Przedsiębiorcy muszą dostosować sposób ewidencji sprzedaży do nowych zasad, zadbać o prawidłowe działanie kas oraz wypełnić dodatkowe obowiązki techniczne, organizacyjne i dokumentacyjne. Niezastosowanie się do przepisów może skutkować sankcjami podatkowymi.
Nowe przepisy o kasach rejestrujących od 1 lipca 2025 r. – ważne zmiany dla przedsiębiorców
W dniu 1 lipca 2025 r. weszły w życie dwa nowe rozporządzenia Ministra Finansów, które kompleksowo regulują zasady korzystania z kas rejestrujących przez przedsiębiorców. Zmiany obejmują zarówno tradycyjne kasy i tzw. kasy wirtualne, które mają postać oprogramowania, mowa o:
- rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 25 czerwca 2025 r. w sprawie kas rejestrujących (Dz.U. 2025 poz. 845);
- rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 25 czerwca 2025 r. w sprawie kas rejestrujących mających postać oprogramowania (Dz.U. 2025 poz. 861).
Rozporządzenie w sprawie kas rejestrujących mających postać oprogramowania 2025
Rozporządzenie w sprawie kas rejestrujących mających postać oprogramowania weszło w życie w dniu 1 lipca 2025 r.
Główne ustalenia rozporządzenia:
- wymagania techniczne dla kas rejestrujących mających postać oprogramowania,
- sposób ich używania,
- sposób prowadzenia ewidencji sprzedaży,
- sposób zakończenia ich używania,
- sposób wystawiania dokumentów,
- przypadki wydawania dowodu sprzedaży.
Kategorie kas:
- kasy ogólne,
- kasy o zastosowaniu specjalnym – np. dla taksówek, aptek, transportu publicznego, automatów sprzedażowych.
Wymagania techniczne i dokumentacyjne:
- szczegółowe wymogi dotyczące zawartości bazy danych, programu pracy kasy, zabezpieczeń, raportów itp.,
- zawieranie listy danych i dokumentów wymaganych przy wnioskowaniu o potwierdzenie dla kasy (czyli dopuszczenie jej do obrotu),
- określenie obowiązków producentów kas – np. co mają dołączać do kasy wprowadzanej do obrotu.
Obowiązki podatników:
Podatnicy muszą m.in.:
- wystawiać paragony bez żądania nabywcy,
- prowadzić raporty fiskalne dobowe i miesięczne,
- ewidencjonować sprzedaż zgodnie z przypisanymi stawkami VAT (litery A–G),
- zapewniać łączność kasy z Centralnym Repozytorium Kas (CRK),
- przechowywać dokumenty fiskalne i udostępniać je na żądanie organów,
- przestrzegać zasad korekty błędów, zwrotów, reklamacji.
Ewidencja elektroniczna i komunikacja:
- kasa musi przesyłać dane fiskalne do CRK zgodnie z harmonogramem,
- wymagane jest stałe połączenie (internetowe),
- rozporządzenie dopuszcza wystawianie dokumentów tylko w postaci elektronicznej, pod pewnymi warunkami.
Awaria, kradzież, zakończenie użytkowania:
- obowiązek zawiadomienia urzędu skarbowego w razie awarii (do 24h) lub kradzieży (do 5 dni),
- szczegółowa procedura zakończenia użytkowania kasy, m.in. wystawienie raportów, złożenie wniosku o wyrejestrowanie.
Obowiązki dla przedsiębiorców
Jakie z tego rozporządzenia wynikają obowiązki dla przedsiębiorcy? Przede wszystkim wyróżnić należy następujące powinności:
- Przestrzeganie obowiązku stosowania kas zgodnych z nowymi wymaganiami.
- Przestrzeganie obowiązków ewidencyjnych:
- wystawianie paragonów bez żądania nabywcy – w wersji papierowej lub elektronicznej,
- prowadzenie raportów fiskalnych dobowych i miesięcznych w odpowiedniej formie,
- prowadzenie osobnej ewidencji dla zwrotów, reklamacji oraz oczywistych pomyłek,
- przypisywanie liter A–G do stawek VAT i wykazanie ich na żądanie organu podatkowego.
- Przestrzeganie obowiązków organizacyjnych i dokumentacyjnych:
- zapewnienie szkolenia osób prowadzących ewidencję – z pisemnym potwierdzeniem,
- zapewnienie odpowiedniej konfiguracji sprzętu i drukarki zgodnie z wytycznymi producenta,
- archiwizacja dokumentów fiskalnych i zapewnienie dostępu do nich przez wskazany okres.
- Przestrzeganie nowych wymogów po zakończeniu działalności lub pracy kasy:
- wystawienie raportów końcowych,
- zgłoszenie przejścia kasy w tryb „tylko do odczytu”,
- złożenie wniosku o wyrejestrowanie kasy w ciągu 5 dni.
- Zapewnienie kas tylko z zabezpieczeniami:
- szyfrowanie danych,
- brak możliwości edycji/usuwania zapisów,
- autoryzacja użytkownika, kontrola aktualizacji, komunikacja z terminalem płatniczym.
- Wystawianie paragonów elektronicznych – tylko za zgodą klienta:
- forma elektroniczna (np. e-mail, aplikacja) musi być zgodna z wymogami technicznymi i zawierać odpowiednie dane (np. podpis cyfrowy).
Rozporządzenie w sprawie kas rejestrujących 2025
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 25 czerwca 2025 r. w sprawie kas rejestrujących weszło w życiu w dniu 1 lipca 2025 r. i reguluje następujące kwestie:
GŁÓWNE USTALENIA ROZPORZĄDZENIA:
- sposób ewidencji sprzedaży,
- obowiązki użytkowników kas,
- warunki używania i zakończenia pracy kasy,
- obowiązki w przypadku awarii, kradzieży, zmiany miejsca użytkowania itp.
OBOWIĄZEK UŻYWANIA ZATWIERDZONYCH KAS:
Przedsiębiorca musi używać kas:
- posiadających potwierdzenie zgodności z przepisami,
- pracujących wyłącznie w trybie fiskalnym,
- po dokonaniu fiskalizacji (czyli aktywacji pamięci fiskalnej).
OBOWIĄZKI EWIDENCYJNE:
- wystawianie paragonu bez żądania klienta,
- prowadzenie raportów dobowych i miesięcznych,
- przypisywanie liter (A–G) do stawek VAT,
- odrębna ewidencja zwrotów, reklamacji i oczywistych pomyłek,
- sprawdzanie poprawności paragonu przed zatwierdzeniem.
OBOWIĄZKI DOKUMENTACYJNE I ORGANIZACYJNE
- szkolenie każdej osoby prowadzącej ewidencję (z podpisanym oświadczeniem),
- przechowywanie książki kasy, raportów, programów i danych z pamięci,
- umożliwienie organom skarbowym kontroli,
- prowadzenie i przechowywanie dokumentacji zgodnie z wymogami ordynacji podatkowej i ustawy o rachunkowości.
WYMOGI TECHNICZNE I PRZEGLĄDY
Kasa musi być:
- sprawna technicznie,
- zaprogramowana prawidłowo (nazwy towarów, stawki VAT),
- poddawana regularnym przeglądom serwisowym.
SZCZEGÓLNE PRZYPADKI I WYJĄTKI
- dla kas bez drukarki (np. w automatach) obowiązują inne zasady dokumentacji – wszystko elektronicznie,
- przedsiębiorcy poszkodowani przez powódź mają wydłużone terminy wykonania określonych obowiązków.
ZMIANA SERWISU LUB MIEJSCE UŻYWANIA KASY
- wymaga zgłoszenia do urzędu skarbowego,
- w przypadku zmiany miejsca – trzeba zaktualizować dane w pamięci kasy i książce kasy.
OBOWIĄZKI W ZWIĄZKU Z KOŃCEM UŻYTKOWANIA KASY
- raport fiskalny dobowy,
- przejście w tryb „tylko do odczytu”,
- odczyt danych z pamięci i sporządzenie protokołu,
- zgłoszenie zakończenia do urzędu w ciągu 5 dni,
KARY ZA NIEPRZESTRZEGANIE PRZEPISÓW
- odmowa wyrejestrowania kasy,
- sankcje podatkowe (np. uznanie sprzedaży za niezaewidencjonowaną),
- odpowiedzialność karno-skarbowa.
Obowiązki dla przedsiębiorców
Jakie z tego rozporządzenia wynikają obowiązki dla przedsiębiorcy? Przede wszystkim wyróżnić należy następujące powinności:
- Przestrzeganie obowiązków prawidłowej ewidencji sprzedaży:
- każda sprzedaż (również zwolniona z VAT) musi być zarejestrowana przy użyciu zatwierdzonej kasy.
- kasa musi pracować w trybie fiskalnym.
- Przestrzeganie obowiązków w zakresie wystawiania paragonu lub faktury:
- paragon fiskalny musi być wystawiany zawsze – bez żądania klienta, nie później niż w chwili przyjęcia zapłaty.
- Przestrzeganie obowiązków prowadzenia dodatkowych ewidencji:
- zwroty, reklamacje i oczywiste pomyłki muszą być ujmowane w osobnych ewidencjach z podpisami, opisami, datami itp.
- Przestrzeganie obowiązków raportowania i oznaczeń VAT:
- raporty dobowe i miesięczne są obowiązkowe,
- towary i usługi muszą mieć przypisane literowe oznaczenia stawek VAT(A–G).
- Przestrzeganie obowiązków serwisowych i przeglądów technicznych:
- obowiązkowe przeglądy techniczne kas, wpisy do książki kasy, aktualizacja oprogramowania.
- Obowiązek dokonywania zgłoszeń do urzędu skarbowego:
- fiskalizacji (do 7 dni),
- zmiany miejsca używania kasy,
- utraty lub odzyskania kasy (do 5 dni),
- zakończenia używania kasy.
- Przechowywanie danych i dokumentów:
- dokumenty fiskalne i ewidencje muszą być przechowywane zgodnie z następującymi ustawą, tj.: o VAT, ordynacja podatkowa, rachunkowości.
- Odpowiedzialność za osoby ewidencjonujące sprzedaż:
- przedsiębiorca musi przeszkolić pracowników i uzyskać od nich pisemne oświadczenie o zapoznaniu się z zasadami.
- Obowiązek zapewnienia widoczności danych dla klienta:
- kasa musi mieć wyświetlacz, zapewniać czytelność paragonów (papierowych lub elektronicznych).
Podsumowanie
Od 1 lipca 2025 r. obowiązują nowe przepisy dotyczące kas rejestrujących oraz kas wirtualnych.
Nowe przepisy ujednolicają obowiązki ewidencyjne przedsiębiorców, wprowadzają szczegółowe wymagania techniczne i dokumentacyjne oraz określają sposób używania, fiskalizacji, serwisowania i wyrejestrowania kas. Należy pamiętać, że brak zgodności z nowymi regulacjami może skutkować poważnymi konsekwencjami podatkowymi, odmową rejestracji kasy czy karami porządkowymi.
Zastanawiasz się, czy kasa fiskalna jest potrzebna w działalności nierejestrowanej? Jeśli tak, to przeczytaj ten artykuł, gdzie znajdziesz odpowiedź na to pytanie!