Prowadzenie działalności gospodarczej bez samochodu wydaje się wręcz niemożliwe. Jednak nie każdego przedsiębiorcę stać od razu na zakup samochodu za gotówkę, jak się okazuje, rynek ma tutaj sporo do zaoferowania. W dzisiejszej publikacji porównamy leasing operacyjny, finansowy i wynajem długoterminowy samochodu osobowego w Rent a Car.
Leasing operacyjny a finansowy różnice
Przedsiębiorcy często słyszą o możliwości zawarcia umowy leasingu operacyjnego i finansowego, jednak bardzo często nie mają pojęcia, czym tak naprawdę różnią się te umowy. Dlatego w dzisiejszym artykule przybliżymy informacje na temat obydwu leasingów.
|
Leasing operacyjny
|
Leasing finansowy
|
| Czas trwania umowy leasingu
|
Umowa jest zawierana na czas oznaczony.
- Rzeczy ruchome i wartości niematerialne i prawne podlegające amortyzacji – okres stanowiący co najmniej 40% normatywnego okresu amortyzacji.
- Nieruchomości podlegające amortyzacji – okres umowy co najmniej 5 lat.
nieruchomości, od której dokonuje się odpisów amortyzacyjnych umowa musi być zawarta na okres co najmniej 5 lat.
|
Umowa jest zawierana na czas oznaczony – bez określenia limitu trwania
|
| Ponoszone koszty w związku z zawarciem umowy
|
Opłata wstępna i raty leasingowe
|
Odpisy amortyzacyjne i część odsetkowa raty leasingowej
|
| Podatek VAT
|
Przy poszczególnych ratach
|
Jednorazowo na początku zawarcia umowy
|
| Środek trwały u przedsiębiorcy (leasingobiorcy)
|
NIE
Można ująć do ewidencji środków trwałych z chwilą wykupu z leasingu
|
TAK
Odpisy amortyzacyjne są ujmowane u przedsiębiorcy (leasingobiorcy)
|
| Wykup po zakończeniu umowy
|
Fakultatywny
Przedsiębiorca może, ale nie musi dokonywać wykupu
|
Obligatoryjny
Po zakończeniu umowy przedmiot leasingu staje się własnością przedsiębiorcy
|
| Opłaty eksploatacyjne
|
Ujmowane są w kosztach na zasadach ogólnych. W przypadku samochodów osobowych wykorzystywanych w sposób mieszany w kosztach znajdzie się 75% poniesionego wydatku
|
Skutki podatkowe leasingu operacyjnego i finansowego
Decyzja o zawarciu umowy leasingu operacyjnego czy finansowego będzie miała określone konsekwencje dla przedsiębiorcy zarówno na gruncie podatku dochodowego i podatku VAT. Zobaczmy więc o czym warto pamiętać.
| Podatek VAT
|
Podatek dochodowy
|
| Leasing operacyjny
|
Leasing finansowy
|
Leasing operacyjny |
Leasing finansowy |
| Prawo do odliczenia podatku VAT od opłaty wstępnej i rat leasingowych.
|
Podatek VAT jest odliczany w całości w chwili zawarcia umowy.
|
Koszty stanowią opłata wstępna i raty leasingowe
|
Koszty stanowią odpisy amortyzacyjne
|
W przypadku samochodów osobowych:
- 50% VAT – gdy samochód jest wykorzystywany w sposób mieszany – w działalności i prywatnie,
- 100% VAT – gdy samochód jest wykorzystywany tylko w działalności gospodarczej.
|
Przy rozliczaniu rat leasingowych i odpisów amortyzacyjnych należy pamiętać o limitach:
- 225.000 zł – dla samochodów o napędzie elektrycznym i wodorowym,
- 150.000 zł – dla pozostałych samochodów osobowych.
|
Rozliczenia kosztów dokonuje się na podstawie faktur wystawionych przez leasingodawcę.
Finansowanie firmy przy leasingu operacyjnym i finansowym
Zawarcie umowy leasingu pozwala przedsiębiorcy na korzystanie z przedmiotu leasingu przy ograniczonym zaangażowaniu kapitału własnego przedsiębiorcy i nie jest zbytnio sformalizowane. Przedsiębiorca najczęściej musi dostarczyć:
- Zeznanie roczne z działalności gospodarczej – PIT-36, PIT-36L lub PIT-28.
- Zestawienie w postaci PKPiR lub Ewidencji przychodów.
- Wypełniony wniosek leasingowy.
- Dowód osobisty do wglądu.
|
Leasing operacyjny
|
Leasing finansowy
|
|
Przedsiębiorca musi posiadać środki na uregulowanie opłaty wstępnej. W okresach miesięcznych spłaca raty leasingowe, które są księgowane w kosztach
|
Przedsiębiorca spłaca miesięczne raty leasingowe. Kosztem są: odpisy amortyzacyjne i część odsetkowa raty
|
Leasing operacyjny, finansowy i najem długookresowy – zawarcie umowy
W ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) nie znajdziemy przepisów, które różnicują umowy leasingu i inne umowy.
Pod pojęciem umowy leasingu rozumie się umowę nazwaną w kodeksie cywilnym, a także każdą inną umowę, na mocy której jedna ze stron, zwana dalej “finansującym”, oddaje do odpłatnego używania albo używania i pobierania pożytków na warunkach określonych w ustawie drugiej stronie, zwanej “korzystającym”.
Oznacza to, że umowa wynajmu długookresowego mieści się również pod ustawowym pojęciem umowy leasingu.
Zarówno leasing operacyjny, finansowy i najem długookresowy samochodu wymagają zawarcia umowy, jednak występują pewne subtelne różnice pomiędzy nimi. Na zestawieniu poniżej wybraliśmy te, które w naszej ocenie wydają się najbardziej istotne.
| Zawarcie umowy
|
| Leasing operacyjny
|
Leasing finansowy
|
Najem długookresowy
|
W każdym przypadku na etapie podpisania umowy najczęściej wymagane są następujące dokumenty:
- wpis do ewidencji działalności gospodarczej,
- dowód osobisty przedsiębiorcy do zweryfikowania podanych informacji,
- jeśli wymagani są poręczyciele, to również ksero ich dowodów osobistych.
Zakres wymaganych danych może się różnić w zależności od firmy, z którą zawierana jest umowa
|
| Minimalny okres umowy wynosi 2 lata
|
Nie ma limitu trwania umowy
|
Minimalny okres umowy wynosi 6 miesięcy
|
| Korzystający staje się właścicielem samochodu po zakończeniu umowy i po wykupie
|
Korzystający nigdy nie stanie się właścicielem samochodu
|
Leasing operacyjny, finansowy i najem długookresowy – opłaty
Każda z tych umów jest odpłatna, jednak tylko przy leasingu operacyjnych wymagany jest wkład własny przedsiębiorcy, który nazywany jest tzw. opłatą wstępną. Wysokość opłaty wstępnej będzie zależała od ustaleń poczynionych pomiędzy stronami.
| Opłaty
|
| Leasing operacyjny
|
Leasing finansowy
|
Najem długookresowy
|
| Opłata wstępna
|
Brak opłaty wstępnej
|
| Miesięczny rata leasingowa
|
Miesięczny rata leasingowa
|
Miesięczny czynsz za najem
|
Leasing operacyjny, finansowy i najem długookresowy – opłaty w kosztach podatkowych
Dla każdego przedsiębiorcy kluczowa będzie informacja, co będzie mógł zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w działalności gospodarczej, będą to raty lub odpisy amortyzacyjne.
| Opłaty w kosztach uzyskania przychodów
|
| Leasing operacyjny
|
Leasing finansowy
|
Najem długookresowy
|
| Opłata wstępna znajdzie się w kosztach podatkowych w całości, o ile nie zostaną przekroczone limity wartości pojazdu. Kosztem będą również raty leasingowe do wysokości wyżej podanych limitów. Część odsetkowa raty leasingowej znajdzie się w kosztach w 100% – nie dotyczą jej limity
|
Kosztem uzyskania przychodów są odpisy amortyzacyjne do wysokości limitów wartości pojazdu.
Kosztem jest również kwota odsetek przypisana do rat leasingowych
|
Kosztem uzyskania przychodów jest czynsz za najem do wysokości limitów wartości pojazdu
|
W każdym przypadku obowiązują limity do rat leasingowych, czynszowych i odpisów amortyzacyjnych, powyżej których nie rozliczy się kosztów uzyskania przychodów:
- 225.000 zł – dla samochodów osobowych o napędzie elektrycznym i napędzanych wodorem.
- 150.000 zł – dla pozostałych samochodów osobowych.
|
Na przykładzie wyjaśnimy, w jaki sposób ustala się wartość początkową samochodu osobowego w kontekście wspomnianych powyżej limitów.
Przykład 1
Pan Jakub jest czynnym podatnikiem VAT. Zawarł umowę leasingu operacyjnego na samochód osobowy, którego wartość brutto wynosi 270.600 zł, w tym kwota netto 220.000 zł i kwota podatku VAT 50.600 zł. Nie jest to pojazd o napędzie elektrycznym, a to oznacza, że w tym przypadku obowiązuje limit 150.000 zł. Pan Jakub będzie wykorzystywał samochód w sposób mieszany, czyli przysługuje mu prawo do odliczenia 50% kwoty podatku VAT, tj. kwota 25.300 zł.
Wartość początkowa samochodu będzie wynosiła:
- 245.300 zł = 220.000 zł + 25.300 zł,
- 61,15% – pan Jakub zaliczy do kosztów uzyskania przychodów 61,15% opłaty wstępnej i każdej raty leasingowej. (150.000 zł/245.300 zł x 100).
W przypadku długookresowego wynajmu samochodu osobowego wątpliwości przedsiębiorców budzi ustalenie wartości pojazdu w kontekście obowiązujących limitów. Jak można przeczytać w jednej z interpretacji podatkowych z dnia 15.06.2022 r. nr 0111-KDIB2-1.4010.269.2022.1.MKU Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) napisał m.in., że wartość samochodu osobowego powinna wynikać z treści umowy, na podstawie której przedsiębiorca korzysta z danego samochodu. Ta wartość powinna odpowiadać wartości rynkowej samochodu na dzień zawarcia umowy pomiędzy stronami. To oznacza, że wartość przedmiotu umowy powinna odzwierciedlać jego wartość rynkową.
Leasing operacyjny, finansowy i najem długookresowy – wydatki eksploatacyjne
Jeśli chodzi o rozliczanie opłat eksploatacyjnych, w pierwszej kolejności należy ustalić, czy samochód będzie wykorzystywany tylko w prowadzonej działalności gospodarczej, czy w sposób mieszany – w działalności i prywatnie. Pod pojęciem wydatków eksploatacyjnych kryje się w szczególności:
- nabycie paliw silnikowych,
- serwis samochodu,
- wymiana opon,
- myjnia,
- naprawa i części zamienne,
- wymiana płynu hamulcowego oraz płynu do spryskiwaczy,
- opłaty za przejazd autostradą,
- badania diagnostyczne,
- abonament radiowy wyłącznie za radio wykorzystywane w samochodzie,
- czynsz najmu/dzierżawy garażu/miejsca postojowego/parkingu,
- remont powypadkowy samochodu.
Co do powypadkowej naprawy samochodów znajdzie się ona w kosztach uzyskania przychodów pod warunkiem, że samochód posiadał dobrowolne ubezpieczenia AC.
| Do kosztów uzyskania przychodów można zaliczyć 100% wydatków eksploatacyjnych
o ile samochód osobowy wykorzystywany jest wyłącznie w prowadzonej działalności gospodarczej. W takim przypadku przedsiębiorca obowiązany jest prowadzić ewidencję potwierdzającą wykorzystywanie samochodu osobowego wyłącznie do celów prowadzenia działalności gospodarczej. Jeśli taka ewidencja jest prowadzona przez czynnego podatnika VAT, to może być wykorzystana również w PIT |
| Przedsiębiorca, który korzysta ze zwolnienia od podatku VAT nie ma obowiązku prowadzić ewidencji, jednak i tak spoczywa na nim obowiązek udowodnienia, że samochód jest wykorzystywany tylko w działalności gospodarczej
|
| Jeśli samochód jest wykorzystywany w sposób mieszany – w działalności i prywatnie, w kosztach uzyskania przychodów znajdzie się 75% poniesionych wydatków
|
| W przypadku wynajmu długookresowego w zależności od wybranej firmy i podpisanej umowy niektóre opłaty eksploatacyjne mogą być wkalkulowane w czynsz najmu
|
Leasing operacyjny, finansowy i najem długookresowy – podatek VAT
Bez względu na charakter zawartej umowy przedsiębiorca – czynny podatnik VAT, może odliczyć 50% lub 100% VAT w zależności od tego czy samochód jest wykorzystywany tylko w działalności, czy w sposób mieszany. W ustawie o podatku VAT zostało wyraźnie zapisane, że w przypadku, gdy przedsiębiorca uzna, iż samochód jest wykorzystywany tylko w działalności, to wówczas ma obowiązek:
- złożyć do urzędu skarbowego VAT-26 w terminie do 25 dnia miesiąca po miesiącu poniesienia pierwszego wydatku,
- zaprowadzić szczegółową ewidencję przebiegu pojazdu i określić zasady użytkowania pojazdu wykluczające jego użycie na cele inne niż firmowe.
Rozliczenie podatku VAT w zależności od zawartej umowy będzie wyglądało następująco:
| Podatek VAT
|
| Leasing operacyjny
|
Leasing finansowy
|
Najem długookresowy
|
| 50% lub 100% podatku VAT od opłaty wstępnej i każdej raty leasingowej
|
50% lub 100% podatku VAT jednorazowo od całej wartości samochodu
|
50% lub 100% podatku VAT od każdej opłaty czynszowej
|
| Na gruncie VAT dostawa usług
|
Na gruncie VAT dostawa towarów
|
Na gruncie VAT dostawa usług
|
Uwaga!
Nieodliczoną kwotę podatku VAT zalicza się do kosztów uzyskania przychodów |
Przykład 2
Pani Ilona podpisała umowę leasingu finansowego, jest czynnym podatnikiem VAT. Wartość początkowa pojazdu wynosi brutto 123.000 zł, w tym 100.000 zł kwota netto i 23.000 zł kwota podatku VAT. Samochód jest wykorzystywany w sposób mieszany, a więc przysługuje prawo do odliczenia 50% VAT, drugie 50% VAT będzie rozliczone w kosztach uzyskania przychodów:
- 11.500 zł – podatek VAT podlegający odliczeniu,
- 11.500 zł – podatek VAT, który znajdzie się w kosztach poprzez odpisy amortyzacyjne,
- 111.500 zł – wartość początkowa samochodu, od której będą dokonywane odpisy amortyzacyjne (100.000 zł + 11.500 zł).
Leasing operacyjny, finansowy i najem długookresowy – co wybrać?
Odpowiedź na pytanie, jaki rodzaj umowy wybrać nie jest prosta. Jak zawsze w takich przypadkach decyzja o wyborze należy do przedsiębiorcy. Kryteria i cele, jakie przyświecają przedsiębiorcom, będą różne. Nie zmienia to faktu, że każda z tych opcji jest dostępna i chętnie z niej korzystają firmy. Na zestawieniu poniżej zaprezentujemy nasze subiektywne argumenty oceny każdej z umów.
| Leasing operacyjny
|
Leasing finansowy
|
Najem długookresowy
|
| Przedsiębiorca musi mieć określony wkład własny
|
Brak wkładu własnego
|
Brak wkładu własnego
|
| Po wykupie przedsiębiorca jest właścicielem samochodu osobowego
|
Przedsiębiorca nigdy nie stanie się właścicielem samochodu osobowego
|
| Poza jednorazowym wydatkiem w postaci opłaty wstępnej pozostała kwota z umowy jest płatna w ratach leasingowych
|
Leasing finansowy i najem długookresowy jest formą kredytowania, chociaż na innych zasadach niż kredyt bankowy. Jednak zarówno w jednym, jak i drugim przypadku przedsiębiorca zaciąga zobowiązanie do spłaty. Przedsiębiorca musi zabezpieczyć środki na miesięczne opłaty.
Przy czym warto pamiętać, że rata może zawierać dodatkowe koszty takie jak np. odsetki, prowizje
|
|
| Uproszczona procedura podpisania umowy
|
| Duża dostępność i różnorodność firm oferujących usługi
|
- Zarówno przy leasingu operacyjnym, finansowym czy umowie najmu nie trzeba zaciągać kredytu. Ubieganie się o kredyt będzie bardziej sformalizowane od zawieranych umów leasingu czy najmu. Jednak jest to indywidualna decyzja i zawsze dla porównania można zrobić sobie symulację kosztów.
- Ponadto warto również brać pod uwagę, że ubiegając się o kredyt bank bada zdolność kredytową a wymogi są dość wyśrubowane.
- Sytuacje mogą być różne przedsiębiorca może nie otrzymać kredytu, ale podpisze umowę leasingową czy najmu. Może mieć miejsce także sytuacja odwrotna, otrzyma kredyt, a nie może wziąć auta w leasing. Tutaj przeszkodą może być przykładowo wiek pojazdu, który jest przeszkodą do uzyskania kredytu.
- Warto zwrócić uwagę, które ze źródeł finansowania będzie tańsze dla przedsiębiorcy.
- Wybór pomiędzy leasingiem operacyjnym, finansowym czy umową najmu będzie zawsze indywidualną decyzją przedsiębiorcy, który decydując się na konkretne rozwiązanie kieruje się indywidualnymi pobudkami.
|
Podsumowanie
W dzisiejszej publikacji podane zostały informacje na temat umów leasingu operacyjnego, finansowego i wynajmu długookresowego na zasadzie porównania.
Z ogólnie dostępnych informacji wynika, że największą popularnością wśród przedsiębiorców cieszy się leasing operacyjny. Chociaż patrząc na dostępność firm, które oferują wynajem długookresowy w Rent a Car można wnioskować, że ta forma jest również atrakcyjna dla firm.
W przypadku wynajmu mamy do wyboru różne samochody osobowe, podobnie jak przy leasingu, z tym że w przypadku wynajmu można wynająć kolejne auto w stosunku krótkim przedziale czasu.
Decyzja o wyborze konkretnej umowy będzie zależała od wielu czynników i oczekiwań przedsiębiorcy. Jeśli będzie mu zależało na własności samochodu, to musi wybrać jedną z umów leasingowych.
Natomiast jeśli kieruje się innymi przesłankami, to nic nie stoi na przeszkodzie, żeby podpisać umowę najmu długookresowego. Zasada rozliczania na gruncie przepisów podatkowych, zarówno w PIT, jak i VAT jest taka sama bez względu na charakter zawartej umowy.
Stan prawny na dzień: 30.01.2025 r.
Akurat jeszcze mi się nie trafiło tak, bym miał brać samochód leasingowo. Na pewno jest to oplacalne w przypadku dobrze prosperujących firm.