Wykreślenie podatnika z rejestru VAT

Więcej na ten temat przeczytasz w niniejszym artykule.

Wykreślenie z rejestru VAT przez samego podatnika

Zgodnie z przepisem art. 96 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej jako ustawa o VAT), jeżeli podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT zaprzestał wykonywania czynności podlegającej opodatkowaniu, jest on obowiązany zgłosić zaprzestanie działalności naczelnikowi urzędu skarbowego, a zgłoszenie to stanowi dla naczelnika urzędu skarbowego podstawę wykreślenia podatnika z rejestru jako podatnika VAT.

Okoliczność dotycząca likwidacji działalności gospodarczej powoduje konieczność po stronie podatnika do złożenia VAT-Z, czyli formularza służącego do wyrejestrowania z VAT. Zawiadomienie o zaprzestaniu wykonywania czynności opodatkowanych powinno zostać złożone na druku VAT-Z. – wzór formularza reguluje rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 9 marca 2020 r. w sprawie wzorów dokumentów związanych z rejestracją w zakresie podatku od towarów i usług.

Warto zauważyć, że upadłość podatnika nie jest przesłanką obligującą do składania zawiadomienia VAT-Z. Jak słusznie wskazano w orzecznictwie Nie ma podstaw do wykreślenia z rejestru podatnika pozostającego w upadłości i unieważnienia nadanego temu podatnikowi numeru identyfikacyjnego dopóty, dopóki działający w jego imieniu i na jego rachunek syndyk masy upadłości dokonuje czynności podlegających opodatkowaniu VAT [por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 7 lipca 1999 r., sygn. akt I SA/Gd 290/97].

Wykreślenie podatnika z rejestru VAT z urzędu

Zgodnie z przepisem art. 96 ust. 9 ustawy o VAT naczelnik urzędu skarbowego wykreśla z urzędu podatnika z rejestru jako podatnika VAT bez konieczności zawiadamiania o tym podatnika, jeżeli:

• podatnik nie istnieje lub
• mimo podjętych udokumentowanych prób nie ma możliwości skontaktowania się z podatnikiem albo jego pełnomocnikiem, lub
• dane podane w zgłoszeniu rejestracyjnym okażą się niezgodne z prawdą, lub
• podatnik albo jego pełnomocnik nie stawia się na wezwania naczelnika urzędu skarbowego, naczelnika urzędu celno-skarbowego, dyrektora izby administracji skarbowej lub Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, lub
• posiadane informacje wskazują na prowadzenie przez podatnika działań z zamiarem wykorzystania działalności banków w rozumieniu art. 119zg pkt 1 Ordynacji podatkowej lub spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych do celów mających związek z wyłudzeniami skarbowymi w rozumieniu art. 119zg pkt 9 Ordynacji podatkowej, lub
• wobec tego podatnika sąd orzekł, na podstawie odrębnych przepisów, zakaz prowadzenia działalności gospodarczej.

Z kolei zgodnie z przepisem art. 96 ust. 9a ustawy o VAT stanowi, że wykreśleniu z urzędu z rejestru jako podatnik VAT podlega także podatnik, który:

• zawiesił wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie przepisów dotyczących zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej na okres co najmniej 6 kolejnych miesięcy lub
• będąc obowiązanym do złożenia deklaracji, o której mowa w art. 99 ust. 1, 2 lub 3, nie złożył takich deklaracji za 3 kolejne miesiące lub takiej deklaracji za kwartał, lub
• składał przez 6 kolejnych miesięcy lub 2 kolejne kwartały deklaracje, o których mowa w art. 99 ust. 1, 2 lub 3, w których nie wykazał sprzedaży, nabycia towarów lub usług ani importu towarów z kwotami podatku do odliczenia, lub
• wystawiał faktury lub faktury korygujące, dokumentujące czynności, które nie zostały dokonane, lub
• prowadząc działalność gospodarczą wiedział lub miał uzasadnione podstawy do tego, aby przypuszczać, że dostawcy lub nabywcy biorący udział pośrednio lub bezpośrednio w dostawie tego samego towaru lub usługi uczestniczą w nierzetelnym rozliczaniu podatku w celu odniesienia korzyści majątkowej.

Zakończyłeś działalność gospodarczą ale masz zamiar znowu założyć firmę? Tutaj sprawdzisz, na co zwrócić uwagę jeżeli chodzi o podatek VAT.

Czynność wykreślenia podatnika z rejestru podatników VAT:

• jest czynnością materialno-techniczną, która nie zobowiązuje organu do wydania w tym zakresie żadnej decyzji lub postanowienia;
• czynność ta nie wymaga także przeprowadzenia postępowania podatkowego, albowiem ogranicza się do podjęcia czynności sprawdzających;
• czynność ta nie wymaga obligatoryjnego zawiadomienia podatnika o jego wykreśleniu [por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 3 czerwca 2022 r., sygn. akt I FSK 299/22].

Jak sprawdzić, czy podatnik został wykreślony z rejestru VAT?

Jedną z możliwości jest wyszukanie podatnika w wykazie podmiotów zarejestrowanych jako podatnicy VAT, niezarejestrowanych oraz wykreślonych i przywróconych do rejestru VAT na stronie rządowej.

Kolejną możliwością, przeznaczoną dla zainteresowanego podatnika, jest portal podatkowy.

Podatnik bezpodstawnie wykreślony z rejestru podatników VAT nie może być pozbawiony możliwości skontrolowania dokonanej przez organ podatkowy czynności. W takich przypadkach właściwą drogą jest możliwość uruchomienia skargi do sądu administracyjnego [tak Wojewódzki Sąd Administracyjnego w Krakowie w wyroku z dnia 12 czerwca 2018 r., sygn. akt I SA/Kr 429/18].

Jeśli chcesz wiedzieć więcej na temat wycofania nieruchomości z majątku firmy a podatkiem PIT i VAT, to przejdź tutaj.

Przywrócenie podatnika do rejestru podatników VAT

Ustawodawca przewidział instytucję przywrócenia podatnika do rejestru podatników VAT, które uregulowane zostały w przepisie art. 96 ust. 9g-9j ustawy o VAT.

Przykładowo:

• podatnik zostaje zarejestrowany bez konieczności składania zgłoszenia rejestracyjnego ponownie jako podatnik VAT z dniem wznowienia wykonywania działalności gospodarczej, ze statusem takim, jaki posiadał przed dniem zawieszenia tej działalności;
• na wniosek podatnika, złożonego w terminie 2 miesięcy od dnia wykreślenia z rejestru podatnika VAT, naczelnik urzędu skarbowego przywraca zarejestrowanie podmiotu jako podatnika VAT czynnego bez konieczności składania zgłoszenia rejestracyjnego, jeżeli:
• podatnik udowodni, że prowadzi opodatkowaną działalność gospodarczą, a w przypadku nieskładania deklaracji pomimo takiego obowiązku – jeżeli najpóźniej wraz ze złożeniem wniosku o przywrócenie zarejestrowania złoży brakujące deklaracje;
• w przypadku, w którym w złożonych deklaracjach nie została wykazana sprzedaż, nabycie towarów lub usług ani import towarów z kwotami podatku do odliczenia, i okoliczność ta wynika, zgodnie z wyjaśnieniami podatnika, ze specyfiki prowadzonej działalności gospodarczej;
• jeżeli podatnik wykaże, że prowadzi działalność gospodarczą, a wystawienie faktury lub faktury korygującej, było wynikiem pomyłki lub nastąpiło bez wiedzy podatnika;
• jeżeli podatnik udowodni, że prowadzone przez niego działania nie są realizowane z zamiarem albo wyjdą na jaw inne okoliczności lub dowody, z których wynikał brak tego zamiaru.

W wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 27 listopada 2020 r., sygn. akt I SA/Łd 417/20: Zgodnie z art. 96 ust. 9j u.p.t.u., naczelnik urzędu skarbowego przywraca zarejestrowanie podatnika, o którym mowa w ust. 9 pkt 5, jako podatnika VAT czynnego bez konieczności składania zgłoszenia rejestracyjnego, jeżeli podatnik udowodni, że prowadzone przez niego działania nie są realizowane z zamiarem, o którym mowa w ust. 9 pkt 5, albo wyjdą na jaw inne okoliczności lub dowody, z których wynikał brak tego zamiaru. Zatem wykreślenie, jak i ponowne zarejestrowanie podatnika VAT odbywa się automatycznie na skutek stosownych działań Szefa Krajowej Administracji Skarbowej określonych w art. 119zw § 1 i § 5 pkt 2 O.p., jak również w sytuacji, gdy podatnik wykreślony z rejestru udowodni, że rzeczywiście prowadzi działalność gospodarczą bez zamiaru podejmowania działań do wyłudzeń podatkowych z udziałem rachunków bankowych. Ciężar udowodnienia prowadzenia działalności gospodarczej w sposób prawidłowy został w tym przypadku przerzucony na podatnika. Aktywność podatnika w tym zakresie również powinna doprowadzić do wcześniejszego uchylenia postanowienia o blokadzie rachunków bankowych.

Podsumowanie

Poza obowiązkiem spoczywającym na podatniku w zakresie zarejestrowania się w związku z rozpoczęciem prowadzenia działalności gospodarczej istnieje również obowiązek wykreślenia podatnika jako podatnika VAT w przypadku zaistnienia szczególnych okoliczności, np. w sytuacji zakończenia wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Niemniej jednak podatnik, który został wykreślony z urzędu z rejestru podatników VAT, może złożyć wniosek do właściwego naczelnika urzędu skarbowego wniosek o przywrócenie zarejestrowania.

Chciałbyś poznać zasady obrotu bitcoinami na gruncie podatku PIT i VAT? Przejdź do tego artykułu.