Osoby, które zawierają umowę o dzieło nie podlegają pod ubezpieczenia społeczne i pod ubezpieczenia zdrowotne. Do tej pory nie było więc obowiązku dokonywania zgłoszenia do ZUS takich osób w momencie podpisania z nimi umowy. Ma się to jednak zmienić od 2021 roku. W projekcie Rozporządzenia w sprawie wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego pojawił się nowy formularz o symbolu RUD.

Dlaczego wprowadzane są zmiany?

Wprowadzana nowa regulacja dotycząca zgłaszania osób zatrudnionych na umowy o dzieło wynika z ustawy o szczególnych rozwiązaniach z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19. Jak można przeczytać w uzasadnieniu do projektu Rozporządzenia celem wprowadzanych zmian jest zwiększenie skuteczności pomocy osobom, które znajdują się poza systemem ubezpieczeń społecznych. Ponadto dzięki temu ZUS będzie mógł dokonywać weryfikowania obowiązku ubezpieczeń społecznych osób wykonujących umowy o dzieło.

Kto i kiedy musi dokonywać zgłoszenia ZUS RUD?

W związku z wprowadzeniem nowego obowiązku płatnik składek lub osoba fizyczna zlecająca dzieło będzie zobowiązana do poinformowania ZUS o zawarciu każdej takiej umowy. 

Warunkiem takiego zgłoszenia jest, że taka osoba:

• nie pozostaje w stosunku pracy ze zleceniodawcą,
• w ramach umowy o dzieło nie wykonuje pracy na rzecz pracodawcy.

Natomiast jeżeli Wykonawca umowy o dzieło będzie zatrudniony u Zamawiającego lub będzie to dzieło na rzecz pracodawcy w ramach umowy o pracę to wówczas nie ma obowiązku dokonywania takiego zgłoszenia.

Jeżeli wystąpi obowiązek zgłoszenia, należy tego dokonać w terminie 7 dni od dnia zawarcia umowy o dzieło.

W jaki sposób dokonywać zgłoszenia ZUS RUD?

Zgodnie z projektem Rozporządzenia zostanie wprowadzony nowy formularz osymbolu RUD “Zgłoszenie umowy o dzieło”, który stanowi załącznik nr 24 do Rozporządzenia.

Sposób przygotowania i wypełnienia formularza jest typowy dla tego typu zgłoszeń.

Na początku formularza możemy zapoznać się z instrukcją wypełniania.

W części I  należy podać dane Zamawiającego umowę o dzieło: NIP, Regon, imię i nazwisko, nazwę firmy, dane adresowe. Jest również miejsce na podanie danych kontaktowych typu telefon, adres e-mail, co niewątpliwie ułatwi kontakt z ZUS.

W części II znajdą się dane Wykonawcy dzieła: PESEL, data urodzenia, imię, nazwisko, dane adresowe. Jeżeli Wykonawca nie posiada numeru PESEL wówczas należy podać numer dokumentu potwierdzającego tożsamość. 

W części danych adresowych należy również pamiętać o podaniu adresu do korespondencji jeżeli będzie inny niż adres zamieszkania Wykonawcy.

W części III należy podać informację o zawartych umowach o dzieło z Wykonawcą. Będą tam daty zawarcia umowy o dzieło i czas jej trwania, a także będzie wskazane co jest przedmiotem umowy. Jest również miejsce na podanie liczby zawartych umów o dzieło.

W części IV osoba Zamawiająca umowę o dzieło w oświadczeniu potwierdza podpisem, że wszystkie podane dane są zgodne ze stanem faktycznym. 

ZUS RUD – podsumowanie

Przekazywanie formularza ZUS RUD będzie stanowiło dla ZUS źródło informacji o ilości i rodzaju zawieranych umów o dzieło. Jest to kolejny element kontrolny i weryfikacyjny w stosunku do przedsiębiorców, którzy zawierają tego typu umowy. Wszyscy zastanawiają się, w jaki sposób to nowe narzędzie będzie wykorzystywane przez ZUS? Na ten moment trudno ocenić obiektywne przesłanki, które temu przyświecają. Należy poczekać na opublikowanie Rozporządzenia a odpowiedzi na nurtujące nas pytania i wątpliwości na pewno przyniesienie praktyka stosowania nowych przepisów. 

Zgodnie z projektem Rozporządzenia ma ono wejść w życie z dniem 1 stycznia 2021 roku