien być zawarty szczegółowy wykaz przekazywanych składników majątku wraz z określeniem wartości poszczególnych rzeczy objętych umową. Jeżeli w skład przekazywanego majątku będą wchodziły budynki taką umowę w tym zakresie należy sporządzić w formie aktu notarialnego.

Zasady rozliczenia na gruncie przepisów podatkowych będą takie same jak w przypadku darowizny w kręgu najbliższej rodziny zaliczanej do I i II grupy podatkowej. Zwolnienia od podatku od spadków i darowizn z jakich może korzystać najbliższa rodzina zostały opisane tutaj.

Rozliczenie na gruncie podatku dochodowego

Przekazany majątek firmy nie będzie podlegał opodatkowaniu w podatku dochodowym dla żadnej ze stron. Transakcja zmiany właściciela jest nieodpłatna. Brak przychodu oznacza brak podatku dochodowego do zapłaty.

Jeżeli w przekazywanym majątku znajdą się materiały i towary handlowe małżonek przekazujący firmę powinien dokonać korekty zeznań podatkowych w zakresie kosztów uzyskania przychodów o czym można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów. Towary znajdą się wówczas w kosztach uzyskania przychodów małżonka obdarowanego o czym można z kolei przeczytać w wydawanych interpretacjach podatkowych. Co prawda w tej interpretacji jest mowa o wspólności majątkowej małżeńskiej, a więc tym bardziej muszą zwrócić uwagę na tę kwestię małżonkowie pozostający w rozdzielności majątkowej jak właściwie dokonać rozliczenia w ich przypadku. Można się spotkać z opiniami, że w takiej sytuacji nie będzie można ująć towarów do kosztów obdarowanego pomimo wyłączenia ich z kosztów darczyńcy. Z uwagi na fakt, że przepisy nie zostały doprecyzowane rozsądnym byłoby skorzystanie z instytucji indywidualnej interpretacji podatkowej.
Środki trwałe, wartości niematerialne i prawne, wyposażenie nie powodują obowiązku wyłączenia z kosztów uzyskania przychodów.

Rozliczenie na gruncie podatku VAT

Transakcje zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa nie podlegają pod przepisy ustawy o VAT (art. 6 ust. 1) a tak należy rozumieć nieodpłatne przekazanie firmy małżonkowi. W takiej sytuacji małżonek przekazujący nie będzie miał również obowiązku dokonania korekty podatku VAT naliczonego. Jeżeli zbycie przedsiębiorstwa będzie miało miejsce przed faktyczną likwidacją działalności gospodarczej w remanencie likwidacyjnym dla celów podatku VAT znajdą się jedynie wartości zerowe.

Podsumowanie

Małżonek przejmujący zorganizowaną część przedsiębiorstwa powinien pamiętać o złożeniu w terminie 6 miesięcy od otrzymania darowizny zgłoszenia na formularzu SD-Z2 do urzędu skarbowego. Wszelkiego rodzaju darowizny podlegają pod ustawę o podatku od spadków i darowizna i należy o tym pamiętać.