O konieczności przesyłania ksiąg podatkowych w formacie jednolitych plików kontrolnych dyskutuje się od kilku lat. Ustawodawca zmierza do wprowadzenia obowiązku przesyłania ksiąg w formie plików elektronicznych, co pozwoli organom podatkowym na bieżące monitorowanie przedsiębiorców również w podatku dochodowym. Obligatoryjne składanie JPK CIT obejmie na razie niektórych podatników podatku dochodowego od osób prawnych a niedalekiej przyszłości wszystkie podmioty prowadzące działalność gospodarczą. W dzisiejszej publikacji napiszemy na temat JPK CIT od 2025 roku.
Jakie podmioty są zobowiązane do prowadzenia ksiąg rachunkowych?
Obowiązkiem prowadzenia ksiąg rachunkowych są objęte podmioty, o których jest mowa w ustawie o rachunkowości (art. 2 ust. 1). Będą to firmy, które mają siedzibę lub miejsce sprawowania zarządu na terytorium Polski, do tej kategorii zalicza się:
- Spółki prawa handlowego osobowe i kapitałowe, w tym w organizacji:
- spółka z o.o.,
- spółka akcyjna,
- prosta spółka akcyjna,
- spółka jawna,
- spółka komandytowa,
- spółka partnerska.
- Osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki cywilne osób fizycznych i przedsiębiorstw w spadku, spółki jawne osób fizycznych, spółki partnerskie, jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej równowartość w walucie polskiej 2.000.000 euro. Takie podmioty mogą prowadzić księgi rachunkowe dobrowolnie również przed przekroczeniem limitu 2.000.000 euro.
- Przedsiębiorstwo w spadku, jeśli na dzień poprzedzający dzień otwarcia spadku prowadzone były księgi rachunkowe.
- Jednostki organizacyjne działające na podstawie Prawa bankowego, przepisów o obrocie papierami wartościowymi, przepisów o świadczeniu usług finansowania społecznościowego dla przedsięwzięć gospodarczych, przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, przepisów o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, przepisów o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych lub przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, bez względu na wielkość przychodów.
- Gminy, powiaty, województwa i ich związki.
- Jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, przykładowo: wspólnota mieszkaniowa, stowarzyszenie zwykłe, jednostki budżetowe.
- Oddziały i przedstawicielstwa przedsiębiorstw zagranicznych w rozumieniu ustawy o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Polski.
- Jednostki niewymienione powyżej, jeżeli otrzymują na realizację zadań zleconych dotacje lub subwencje z budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego lub funduszów celowych.
Na czym będzie polegał obowiązek przesyłania JKP CIT?
Przesłanie ksiąg rachunkowych w formacie jednolitego pliku kontrolnego wymaga prowadzenia ksiąg w formie elektronicznej. Począwszy od 2018 roku firmy, które prowadzą księgi elektronicznie przekazują struktury JPK_KR na żądanie organów podatkowych. Zmiana przepisów od 1 stycznia 2025 roku nakłada obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych w programie komputerowym i przekazywanie ich w formie jednolitego pliku kontrolnego na podatkowe grupy kapitałowe i podmioty podatku CIT, których przychody przekraczają 50 mln euro.
Obowiązek przesyłania JPK CIT właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego dotyczy przekazywania w postaci plików elektronicznych:
- ksiąg rachunkowych – JPK_KR_PD,
- danych z ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych – JPK_ST_KR.
Poszczególne struktury JPK CIT zostały opisane w broszurach informacyjnych i schematach JPK_KR_PD i JPK_ST_KR, które są dostępne na stronie internetowej Ministerstwa Finansów.
| JPK_KR_PD ma być przesyłany po zakończeniu roku podatkowego, w terminie do dnia upływu terminu złożenia zeznania lub deklaracji za pomocą środków komunikacji elektronicznej, w postaci elektronicznej odpowiadającej strukturze logicznej, o której mowa w art. 193a § 2 Ordynacji podatkowej, na zasadach dotyczących przesyłania ksiąg podatkowych lub ich części określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 193a § 3 Ordynacji podatkowej
|
Z obowiązku przesyłania JPK_KR_PD są zwolnieni:
- przedsiębiorcy zwolnieni podmiotowo od podatku CIT, z wyjątkiem fundacji rodzinnych,
- podatnicy, którzy zgodnie z ustawą CIT mogą składać zeznania w postaci papierowej,
- podmioty prowadzące uproszczoną ewidencję przychodów i kosztów
|
Od 1 stycznia 2025 roku obowiązuje Rozporządzenie w sprawie dodatkowych danych, o które należy uzupełnić prowadzone księgi rachunkowe podlegające przekazaniu w formie plików JPK CIT na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Pod pojęciem dodatkowych danych kryje się przykładowo:
- numer identyfikacji podatkowej kontrahenta podatnika, o ile został nadany,
- numer identyfikujący fakturę w Krajowym Systemie e-Faktur, o ile został nadany do dnia przekazania księgi,
- dane potwierdzające nabycie, wytworzenie lub wykreślenie danego środka trwałego lub danej wartości niematerialnej i prawnej z ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych,
- wysokość różnicy pomiędzy wynikiem finansowym ustalonym na podstawie przepisów o rachunkowości a podstawą opodatkowania ustaloną na podstawie przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych
|
Harmonogram wdrożenia JPK CIT
Pod pojęciem JPK CIT kryje się przesyłanie danych z ksiąg rachunkowych i ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych. W pierwszej kolejności wprowadzony został obowiązek przekazywania ksiąg rachunkowych w formacie JPK_KR_PD, ale został rozłożony w czasie. Jak to bywa w takich przypadkach najpierw księgi będą przekazywały największe podmioty, następnie czynni podatnicy VAT i w ostatniej kolejności pozostali podatnicy.
| Harmonogram wdrożenia JPK_KR_PD
|
| 01.01.2025 r.
|
01.01.2026 r.
|
01.01.2027 r.
|
- podatkowe grupy kapitałowe,
- podatnicy i spółki niebędących osobami prawnymi, u których wartość przychodu uzyskanego w poprzednim odpowiednio roku podatkowym lub roku obrotowym przekroczyła równowartość 50 mln euro przeliczonych na złote
|
Podatnicy CIT i spółki niebędące osobami prawnymi, które mają obowiązek przesyłania JPK_V7
|
Pozostali podatnicy CIT i spółki niebędące osobami prawnymi
|
| Termin na przesłanie
JPK CIT w 2026 roku
za 2025 rok
|
Termin na przesłanie
JPK CIT w 2027 roku
za 2026 rok
|
Termina na przesłanie
JPK CIT w 2028 roku
za 2027 rok
|
| JPK CIT składa się w takim samym terminie jak zeznanie roczne CIT-8, czyli w ciągu
3 miesięcy od zakończenia roku podatkowego
|
Co do obowiązku przekazywania ewidencji ŚTiWNP, to został on przesunięty w czasie.
Środki trwałe w JPK_ST_KR
Docelowo obowiązkiem przekazywania w strukturze jednolitego pliku kontrolnego będą objęte również środki trwałe i wartości niematerialne i prawne podatników CIT. Jednak z uwagi na duże obciążenie w związku z wprowadzoną zmianą przepisów ustawodawca zdecydował się przesunąć obowiązek przesyłania JPK_ST_KR. Na razie Rozporządzenie jest w fazie projektu.
Obowiązek składania JPK_ST_KR ma być przeniesiony na 2026 rok, jednak na razie nie wiadomo, czy dla wszystkich podmiotów, czy też jak w przypadku JPK_KR_PD będzie to rozłożone w czasie dla różnych podmiotów?
Dodatkowe dane w księgach rachunkowych
Przekazywanie plików JPK CIT będzie możliwe pod warunkiem, że programy księgowe, w których są prowadzone księgi rachunkowe zostaną dostosowane do wymogów Rozporządzenia w sprawie dodatkowych danych, o które należy uzupełnić prowadzone księgi, zmiany będą wdrażane etapami.
| Obowiązkowy zakres informacji w elektronicznych księgach rachunkowych
|
| Dodatkowe dane, o które muszą zostać uzupełnione księgi rachunkowe
|
Termin wdrożania zmian
|
| 1 stycznia 2025 roku
|
1 stycznia 2026 roku
|
| Znaczniki identyfikujące konta ksiąg
|
TAK
|
TAK
|
| Numer identyfikacji podatkowej kontrahenta NIP
|
NIE
|
TAK
|
| Numer identyfikujący fakturę w Krajowym Systemie e-Faktur,
|
NIE
|
TAK
|
| Dane z ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych
|
NIE |
TAK*)
|
| Różnica pomiędzy wynikiem finansowym a podatkowym
|
NIE
|
TAK |
*) Brak wiążących informacji, czy ten termin będzie obowiązywał wszystkich podatników CIT, czy tylko podatkowe grupy kapitałowe i firmy o przychodach powyżej 50 mln euro.
W pierwszej kolejności tym obowiązkiem będą objęte podatkowe grupy kapitałowe i podmioty o przychodzie powyżej 50 mln euro a w kolejnych latach pozostałych podatników CIT. Jak widać dopiero od 2026 roku programy księgowe generujące JPK CIT będą musiały być dostosowane do przepisów Rozporządzenia i zawierać pełen zakres informacji.
JPK CIT – podsumowanie
W dzisiejszej publikacji poruszony został temat wejścia w życie przepisów dotyczących obowiązku przesyłania JPK CIT od 2025 roku. W przestrzeni publicznej już od dłuższego czasu krążyły informacje na temat wejścia w życie przepisów dotyczących przesyłania ksiąg podatkowych w formacie elektronicznym. W perspektywie kilku lat jednolite pliki kontrolne w podatkach dochodowych będą przesyłane przez wszystkie firmy prowadzące działalność gospodarczą.
Podmioty, które stosują przepisy ustawy o rachunkowości będą obejmowane obowiązkowym JPK CIT stopniowo, proces wdrożenia został rozłożony na etapy. W pierwszej kolejności od 2025 roku obejmie podatkowe grupy kapitałowe i podmioty z przychodem za poprzedni rok podatkowy/obrotowy na poziomie powyżej 50 milionów euro w przeliczeniu na złotówki. Od 2026 roku będą to podatnicy, którzy składają JPK_V7 a od 2027 roku pozostałe podmioty.
Struktura logiczna JPK CIT została podzielona na księgę rachunkową – JPK_KR_PD i ewidencję środków trwałych i WNiP – JPK_ST_KR. Obowiązek przesyłania wykazu środków trwałych w strukturze JPK został przesunięty w czasie, co reguluje projekt Rozporządzenia.
Ministerstwo Finansów przygotowało broszury informacyjne i schematy JPK_KR_PD i JPK_ST_KR. W przypadku pytań i wątpliwości można zadać pytanie ekspertom Ministerstwa Finansów pisząc na adres e-mail: JPK.helpdesk@mf.gov.pl. Aktualna baza pytań i odpowiedzi dostępna jest pod linkiem.