Przedsiębiorca zarejestrowany jako podatnik VAT czynny może skorzystać z powrotu do zwolnienia podmiotowego, jeżeli spełnia warunki określone w ustawie o VAT.

Limit zwolnienia z VAT

Zwolnienie podmiotowe z VAT reguluje art. 113 ust. 1 ustawy o VAT. Ustawodawca zwalnia od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 000 zł. Dla przedsiębiorcy, który zakłada działalność w trakcie roku, limit liczony jest proporcjonalnie.

Kiedy przedsiębiorca może powrócić do zwolnienia podmiotowego z VAT?

Zasady powrotu do zwolnienia z VAT określa art. 113 ust. 11 ustawy o VAT. Podatnik, który utracił prawo do zwolnienia od podatku lub z niego zrezygnował może ponownie skorzystać z tego zwolnienia nie wcześniej niż po upływie roku, licząc od końca roku, w którym utracił to prawo lub z niego zrezygnował. Powrót do zwolnienia z VAT może nastąpić od dowolnego miesiąca w trakcie roku, ale dopiero po spełnieniu warunku – upływu pełnego roku.

Warunki powrotu przedsiębiorcy do zwolnienia z VAT

Limit kwotowy i czasowy (pełny rok) to jeszcze nie wszystkie warunki, które przedsiębiorca musi spełnić aby skorzystać ze zwolnienia. Ustawodawca wymienia konkretne dostawy i świadczenie usług, które obligują przedsiębiorcę do bycia czynnym podatnikiem VAT. Jest to między innymi dostawa nowych środków transportu, dostawa części i akcesoriów do pojazdów samochodowych czy świadczenie usług prawniczych i jubilerskich. Pełną listę czynności zawiera art. 113 ust. 13 ustawy o VAT.

Powrót do zwolnienia z VAT jest możliwy dla przedsiębiorcy gdy:

• nie wykonuje czynności wymienionych w art. 113 ust. 13 ustawy o VAT,
• nie przekracza w bieżącym i poprzednim roku podatkowym 200 000 zł obrotu,
• od końca roku, w którym utracił lub zrezygnował ze zwolnienia, minął co najmniej rok.

Jak liczyć wartość sprzedaży 200 000 zł?

Do limitu 200 000 zł przedsiębiorca nie wlicza kwoty podatku, a także:

• wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów
• wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość (WSTO), która nie podlega opodatkowaniu podatkiem na terytorium kraju,
• sprzedaży na odległość towarów importowanych, która nie podlega opodatkowaniu podatkiem na terytorium kraju,
• odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług, zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, z wyjątkiem:
  
  a) transakcji związanych z nieruchomościami,
  b) usług, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41,
  c) usług ubezpieczeniowych
  
  – jeżeli czynności te nie mają charakteru transakcji pomocniczych;
• odpłatnej dostawy towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.

Przykłady powrotu do zwolnienia z VAT

Przykład 1

Przedsiębiorca w marcu 2022 roku zrezygnował ze zwolnienia podmiotowego z VAT. W 2022 roku wartość sprzedaży wyniosła u niego 180 000 zł. W styczniu 2023 roku rozszerzył działalność o świadczenie usług prawniczych i chciałby powrócić do zwolnienia z VAT od maja 2023 roku. Mimo, że nie przekroczył limitu sprzedaży nie może powrócić do zwolnienia z uwagi na świadczenie usług, które zobowiązują go do bycia czynnym podatnikiem VAT.

Przykład 2

Przedsiębiorca we wrześniu 2022 roku otworzył działalność gospodarczą i zrezygnował ze zwolnienia podmiotowego z VAT. Chciałby powrócić do zwolnienia podmiotowego od października 2023 roku, gdyż wartość sprzedaży w proporcji do okresu prowadzonej działalności wyniosła u niego 80 000 zł. W tym przypadku przedsiębiorca może powrócić do zwolnienia z VAT nie wcześniej niż z początkiem 2024 roku, ponieważ musi upłynąć pełny rok, licząc od końca roku, w którym zrezygnował ze zwolnienia. Powrót do zwolnienia z VAT będzie możliwy pod warunkiem, że w 2023 roku przedsiębiorca nie przekroczy limitu 200 000 zł i nie będzie wykonywał czynności, które zobowiązują go do pozostania czynnym podatnikiem VAT.

Przykład 3

Przedsiębiorca korzystający ze zwolnienia z VAT w grudniu 2022 roku sprzedał środek trwały podlegający amortyzacji za kwotę 20 000 zł. Łączny obrót za 2022 rok wyniósł 210 000 zł. W tej sytuacji, pomimo przekroczenia limitu przedsiębiorca może pozostać na zwolnieniu z VAT w 2023 roku, jeżeli nie przekroczy obrotu 200 000 zł w 2023 roku. Sprzedaż środka trwałego, który był amortyzowany nie wlicza się do limitu obrotów za 2022 rok.

Jak zgłosić powrót do zwolnienia z VAT – aktualizacja VAT-R

Przedsiębiorca ma obowiązek w terminie 7 dni licząc od dnia, w którym nastąpi zmiana, złożyć do właściwego urzędu skarbowego aktualizację VAT-R wskazując, od którego miesiąca będzie korzystał ze zwolnienia. W części C.1. formularza VAT-R(16) przedsiębiorca zaznacza punkt 30 „podatnik będzie korzystał (korzysta) ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 lub 9 ustawy”. Dodatkowo w pozycji 40 Data – wskazuje datę, od której będzie korzystał z ww. zwolnienia.