W jaki sposób motywować pracowników, aby praca była dla nich w pełni satysfakcjonująca i jednocześnie przynosiła korzyści dla pracodawcy?

Dwuczynnikowa teoria Herzberga

Frederick Herzberg to psycholog zajmujący się teorią motywacji. Na podstawie prowadzonych badań, w roku 1957 przedstawił swoją koncepcję, czyli teorię dwuczynnikową. Z jego wniosków wynika, że czynniki motywujące człowieka dzielą się na dwie grupy: czynniki higieny, czyli czynniki podstawowe oraz czynniki motywacyjne, czyli wyższego rzędu.

Czynniki higieny (wewnętrzne)

Są to źródła motywacji związane z kontekstem pracy, a brak ich zapewnienia powoduje występowanie niezadowolenia. Zaspokojenie ich nie wpływa na pojawienie się uczucia spełnienia, ale niweluje negatywne odczucia związane z pracą. Co zaliczamy do czynników higieny?

• Warunki pracy, czyli funkcjonalność i wygoda miejsca pracy.
• Relacje, czyli stosunki między pracownikami, działami i kierownictwem.
• Wysokość wynagrodzenia, czyli stała pensja oraz dodatki.
• Bezpieczeństwo i pewność, czyli poczucie stałości zatrudnienia.
• Wpływ pracy na życie prywatne, czyli jaki poziom życia można zapewnić bliskim.
• Zarządzanie, czyli kompetencje i sprawiedliwość kierownictwa.
• Polityka firmy, czyli cele, do jakich dąży rozwój przedsiębiorstwa.

Czynniki motywacyjne (zewnętrzne)

Motywatory są związane z treścią pracy, ich zaspokojenie wpływa na pojawienie się satysfakcji z wykonywanej pracy, ale jego brak nie prowadzi do wystąpienia niezadowolenia. Jakie czynniki zaliczamy do motywatorów?

• Uznanie przez pracodawcę, czyli zauważenie wkładu w wykonywaną pracę i jej docenienie.
• Poczucie odpowiedzialności, czyli poczucie kontroli nad pewnymi działaniami.
• Osiągnięcia, czyli całkowita realizacja zadań oraz ich skuteczne domknięcie.
• Możliwość awansu, czyli dążenie do wyższego stopnia kariery oraz do poprawy warunków życia.
• Praca sama w sobie, czyli możliwość rozwiązywania zadań i problemów.
• Perspektywa rozwoju osobistego, czyli wzrost kompetencji i doświadczenia.

Zastosowanie dwuczynnikowej teorii Herzberga

W dwuczynnikowej teorii Herzberga jest mowa o tym, że czynniki higieny nigdy nie będą podnosić motywacji do pracy, a ciągłe poprawianie jej warunków nie wpłynie na zwiększenie wydajności osób zatrudnionych. Dlatego pracodawca powinien stale monitorować poziom niezadowolenia pracowników, zmniejszać go i stosować czynniki zewnętrzne wtedy, gdy jego stan będzie zerowy. Tylko w takiej sytuacji będą one przynosić zamierzone efekty. Oznacza to, że aby umiejętnie podnieść motywację podwładnych, należy stale oddziaływać na nich czynnikami higieny i zapewnić odpowiednie warunki pracy. W takiej sytuacji motywatory można zastosować z korzyścią zarówno dla pracownika, jak i dla pracodawcy.