Upadłość spółki z o.o. – kiedy i jak ogłosić upadłość spółki? Wzór wniosku o ogłoszenie upadłości spółki do pobrania!

×

Czym jest upadłość i kogo dotyczy?

Kwestie związane z upadłością zostały uregulowane w ustawie z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe. Upadłość dotyczy niewypłacalnych dłużników, czyli takich, którzy nie są w stanie regulować swoich wymagalnych zobowiązań, i skutkuje ona rozpoczęciem postępowania upadłościowego, którego głównym celem jest zaspokojenie wierzycieli, zazwyczaj przez:

• sprzedaż majątku dłużnika lub
• zawarcie układu (porozumienia) z wierzycielami.

Upadłość może zostać ogłoszona w stosunku do różnych podmiotów, tj.:

• osób fizycznych,
• osób prawnych (np. spółki z o.o.),
• jednostek organizacyjnych posiadających zdolność prawną.

Osoby fizyczne prowadzące wyłącznie gospodarstwo rolne, które nie prowadzą innej działalności gospodarczej lub zawodowej, nie mogą ogłosić upadłości.

Kiedy spółka z o.o. jest niewypłacalna?

Pojęcie niewypłacalności uregulowane zostało w przepisie art. 11 Prawa upadłościowego, z którego można wywnioskować, że spółka z o.o. uznawana jest za niewypłacalną, gdy nie jest w stanie regulować swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych.

W myśl ww. przepisów dłużnik (w niniejszym przypadku spółka z o.o.) staje się niewypłacalny, jeśli opóźnienie w spłacie zobowiązań wynosi ponad 3 miesiące. Oznacza to, że jeżeli spółka z o.o. zalega z płatnościami wobec swoich wierzycieli przez ten czas, to domniemywa się, że utraciła zdolność do wykonywania swoich zobowiązań, co może stanowić podstawę do ogłoszenia upadłości.

Jednocześnie spółka z o.o. jest uznawana za niewypłacalną także w sytuacji, gdy zobowiązania pieniężne przekraczają wartość jej majątku, a ten stan utrzymuje się przez okres dłuższy niż 24 miesiące. Zatem w przypadku, gdy wartość długów przewyższa aktywa spółki i nie ma perspektyw na poprawę sytuacji finansowej, to zarząd spółki powinien złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości w terminie 30 dni od dnia zaistnienia stanu niewypłacalności.

Poniższa tabela przedstawia najważniejsze kwestie dotyczące niewypłacalności spółki z o.o. oraz obowiązków zgłoszenia upadłości spółki z o.o.

Jak ogłosić upadłość spółki z o.o.?

Upadłość spółki z o.o. ogłasza się w momencie, gdy sąd rozpatrzy wniosek o ogłoszenie upadłości i wyda odpowiednią decyzję. Ważne jest, aby wcześniej zgłoszony wniosek spełniał wymogi formalne, a sama sytuacja spółki rzeczywiście uzasadniała ogłoszenie upadłości.

Proces ogłoszenia upadłości w spółce z o.o. przedstawia się następująco:

KROK I – ZGŁOSZENIE WNIOSKU

• Niewypłacalność – spółka z o.o. jest uznawana za niewypłacalną, jeśli opóźnienie w spłacie zobowiązań wynosi ponad 3 miesiące.
• Zobowiązania przewyższające wartość majątku – spółka może być uznana za niewypłacalną również wtedy, gdy jej zobowiązania pieniężne przekraczają wartość majątku i ten utrzymuje się przez 24 miesiące.
• Złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki z o.o. – jeśli spółka spełnia jedną z powyższych przesłanek (niewypłacalność z powodu zaległości powyżej 3 miesięcy lub utrzymującej się przez 24 miesiące przewagi zobowiązań nad majątkiem), to zarząd spółki z o.o. ma obowiązek zgłosić wniosek o ogłoszenie upadłości do sądu w terminie 30 dni od momentu powstania niewypłacalności.

KROK II – ZŁOŻENIE WNIOSKU I ROZPATRZENIE GO PRZEZ SĄD

• Po stwierdzeniu niewypłacalności, należy złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości do sądu rejonowego – sąd gospodarczy.
• Sąd weryfikuje wniosek pod względem warunków formalnych oraz sytuacji finansowej spółki.
• Jeśli sąd uzna, że wniosek zasługuje na uwzględnienie, to wydaje postanowienie o ogłoszeniu upadłości spółki z o.o.

KROK III – OGŁOSZENIE UPADŁOŚCI

• Ogłoszenie upadłości następuje po decyzji sądu w formie postanowienia.
• Informacja o ogłoszeniu upadłości spółki z o.o. jest publikowana w Monitorze Sądowym i Gospodarczym i w Krajowym Rejestrze Sądowym.

KROK IV – SKUTKI OGŁOSZENIA UPADŁOŚCI

• Ogłoszenie upadłości skutkuje rozwiązaniem spółki. Zgodnie z przepisem art. 270 pkt 3 KSH ogłoszenie upadłości powoduje rozwiązanie spółki z o.o. z mocy prawa, co oznacza, że spółka przestaje istnieć jako aktywny podmiot prawny.
• Rozwiązanie spółki z o.o. następuje po zakończeniu postępowania upadłościowego. Zgodnie z art. 289 § 1 KSH. spółka jest rozwiązana dopiero po zakończeniu postępowania upadłościowego. Dopóki postępowanie trwa, spółka formalnie istnieje, choć może być w procesie likwidacji majątku i spłaty wierzycieli.
• Skutek wykreślenia spółki z o.o. z KRS:
  • rozwiązanie spółki z o.o. następuje z chwilą jej wykreślenia z KRS przez sąd gospodarczy (wykreślenie ma skutek konstytutywny, czyli formalnie kończy byt prawny spółki z o.o.);
  • po wykreśleniu spółki z o.o. z KRS, traci ona osobowość prawną, zdolność prawną oraz zdolność do czynności prawnych i zdolność sądową, tj. spółka z o.o. nie może już podejmować żadnych działań prawnych ani zawierać umów cywilnoprawnych;
  • utrata praw i obowiązków, co oznacza to, że wszystkie prawa i obowiązki, które przysługiwały spółce, wygasają, w tym także te wynikające ze stosunków zobowiązaniowych.

W wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 30 czerwca 2015 r., sygn. akt I ACa 55/15 wskazano, że: „W myśl przepisu art. 270 pkt 3 k.s.h. ogłoszenie upadłości wywołuje ex lege skutek w postaci rozwiązania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Zgodnie z art. 289 § 1 k.s.h., rozwiązanie spółki następuje po zakończeniu postępowania upadłościowego, ale dopiero z momentem wykreślenia z rejestru, które wywołuje skutek konstytutywny. Skutkiem wykreślenia w następstwie zakończonego postępowania upadłościowego jest utrata bytu prawnego spółki, tj. utrata osobowości prawnej, zdolności prawnej i zdolności do czynności prawnych, zdolności sądowej. Od tej chwili spółka nie może być podmiotem praw i obowiązków, w tym wynikających ze stosunków zobowiązaniowych. Z chwilą prawomocnego wykreślenia spółki z rejestru sądowego przestają istnieć prawa i obowiązki przysługujące spółce, wynikające ze stosunków zobowiązaniowych z udziałem tej spółki”.

Tym samym ogłoszenie upadłości spółki z o.o. prowadzi do rozwiązania spółki z o.o., a po zakończeniu postępowania upadłościowego, z momentem wykreślenia spółki z KRS, traci ona osobowość prawną, zdolność do czynności prawnych oraz przestaje być podmiotem praw i obowiązków.

Możliwość kontynuacji działalności spółki z o.o. po zakończeniu postępowania upadłościowego

Po zakończeniu postępowania upadłościowego, jeśli spółka z o.o. posiada majątek, zarząd może odzyskać kontrolę nad tym majątkiem i podjąć decyzję o dalszym istnieniu spółki. Aby kontynuować działalność gospodarczą, zgromadzenie wspólników może podjąć uchwałę o wznowieniu działalności i sprzeciwić się wykreśleniu spółki z rejestru, pod warunkiem że spółka dysponuje majątkiem, który nie został objęty postępowaniem upadłościowym.

Jeśli wspólnicy jednomyślnie podejmą uchwałę o dalszym funkcjonowaniu spółki, wniosek o jej wykreślenie z rejestru zostanie oddalony, co umożliwi spółce kontynuację działalności gospodarczej.

Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 31 stycznia 2023 r., sygn. akt II CSKP 238/22, w którym wskazano, że: „Spółka, która po zakończeniu postępowania upadłościowego posiada majątek, może decydować o swoim losie. Skutkiem ukończenia postępowania upadłościowego jest odzyskanie przez upadłego prawa zarządu swoim majątkiem (art. 221 § 1 p.u. w zw. z art. 223 p.u.). Nie ma w takiej sytuacji przeszkód, aby spółka zgłosiła sprzeciw co do jej wykreślenia z rejestru i podjęła działalność. W takiej sytuacji istnieją podstawy do odejścia od literalnej wykładni art. 289 § 1 i 2 k.s.h. Trudno bowiem wykreślić spółkę, gdy dysponuje ona dalej swoim majątkiem i w sposób prawem przewidziany wyraża wolę dalszego istnienia. Można w takiej sytuacji stosować odpowiednio art. 273 k.s.h., a co za tym idzie – jeżeli zgromadzenie wspólników podjęło jednomyślnie uchwałę, wniosek o jej wykreślenie z rejestru powinien zostać oddalony. Takie rozstrzygnięcie korzystne jest także dla wierzycieli spółki. Jeśli bowiem okazałoby się, że w jej majątku pozostają jednak składniki majątkowe nieobjęte wcześniej masą upadłości, otwiera się dla nich droga do prowadzenia postępowania egzekucyjnego w zakresie, w jakim nie uzyskali zaspokojenia w postępowaniu upadłościowym”.

Wniosek o ogłoszenie upadłości spółki z o.o.

Wniosek o ogłoszenie upadłości spółki z o.o. powinien zawierać elementy formalne, o których mowa w przepisie art. 22 Prawa upadłościowego, tj.:

• dane identyfikacyjne spółki (nazwa, numer KRS, adres siedziby, dane reprezentantów – członków zarządu lub likwidatorów, a w przypadku ich braku – inne dane umożliwiające identyfikację);
• NIP spółki;
• miejsce głównego ośrodka działalności spółki;
• okoliczności uzasadniające wniosek o upadłość i ich uprawdopodobnienie;
• informację, czy spółka jest uczestnikiem systemu płatności lub rozrachunku papierów wartościowych (jeśli dotyczy);
• informację, czy spółka jest spółką publiczną.

Dodatkowo wniosek o ogłoszenie upadłości spółki z o.o. powinien zawierać następujące elementy:

• wykaz majątku – aktualny wykaz majątku spółki z szacunkową wyceną jego składników;
• bilans sporządzony na dzień przypadający w ciągu 30 dni przed dniem złożenia wniosku, przygotowany na potrzeby postępowania;
• spis wierzycieli – lista wierzycieli z podaniem adresów, wysokości wierzytelności i terminów zapłaty, oraz lista zabezpieczeń dokonanych przez wierzycieli;
• oświadczenie o spłatach – informacja o spłatach wierzytelności lub innych długów dokonanych w ciągu sześciu miesięcy przed złożeniem wniosku;
• spis podmiotów zobowiązanych – lista podmiotów, które mają zobowiązania wobec dłużnika, z podaniem adresów, wysokości wierzytelności i terminów zapłaty;
• wykaz tytułów egzekucyjnych – lista tytułów egzekucyjnych i wykonawczych przeciwko dłużnikowi;
• informacje o obciążeniach majątku – dane dotyczące hipotek, zastawów, innych obciążeń majątkowych oraz prowadzonych postępowań sądowych i administracyjnych;
• informacje o reprezentantach spółki – miejsce zamieszkania reprezentantów spółki, w tym likwidatorów, jeżeli są ustanowieni;
• informacja o wielkości działalności – informacja, czy w ostatnich dwóch latach obrotowych:
• spółka zatrudniała średniorocznie 250 lub więcej pracowników,
• osiągnęła obrót netto przekraczający 50 milionów euro,
• suma aktywów jej bilansu przekroczyła 43 miliony euro.

Likwidacja spółki z o.o. a upadłość spółki z o.o. – jakie są różnice?

Wielu przedsiębiorców może uważać, że likwidacja i upadłość spółki z o.o. są tym samym procesem, ponieważ w obu przypadkach firma przestaje działać. W rzeczywistości jednak są to dwa odrębne procedury, które różnią się zarówno przyczynami jak i konsekwencjami:

• Likwidacja spółki z o.o. to dobrowolne zakończenie działalności spółki, która nie ma problemów finansowych. Po spłacie zobowiązań pozostały majątek dzielony jest między wspólników.
• Upadłość spółki z o.o. ogłasza się, gdy spółka nie jest w stanie spłacać swoich zobowiązań przez ponad 3 miesiące. Postępowanie prowadzi sąd, a majątkiem firmy zarządza syndyk, który spłaca wierzycieli.

A jeśli chcesz wiedzieć:

• na czym polega rozwiązanie i likwidacja spółki z o.o., to przeczytaj ten artykuł.
• czy można się wycofać z likwidacji spółki z o.o., to przeczytaj ten artykuł.

Podsumowanie

Upadłość spółki z ograniczoną odpowiedzialnością to złożony proces, który ma na celu uregulowanie sytuacji finansowej niewypłacalnego przedsiębiorcy oraz ochronę interesów wierzycieli. Kluczowym momentem jest stwierdzenie niewypłacalności, które zobowiązuje zarząd do niezwłocznego złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości. Jeśli zarząd zbyt długo zwleka ze złożeniem wniosku o upadłość, jego członkowie mogą odpowiadać za długi spółki własnym majątkiem. Dlatego ważne jest, aby nie tylko skupiać się na rozwoju firmy, ale też na bieżąco sprawdzać jej sytuację finansową i szybko reagować na problemy.