Przepis art. 794 Kodeksu cywilnego stanowi, że:
Stronami umowy spedycji są:
Przedmiotem umowy spedycji jest organizacja przewozu w taki sposób, aby przewóz odbył się bez prawidłowo i w określonym przez strony umowy terminie. Co więcej, zgodnie z orzecznictwem, czynności podejmowane w ramach umowy spedycji mogą polegać na:
Przede wszystkim przez umowę spedycji spedytor zobowiązuje się za wynagrodzeniem w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa do wysyłania lub odbioru przesyłki albo do dokonania innych usług związanych z jej przewozem. Dlatego też cechą umowy spedycji jest zobowiązanie się spedytora albo do wysłania albo do odbioru przesyłki na zlecenie klienta, ewentualnie wykonanie innej czynności związanej z jej przewozem za określonym wynagrodzeniem.
Zatem do elementów umowy spedycji należy określenie:
– umowa spedycji jest umową zobowiązującą, wzajemną i odpłatną (jeżeli w umowie nie zawarto przedmiotu w postaci świadczenia spedycyjnego, umowa nie stanowi umowy spedycji).
Należy również wskazać, że przepis art. 794 § 2 Kodeksu cywilnego przewiduje dwa rodzaje umowy spedycji, tj.:
Przepisy prawa cywilnego nie regulują w jakiej formie powinna zostać zawarta umowa spedycji, co oznacza, iż może ona zostać zawarta w formie:
Jednakże rekomenduje się zawarcie umowy w formie pisemnej, gdyż w przypadku wystąpienia jakiegokolwiek sporu pomiędzy stronami, taka umowa będzie istotna w punktu widzenia ewentualnego postępowania dowodowego.
– warto również zapamiętać, że jeżeli przepisy szczególne Kodeksu cywilnego nie stanowią inaczej w zakresie umowy spedycji, to do tej umowy właściwe zastosowanie będą miały przepisy o umowie zlecenia.
Umowa przewozu od umowy spedycji różni się przede wszystkim treścią zobowiązania przyjmującego zamówienie, a nie rodzajem podejmowanych przez niego czynności. Przede wszystkim wskazać należy, że w przypadku gdy w treści oferty złożonej przewoźnikowi jest mowa tylko o przewozie rzeczy, a żadne konkludentne czynności nie wykazują na istnienie dodatkowych postanowień umownych, obejmujących usługi związane z przewozem, to umowa zawarta przez przyjęcie oferty jest umową przewozu, a nie umową spedycji. Usługi spedycyjne winno się uważać za takie, które stanowią sobą fachową pomoc w obsłudze przewozu towarowego.
W orzecznictwie sądowym zwraca się na następujące kwestie odróżniające umowę przewozu od umowy spedycji:
Zakres obowiązków spedytora opiera się na wysyłce lub odbiorze przesyłek albo dokonywanie innych usług związanych z jej przewozem, w zależności od zakresu określonego w umowie spedycyjnej. Zatem na spedytorze spoczywa obowiązek w postaci wykonanie usługi lub usług określonych w treści zlecenia spedycyjnego wyrażonego w umowie spedycji.
Dodatkowo celem działań spedytora jest znalezienie i powierzenie wykonania czynności przewozu, przechowania, załadunku i rozładunku podmiotom, które się tym zawodowo zajmują [por. G. Sikorski [w:] Kodeks cywilny. Komentarz aktualizowany, red. M. Balwicka-Szczyrba, A. Sylwestrzak, LEX/el. 2023, art. 794].
Jednocześnie spedytor winien podejmować działania w taki sposób, aby dający zlecenie nie poniósł szkody, co oznacza, że jego obowiązkiem jest zachowanie należytej staranności przy wykonywaniu zlecenia.
Przez inne usługi rozumie się czynności faktyczne lub prawne nie związane z wysłaniem lub odbiorem przesyłki, które mają charakter dodatkowy (np. przechowanie lub składowanie przyjętego towaru, przechowanie, załadunek, dowóz między magazynem a miejscem odbioru lub nadania przesyłki, ważenie, opieka logistyczna, udzielanie informacji), które nie mogą stanowić odrębnego przedmiotu umowy spedycji.
Spedytor może sam dokonać przewozu. W tym wypadku spedytor ma jednocześnie prawa i obowiązki przewoźnika [por. art. 800 Kodeksu cywilnego].
W konsekwencji przepisy prawa cywilnego nakładają na spedytora następujące obowiązki, tj.:
Zasadniczymi obowiązkami dającego zlecenie są:
– dający zlecenie powinien wykonać obowiązki wynikające z umowy spedycyjnej w taki sposób, który umożliwia spedytorowi wykonanie usługi spedycyjnej, np. obowiązek wydania spedytorowi przesyłki czy też zaopatrzenia go w dokumentację umożliwiającą wykonanie przewozu.
Zastanawiasz się, w jaki sposób są opodatkowane usługi transportu towarów wykonywane w całości lub w części poza terytorium kraju? Jeśli tak, to przeczytaj ten artykuł.
W pierwszej kolejności wskazać należy, że na spedytorze spoczywa odpowiedzialność z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków wynikających z umowy spedycji podlega przede wszystkim ogólnym regułom związanym z odpowiedzialnością cywilną, tj.:
Przede wszystkim spedytor jest odpowiedzialny za przewoźników i dalszych spedytorów, którymi posługuje się przy wykonaniu zlecenia, chyba że nie ponosi winy w wyborze.
Jeśli chodzi o granice odpowiedzialności spedytora, to należy odnieść się do przepisu art. 801 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym:
Jako, że usługi spedycyjne mają charakter fachowej pomocy w obsłudze przewozu towarowego oraz że pomoc ta z reguły powinna także obejmować udzielanie porad co do sporządzania dokumentów handlowych związanych z przewozem w taki sposób, jaki jest niezbędny do uniknięcia trudności w odbiorze przesyłek, w tym np. zawiadamianie adresata o dacie wysyłki przez podanie numeru listu przewozowego, to nic dziwnego, ze usługodawca przewidział odpowiedzialność spedytora za utratę, ubytek lub uszkodzenie przesyłki, która jest ograniczona w czasie. Oznacza to, że trwa od momentu przyjęcia przesyłki do momentu wydania przesyłki przewoźnikowi, dalszemu spedytorowi, dającemu zlecenie lub osobie przez niego wskazanej.
Ograniczenie zakresu odpowiedzialności następuje wyłącznie do odpowiedzialności za utratę, ubytek lub uszkodzenie przesyłki jest wyłączone, jeśli szkoda powstała z winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa spedytora.
Co do zasady roszczenia z umowy spedycji przedawniają się z upływem roku.
Z kolei termin przedawnienia zaczyna biec:
Jeśli chodzi zaś o przedawnienie roszczeń między spedytorami i przewoźnikami, to roszczenia przysługujące spedytorowi przeciwko przewoźnikom i dalszym spedytorom, którymi się posługiwał przy przewozie przesyłki, przedawniają się z upływem sześciu miesięcy od dnia, kiedy spedytor naprawił szkodę, albo od dnia, kiedy wytoczono przeciwko niemu powództwo. Przepis ten stosuje się odpowiednio do wymienionych roszczeń między osobami, którymi spedytor posługiwał się przy przewozie przesyłki.
Wzór umowy spedycjimożesz pobrać tutaj
Umowa spedycji niewątpliwie polega ona na odpłatnym organizowaniu przemieszczania ładunków w zastępstwie zleceniodawcy oraz wykonywaniu związanych z tym czynności, z wyjątkiem samego przewozu, przeładunku i czynności dodatkowych. Spedytor zobowiązany jest do świadczenia usług w ciągu całego procesu przewozowego w sposób tak staranny i fachowy, aby zleceniodawca nie poniósł szkody, a w razie jej powstania, aby można było ustalić, w jakiej fazie przewozu lub czynności spedycyjnych szkoda powstała oraz aby zleceniodawca mógł skutecznie dochodzić odszkodowania od jej sprawcy.
Załatwiasz sprawy służbowe za granicą? Tutaj sprawdzisz, w jaki sposób rozliczać bilety kolejowe i autobusowe za przejazd z Polski za granicę i z powrotem.
Branding emocjonalny to strategia marketingowa, która skupia się na budowaniu głębokich, osobistych i emocjonalnych więzi…
Jak podaje resort rządowy, pomimo stabilizacji na europejskim i światowym rynku energii, skutki kryzysu energetycznego…
Zastanawiasz się kiedy druk jest traktowany jako towar a kiedy jako usługa? W dzisiejszym artykule…
Rada Ministrów przyjęła w dniu 19 marca 2024 roku projekt ustawy o zmianie ustawy o…
Wielu przedsiębiorców zaangażowało się w działalność charytatywną i wsparcie dla Ukrainy. Jesteś jednym z nich?…
Firmy stają przed wyzwaniem zarządzania ogromną ilością treści publikowanych w internecie. Od postów w mediach…