Reprezentacja w spółce z o.o. – sposób reprezentacji
W przepisie art. 205 ustawy z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych uregulowano sposób reprezentacji w spółce z o.o., który przedstawia się następująco:
- SPOSÓB REPREZENTOWANIA SPÓŁKI
- Jeśli zarząd jest wieloosobowy, sposób reprezentowania spółki określa umowa spółki.
- Jeśli umowa spółki nie zawiera takich postanowień, wtedy do składania oświadczeń w imieniu spółki wymagane jest współdziałanie dwóch członków zarządu lub jednego członka zarządu wraz z prokurentem.
- DORĘCZENIA I OŚWIADCZENIA SPÓŁCE
- Oświadczenia składane spółce oraz doręczenia pism mogą być dokonywane przez jednego członka zarządu lub prokurenta. oznacza to, że nie trzeba współdziałać dwóch członków zarządu w przypadku doręczeń i oświadczeń.
- USTANOWIENIE PROKURY
- Przepisy nie wyłączają możliwości ustanowienia prokury ani nie ograniczają praw prokurenta. prokurent może pełnić swoje obowiązki niezależnie od zasad reprezentacji określonych w umowie spółki, z wyjątkiem wymagań dotyczących sposobu składania oświadczeń w imieniu spółki.
Czym jest prokura?
Prokura jest pełnomocnictwem udzielanym przez przedsiębiorcę, który jest wpisany do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) lub do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS). Obejmuje ona upoważnienie do dokonywania czynności zarówno sądowych, jak i pozasądowych, które są związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Prokura, jako pełnomocnictwo, nie może być ograniczana wobec osób trzecich. Oznacza to, że jeśli przedsiębiorca udzieli prokury, to prokurent będzie mógł działać w granicach swojej prokury na rzecz przedsiębiorcy w pełni, bez możliwości ograniczenia tego upoważnienia wobec kontrahentów i innych osób trzecich.
WAŻNE – prokura upoważnia prokurenta do pełnienia czynności związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa, zarówno w sprawach sądowych, jak i pozasądowych. Co więcej, nie może być ona ograniczana wobec osób trzecich, co zapewnia pełną skuteczność prokury w obrocie gospodarczym, z wyjątkiem przypadków przewidzianych przez prawo.
Wzory uchwał do powołania prokurenta w spółce znajdziesz tutaj.
Co należy wiedzieć o pełnomocniku w spółce z o.o. i jak go powołać?
Kto powołuje pełnomocnika w spółce z o.o.?
Pełnomocnika powołuje zarząd spółki
Czy pełnomocnik musi być wpisany do KRS?
Pełnomocnik w spółce z o.o. nie wymaga wpisu do krs (wyłącznie prokura i dane prokurenta muszą być zgłoszone do KRS).
Kiedy pełnomocnictwo wygasa?
- Po upływie okresu, na który zostało udzielone.
- Po spełnieniu się warunku, pod którym miało wygasnąć.
- Wraz ze śmiercią pełnomocnika lub mocodawcy.
- Po wykonaniu czynności, do której pełnomocnictwo zostało udzielone.
- Wraz z wygaśnięciem stosunku prawnego, który stanowił podstawę udzielenia pełnomocnictwa.
Jakie są uprawnienia pełnomocnika?
Pełnomocnik może wykonywać czynności prawne w imieniu spółki w zakresie wskazanym w pełnomocnictwie.
Jak powołać pełnomocnika w spółce z o.o.?
Należy zgłosić decyzję zarządu o powołaniu pełnomocnika i określić zakres pełnomocnictwa, czyli wskazać jakie czynności pełnomocnik będzie mógł wykonywać w imieniu spółki z o.o. Następnie należy udzielić pełnomocnictwa w formie pisemnej.
Jakie są koszty ustanowienia pełnomocnika?
Brak opłat, chyba że pełnomocnictwo dotyczy spraw administracyjnych lub sądowych, np. w postępowaniu przed sądem lub administracją publiczną, to opłata skarbowa wynosi 17 zł.
Jak odwołać pełnomocnika?
Pełnomocnik może zostać odwołany w dowolnym momencie przez zarząd spółki z o.o. Odwołanie pełnomocnictwa jest skuteczne, gdy pełnomocnik zostanie poinformowany o odwołaniu.
Czy pełnomocnik może reprezentować spółkę w każdym przypadku?
Pełnomocnik może reprezentować spółkę z o.o. w zakresie określonym w pełnomocnictwie, co oznacza, że nie może działać poza tym zakresem.
Proces powoływania pełnomocnika w spółce z o.o.
Pełnomocnik w spółce z o.o. jest powoływany uchwałą zarządu spółki z o.o., która stanowi formalną podstawę ustanowienia pełnomocnictwa. Proces powoływania pełnomocnika zaczyna się od podjęcia uchwały przez zarząd, w której precyzyjnie określa się zakres uprawnień pełnomocnika, tj. co może robić w imieniu spółki.
Po podjęciu uchwały sporządzany jest dokument pełnomocnictwa w formie pisemnej, który podpisują osoby uprawnione do reprezentowania spółki, najczęściej członkowie zarządu. Uchwała jest ważna, ponieważ zapewnia zgodność z wewnętrznymi procedurami spółki i stanowi dowód na powołanie pełnomocnika oraz zakres jego kompetencji, co zapobiega przyszłym nieporozumieniom.
WAŻNE – w spółce z o.o. to zarząd jest odpowiedzialny za powołanie pełnomocnika, a nie wspólnicy. Uchwała w tej sprawie jest podejmowana przez zarząd, ponieważ to zarząd reprezentuje spółkę i ma prawo do podejmowania decyzji dotyczących bieżącego zarządzania sprawami spółki, w tym delegowania uprawnień pełnomocnika. Wspólnicy natomiast mogą podejmować uchwały dotyczące kluczowych spraw, takich jak zmiany w umowie spółki, podział zysków czy wybór członków zarządu, ale nie mają uprawnień do powoływania pełnomocnika.
Mając na uwadze powyższe, należy zapamiętać, że:
- zarząd podejmuje decyzję o powołaniu pełnomocnika;
- pełnomocnik zostaje powołany na podstawie pełnomocnictwa sporządzonego na piśmie;
- pełnomocnik nie jest zgłaszany do KRS;
- określenie dokładnego zakresu czynności, które pełnomocnik może podejmować w imieniu spółki z o.o.;
- odwołanie pełnomocnictwa wymaga poinformowania pełnomocnika i najlepiej, aby miało formę pisemną.
Reprezentacja, prokura a pełnomocnictwo w spółce z o.o. – różnice
| KRYTERIUM
| PROKURA
| PEŁNOMOCNICTWO
| REPREZENTACJA
|
| DEFINICJA
| specjalne pełnomocnictwo do działań związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa
| ogólne upoważnienie do działania w imieniu mocodawcy
| działanie w imieniu podmiotu na podstawie przepisów prawa lub regulacji
|
| ZAKRES DZIAŁAŃ
| szeroki, obejmujący czynności sądowe i pozasądowe związane z przedsiębiorstwem
| może obejmować różne działania, ale mniej rozległe niż prokura
| obejmuje wszelkie działania związane z reprezentowaniem podmiotu
|
| REJESTRACJA
| musi być zgłoszona do KRS
| nie wymaga zgłoszenia do KRS, chyba że dotyczy działań formalnych
| nie wymaga zgłoszenia do KRS
|
| ODPOWIEDZIALNOŚĆ
| odpowiedzialność w granicach pełnomocnictwa
| odpowiedzialność zależy od zakresu pełnomocnictwa
| odpowiedzialność zależy od uprawnień do reprezentowania podmiotu
|
| CZAS OBOWIĄZYWANIA
| ważna od chwili udzielenia, wymaga rejestracji w KRS, wygasa przy określonych sytuacjach
| ważne od momentu udzielenia, wygasa przy określonych warunkach
| obowiązuje na podstawie przepisów lub umowy spółki, może wygasać zgodnie z regulacjami
|
| TYP UPOWAŻNIENIA
| udzielana przez przedsiębiorcę wpisanego do KRS lub CEIDG
| może być udzielone przez każdą osobę fizyczną lub prawną
| określone w przepisach prawnych lub umowie spółki
|
| OGRANICZENIA
| nie może być ograniczona wobec osób trzecich, chyba że przepisy stanowią inaczej
| może być ograniczona, ale zakres zależy od woli mocodawcy
| zasady reprezentacji są określane przez prawo lub umowę
|
Co należy zapamiętać?
- Prokura daje szerokie, specyficzne uprawnienia związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, wymaga zgłoszenia do KRS.
- Pełnomocnictwo jest bardziej elastyczne, ale może obejmować węższy zakres działań, nie wymaga zgłaszania do KRS, chyba że dotyczy spraw formalnych.
- Reprezentacja dotyczy ogólnych zasad działania w imieniu podmiotu (np. spółki), określonych przez prawo lub wewnętrzne regulacje, i nie wymaga pełnomocnictwa.
Podsumowanie
W spółce z o.o. pełnomocnik jest najczęściej ustanawianym przedstawicielem, bowiem może on zostać powołany przez zarząd np. do podpisywania umów czy reprezentowania spółki w sprawach administracyjnych. Pełnomocnictwo można łatwo odwołać i nie wymaga wpisu do KRS, co czyni je praktycznym i elastycznym rozwiązaniem. Obok pełnomocnika w spółce z o.o. funkcjonuje także prokurent, który ma szersze uprawnienia związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, jednak jego ustanowienie jest bardziej sformalizowane (wymaga wpisu do KRS). Niezależnie od pełnomocnictwa i prokury spółkę z o.o. reprezentuje przede wszystkim zarząd zgodnie z zasadami określonymi w umowie spółki.