Przedsiębiorca może zatrudnić nieletniego pracownika sezonowego na podstawie umowy cywilnoprawnej (zlecenie lub o dzieło). Warunkiem jest jednak uzyskanie zgody przedstawiciela ustawowego tej osoby, a zatem rodzica lub opiekuna prawnego (chyba że z ważnych powodów osoba niepełnoletnia wcześniej uzyskuje pełną zdolność do czynności prawnych, wówczas zgoda przedstawiciela ustawowego takiej osoby na zawarcie m.in. umowy cywilnoprawnej nie jest wymagana). O czym jeszcze warto pamiętać zatrudniając nieletnich pracowników na umowę cywilnoprawną?

Zgoda na zatrudnienie nieletniego pracownika na umowę cywilnoprawną

Zgoda przedstawiciela osoby nieletniej nie musi zostać wyrażona w formie pisemnej, wystarczy, że będzie wyrażona przez jakiekolwiek zachowanie przedstawiciela w sposób dostatecznie ją uzasadniający. Do celów dowodowych zalecana jest jednak pisemna forma zgody.

Kto może zawrzeć umowę cywilnoprawną z nieletnim poniżej 16 roku życia?

Wykonywanie pracy lub podejmowanie innych zajęć zarobkowych przez dzieci do 16. roku życia może odbywać się jedynie w okolicznościach ściśle wskazanych w Kodeksie pracy. Decydujące znaczenie będzie miał tu charakter prowadzonej działalności. Dla osób do 16 roku życia praca, w tym także na podstawie umowy cywilnoprawnej jest możliwa, ale po zaistnieniu łącznie trzech przesłanek. Zgodnie z zapisem w art. 304(5) Kodeksu pracy małoletni, który nie ukończył 16 roku życia może zostać zatrudniony przez podmiot prowadzący działalność:

• kulturalną,
• artystyczną,
• sportową,
• reklamową.

Dodatkowo, przed zatrudnieniem małoletniego podmiot ten musi uzyskać zgodę prawnego opiekuna dziecka oraz zezwolenie na zatrudnienie wydane przez inspektora pracy.

Pracownik między 16 a 18 rokiem życia to tzw. pracownik młodociany. Osoby takie mogą być zatrudnione na podstawie umowy cywilnoprawnej wyłącznie do prac lekkich. Dodatkowo, przy zatrudnianiu uczniów, którzy mają więcej niż 16 i mniej niż 18 lat należy mieć na względzie Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 24 sierpnia 2004 roku w sprawie wykazu prac wzbronionych młodocianymi warunków ich zatrudniania przy niektórych z tych prac, które określa, do jakich obowiązków nie można zatrudniać takich pracowników.

Umowa cywilnoprawna z małoletnim a czas pracy

Nie ma przepisu prawa, który nakazywałby pracodawcy stosować zasady pracy osoby nieletniej na podstawie umowy o pracę do zatrudnionych na podstawie umów cywilnoprawnych. Ostatecznie to pracodawca musi więc zadecydować, w jaki sposób będzie chronił zdrowie młodocianego i czy nie stosując ograniczeń wymiaru pracy będzie działał zgodnie z mającym tu zastosowanie art. 304 kodeksu pracy (czyli w pełni zapewni ochronę zdrowia i życia pracownika).

Umowa cywilnoprawna z małoletnim a składki ZUS

Jeżeli zatrudniana osoba małoletnia jest uczniem (np. szkoły ponadgimnazjalnej), to z tytuły umowy cywilnoprawnej nie będzie podlegać ubezpieczeniom społecznym ani zdrowotnemu. Jeżeli jednak nie posiada statusu ucznia, wówczas z tytułu umowy zlecenia będzie podlegać obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu i zdrowotnemu, a dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu (dowiedz się więcej na temat składek ZUS przy umowie zlecenia).

Umowa cywilnoprawna a podatek dochodowy

Rozliczenie podatku dochodowego od osób fizycznych nie różni się niczym od rozliczeń osoby pełnoletniej. W zależności od uzyskanego wynagrodzenia z tytułu umowy zlecenia, odprowadzana jest zaliczka na podatek dochodowy lub zryczałtowany podatek. W przypadku pierwszej z nich, zleceniodawca po zakończeniu roku będzie musiał przekazać osobie małoletniej oraz właściwemu urzędowi skarbowemu PIT-11. Na tej podstawie rodzic niepełnoletniego wypełnia swój PIT-37, w którym wykazuje także dochody dziecka. Jeżeli natomiast z tytułu umowy zlecenia małoletni osiąga wynagrodzenie niższe niż 200 zł brutto i określone kwotowo, od tych przychodów należy pobrać podatek zryczałtowany, którego nie wykazuje się na PIT-11.

Sprawdź, co musi zawierać umowa zlecenia!