Zmiana przeznaczenia samochodu osobowego będącego środkiem trwałym – konsekwencje na gruncie podatku PIT

Samochód osobowy w firmie jest to jeden z najczęściej występujących środków trwałych. Przedsiębiorca sam musi zdecydować czy samochód osobowy o masie do 3,5 t wykorzystuje tylko w działalności gospodarczej czy w sposób mieszany? Sposób mieszany polega na wykorzystaniu zarówno w działalności gospodarczej jak również prywatnie. W zależności od podjętej decyzji na gruncie obecnie obowiązujących przepisów będzie to skutkowało określonymi obowiązkami podatkowymi.

Odliczenie podatku VAT od samochodów osobowych

Na gruncie ustawy od podatku od towarów i usług odliczeniu od samochodów osobowych podlega:

• 50% podatku VAT – ograniczone odliczenie – wykorzystanie w sposób mieszany,
• 100% podatku VAT – pełne odliczenie – wykorzystanie tylko w działalności gospodarczej.

Korekta VAT przy zmianie przeznaczenia samochodu osobowego

Zmiana przeznaczenia pojazdu samochodowego na wykorzystanie do celów mieszanych lub odwrotnie na wykorzystanie wyłącznie do celów działalności gospodarczej powoduje obowiązek dokonania korekty podatku VAT na zasadach, które zostały wskazane w art. 90b ustawy o VAT.

O okresie korekty będzie decydowała wartość pojazdu samochodowego:

1. Jeżeli wartość samochodu przekracza 15.000 zł – okres korekty wynosi 60 miesięcy.
2. Jeżeli wartość samochodu nie przekracza 15.000 zł – okres korekty wynosi 12 miesięcy.

Korekta VAT na minus a podatek PIT

Przedsiębiorca ma obowiązek dokonania korekty zmniejszającej podatek VAT naliczony w sytuacji, gdy przy zakupie samochodu osobowego przysługiwało mu prawo do odliczenia 100% podatku VAT, ponieważ wykorzystywał pojazd jedynie w działalności gospodarczej, a jeszcze w okresie korekty rozpoczął wykorzystywanie samochodu w sposób mieszany – prywatnie i w działalności. Na gruncie takiej decyzji przedsiębiorca ma obowiązek wykazać prawidłowo w deklaracji VAT składanej do urzędu skarbowego podatek VAT za pozostały okres korekty.

Przykład 1

W styczniu 2019 roku przedsiębiorca zakupił samochód osobowy o wartości 60.000 zł (netto) + 13.800 zł (VAT) i odliczył 100% VAT. W styczniu 2020 roku podatnik zmienił decyzję i zaczął wykorzystywać samochód do celów mieszanych. W takiej sytuacji za pozostały okres korekty 48 miesięcy (styczeń 2020 r. – grudzień 2023 r.) kwota korekty VAT zmniejszająca podatek VAT naliczony wyniesie 5.520 zł.
Wyliczenie kwoty korekty:
kwota VAT podlegająca korekcie – 6.900 zł
okres korekty – 60 miesięcy
do końca okresu korekty pozostało – 48 miesięcy
(6.900:60) x 48= 5.520 zł
W deklaracji VAT za styczeń 2020 r. lub I kwartał 2020 r. przedsiębiorca powinien w poz. 47 wykazać ze znakiem “minus” kwotę 5.520 zł, taka sama informacja znajdzie się w pliku JPK_VAT.

Na gruncie podatku dochodowego kwota 5.520 zł z naszego przykładu będzie stanowiła koszty uzyskania przychodów, które należy zaksięgować w PKPiR. Taka korekta nie podwyższa wartości początkowej środka trwałego podlegającego amortyzacji.

Korekta VAT na plus a podatek PIT

Jak już wspomniano powyżej dokonanie korekty VAT na plus jest przywilejem dla przedsiębiorcy, a nie obowiązkiem. Korekta zwiększająca podatek VAT wystąpi w sytuacji, gdy przy zakupie samochodu osobowego zdecydowano o wykorzystaniu go w sposób mieszany i odliczono 50% podatku VAT z faktury zakupy.

Przykład 2

W styczniu 2019 roku przedsiębiorca zakupił samochód osobowy o wartości 100.000 zł (netto) + 23.000 zł (VAT) i odliczył 50% VAT. W czerwcu 2020 r. roku podatnik zmienił decyzję i chce wykorzystywać samochód tylko w działalności gospodarczej. W takiej sytuacji za pozostały okres korekty 43 miesiące (czerwiec 2020 r. – grudzień 2023 r.) kwota korekty VAT zwiększająca podatek VAT naliczony wyniesie 8.241,67 zł.
Wyliczenie kwoty korekty:
kwota VAT podlegająca korekcie – 11.500 zł
okres korekty – 60 miesięcy
do końca okresu korekty pozostało – 43 miesięcy
(11.500:60) x 43= 8.241,67 zł
W deklaracji VAT za czerwiec 2020 r. lub II kwartał 2020 r. przedsiębiorca powinien w poz. 47 wykazać bez znaku minus kwotę 8.242 zł, zaś w pliku JPK_VAT będzie wykazana wartość łącznie z groszami 8.241,67 zł.

Na gruncie podatku dochodowego kwota 8.241,67 zł z naszego przykładu będzie stanowiła przychód, który należy zaksięgować w PKPiR. Taka korekta nie ma wpływu na zmianę wartości początkowej środka trwałego podlegającego amortyzacji. Wynika to z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych art. 14 ust. 2 pkt 7f, który mówi o tym, że przychodem z pozarolniczej działalności gospodarczej jest:

“Kwota podatku od towarów i usług:

1. nieuwzględniona w wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, podlegających amortyzacji zgodnie z art 22a-22o, lub
2. dotycząca innych rzeczy lub praw niebędących środkami trwałymi lub wartościami niematerialnymi i prawnymi, o których mowa w lit. a
– w tej części, w jakiej dokonano korekty powodującej zwiększenie podatku odliczonego zgodnie z przepisami ustawy o podatku od towarów i usług”
Jeżeli w okresie korekty nastąpi sprzedaż samochodu osobowego uznaje się, że wykorzystanie tego pojazdu zostało zmienione na wyłącznie do działalności gospodarczej, aż do końca okresu korekty.
Przedłużenie terminu płatności zaliczek przez płatników – przeczytaj. ▲ wróć na początek