Zgodnie z zasadą ogólną, polski podatnik dokonujący wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów (WDT) ma prawo do zastosowania preferencyjnej stawki VAT – 0%. Jednak, aby było to możliwe, zarówno sprzedawca, jak i odbiorca powinni być zarejestrowani na potrzeby informacji podsumowującej VAT-UE, a transakcja powinna być odpowiednio udokumentowana.
Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT) – co to jest?
Według obecnie obowiązujących przepisów wewnątrzwspólnotową dostawę towarów należy rozumieć, jako wywóz towarów z terytorium kraju na terytorium innego państwa członkowskiego. Innymi słowy, transakcja WDT będzie miała miejsce, gdy sprzedawane przez polskiego podatnika towary zostaną przemieszczone z terytorium Polski na terytorium innego kraju należącego do Unii Europejskiej.
Wskazaną powyżej zasadę można jednak zastosować, gdy nabywcą towarów jest:
- podatnik podatku od wartości dodanej zidentyfikowany dla potrzeb transakcji wewnątrzwspólnotowych na terytorium innego państwa członkowskiego – posiada aktywny numer VAT-UE,
- osoba prawna niebędącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, która jest zidentyfikowana na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium Polski,
- podatnik podatku od wartości dodanej lub osoba prawna niebędącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, działający w takim charakterze na terytorium innego państwa członkowskiego, (niewymieniony w pkt 1 i 2), jeżeli przedmiotem dostawy są wyroby akcyzowe, które są objęte procedurą zawieszenia poboru akcyzy lub procedurą przemieszczania wyrobów akcyzowych z zapłaconą akcyzą,
- podmiot inny niż wymienione w pkt 1 i 2, działający (zamieszkujący) w innym niż Polska państwie członkowskim, jeżeli przedmiotem dostawy są nowe środki transportu.
Istotne jest, aby podatnik uzyskał od nabywcy jego właściwy oraz ważny numer identyfikacyjny dla potrzeb transakcji wewnątrzwspólnotowych. Generalnie, jest to numer identyfikacji podatkowej poprzedzony prefiksem kraju, w którym nabywca jest zarejestrowany na potrzeby VAT-UE. Weryfikację kontrahenta można przeprowadzić samodzielnie w bazie danych VIES na stronie Komisji Europejskiej.
Warunki zastosowania stawki VAT 0%
Zastosowanie stawki preferencyjnej podatku VAT w wysokości 0% przy wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów możliwe jest dopiero wówczas, gdy spełnione są jednocześnie poniższe warunki:
- dostawa towaru dokonywana jest na rzecz podatnika podatku od wartości dodanej, zarejestrowanego w innym państwie członkowskim UE,
- towary zostały wywiezione z terytorium kraju i dostarczone do nabywcy na terytorium państwa członkowskiego, a podatnik posiada dokumenty potwierdzające wywóz,
- w chwili złożenia deklaracji podatkowej, w której podatnik wykazuje daną dostawę towaru, jest zarejestrowany na potrzeby informacji VAT-UE.
Jak udokumentować wywóz towarów poza terytorium kraju?
Podatnik przed upływem terminu złożenia deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym dokonał transakcji WDT, powinien posiadać w swojej dokumentacji dowody potwierdzające, że towary będące przedmiotem dostawy zostały wywiezione z terytorium kraju i dostarczone do nabywcy na terytorium innego państwa członkowskiego. Zgodnie z przepisami ustawy o VAT wspomnianymi dowodami są:
- dokumenty przewozowe otrzymane od przewoźnika (spedytora) odpowiedzialnego za wywóz towarów z terytorium kraju, z których jednoznacznie wynika, że towary zostały dostarczone do miejsca ich przeznaczenia na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju – w przypadku gdy przewóz towarów jest zlecany przewoźnikowi (spedytorowi),
- specyfikacja poszczególnych sztuk ładunku.
W przypadku wywozu towarów bezpośrednio przez podatnika dokonującego takiej dostawy lub przez ich nabywcę, przy użyciu własnego środka transportu podatnika lub nabywcy, podatnik oprócz specyfikacji poszczególnych sztuk ładunku, powinien posiadać dokument zawierający co najmniej:
- imię i nazwisko lub nazwę oraz adres siedziby działalności gospodarczej lub miejsca zamieszkania podatnika dokonującego wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz nabywcy tych towarów,
- adres, pod który są przewożone towary, w przypadku gdy jest inny niż adres siedziby działalności gospodarczej lub miejsca zamieszkania nabywcy,
- określenie towarów i ich ilości,
- potwierdzenie przyjęcia towarów przez nabywcę do miejsca, o którym mowa w pkt 1 lub 2, znajdującego się na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju,
- rodzaj oraz numer rejestracyjny środka transportu, którym są wywożone towary, lub numer lotu – w przypadku gdy towary przewożone są środkami transportu lotniczego.
Obowiązek podatkowy oraz określenie podstawy opodatkowania
Obowiązek podatkowy przy wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów powstaje z chwilą wystawienia faktury przez podatnika, jednak nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano tej dostawy. Co ważne, od 1 stycznia 2013 r., jeżeli dostawa dokonywana jest w sposób ciągły przez okres dłuższy niż jeden miesiąc, wówczas uznaje się ją za wykonaną wraz z końcem każdego miesiąca, aż do zakończenia dostaw.
Przykład 1
Firma A z Polski zawarła umowę z niemiecką Firmą B na wewnątrzwspólnotową dostawę towarów. Umowa przewiduje w sumie 10 osobnych dostaw, które będą dokonywane z częstotliwością tygodniową od stycznia 2016. Z uwagi na fakt, że jest to dostawa ciągła obejmująca okres dłuższy niż jeden miesiąc, polska Firma A musi wykazać przychód z tytułu WDT na koniec stycznia, ponieważ zgodnie z przepisami, wtedy powstaje obowiązek podatkowy.
Obecnie, otrzymanie całości lub części zapłaty przed dokonaniem wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów nie zobowiązuje podatnika do wystawienia faktury zaliczkowej, a co za tym idzie nie powoduje powstania obowiązku podatkowego.
Podczas określania podstawy opodatkowania przy wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów należy stosować zasadę ogólną wskazaną w art. 29a ust. 1 ustawy o VAT. Według wspomnianych przepisów podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
Co ważne, podstawa opodatkowania obejmuje również:
- podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku,
- koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.
WDT a sprzedaż wysyłkowa z terytorium kraju
U podatników dokonujących wewnątrzunijnej sprzedaży towarów może również wystąpić sprzedaż wysyłkowa z terytorium kraju, według której obowiązują nieco inne zasady opodatkowania.
Sprzedaż wysyłkowa z terytorium kraju jest rozumiana, jako dostawa towarów wysyłanych lub transportowanych przez podatnika podatku od towarów i usług lub na jego rzecz z terytorium kraju na terytorium państwa członkowskiego, które jest państwem przeznaczenia tego towaru.
Występuje ona zawsze, gdy nabywcą towarów jest podatnik podatku od wartości dodanej lub osoba prawna niebędąca podatnikiem niezobowiązana do rozliczenia podatku z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów oraz, gdy nabywcą jest podmiot niebędący podatnikiem podatku od wartości dodanej – przykładowo osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej.
W takiej sytuacji dostawę towarów uznaje się za dokonaną na terytorium kraju, jeżeli całkowita wartość towarów (innych niż wyroby akcyzowe) wysyłanych lub transportowanych do tego samego państwa członkowskiego, pomniejszona o kwotę podatku jest mniejsza lub równa w danym roku od limitu sprzedaży wysyłkowej ustalonej przez państwo członkowskie dostawy. Dostawca wówczas powinien opodatkować dostawę w kraju i wystawić fakturę ze stawką podatku VAT właściwą dla danego towaru.
Wystawienie faktury WDT w serwisie ifirma.pl
Użytkownik serwisu ifirma.pl, aby wystawić fakturę sprzedaży dokumentującą wewnątrzwspólnotową dostawę towarów powinien przejść do zakładki Faktury → Lista faktur, gdzie wśród dostępnych opcji należy wybrać „pozostałe rodzaje” → „Wewnątrzunijna dostawa towarów”.
Wewnątrzunijna dostawa towarów
Pierwszym krokiem podczas wystawiania faktury WDT jest wybór kontrahenta. Dodatkowo użytkownik ma możliwość ustawienia waluty oraz języka, w jakim ma zostać wystawiona faktura. Domyślnie ustawiona jest waluta „PLN” oraz język „Angielski”.
WDT – nabywca
Jeżeli wystawiamy fakturę po raz pierwszy dla danego kontrahenta, to po wprowadzeniu informacji w polu „Nazwa firmy”, „Identyfikator” oraz „Prefiks UE, NIP”, należy kliknąć w opcję „Weryfikuj”. Użytkownik zostanie przeniesiony do potwierdzenia numeru VAT w bazie danych VIES.
WDT – nowy kontrahent
Następnym krokiem jest wprowadzenie pozycji faktury oraz informacji o płatności. Przed zatwierdzeniem faktury użytkownik ma możliwość podglądu wydruku.
WDT – podsumowanie faktury
Kiedy należy wystawić krajową fakturę sprzedaży i opodatkować dostawę w Polsce?
Zdarzają się sytuacje, w których warunki WDT nie zostają spełnione, w związku z czym podatnicy są zobowiązani do opodatkowania sprzedaży według krajowych przepisów. W takim przypadku należy wystawić krajową fakturę z naliczeniem odpowiedniej stawki podatku VAT. Obowiązek ten wystąpi wówczas, gdy:
- nabywca nie posiada aktywnego numeru VAT-UE,
- towary nie zostały wywiezione poza granice kraju (dostawa nastąpiła na terenie Polski), pomimo że nabywca posiada aktywny numer VAT-UE.
W powyżej przedstawionych sytuacjach użytkownik powinien wystawić fakturę poprzez zakładkę „Faktury” → „Lista faktur” → „Sprzedaż towarów i usług”.
WDT – sprzedaż towarów i usług