Zmiana formy opodatkowania a podatek od sprzedaży samochodu firmowego

Stawka podatku przy sprzedaży samochodu firmowego zależy od formy opodatkowania, na której jest przedsiębiorca w czasie sprzedaży samochodu – niezależnie od daty zakupu, czy wprowadzenia pojazdu na firmę. A zatem, jeśli w momencie sprzedaży samochodu, przedsiębiorca jest opodatkowany:

• liniowo – podatek wynosi 19% od dochodu,
• skalą podatkową – podatek wynosi 12/32% od dochodu,
• ryczałtem – podatek wynosi 3% od przychodu. Niezależnie od stawki ryczałtu dla prowadzonej działalności, sprzedaż samochodu zawsze podlega pod 3% stawkę podatku.

Przykład 1.

Pan Mariusz prowadząc działalność opodatkowaną skalą podatkową, wprowadził samochód do firmy. Następnie zmienił formę opodatkowania działalności na ryczałt, podczas której sprzedał samochód będący środkiem trwałym w jego firmie. Jaki podatek od sprzedaży auta powinien zastosować pan Mariusz?

Zmiana formy opodatkowania na ryczałt sprawiła, że pan Mariusz powinien zastosować 3% stawkę ryczałtu. Należy ją naliczyć od przychodu, ponieważ na ryczałcie nie ma możliwości rozliczenia żadnych kosztów (np. niezamortyzowanej części auta).

Przykład 2.

Pani Alicja prowadząc działalność opodatkowaną ryczałtem wprowadziła samochód do firmy. Następnie zmieniła formę opodatkowania działalności na podatek liniowy, podczas której sprzedała samochód będący środkiem trwałym w jej firmie. Jaki podatek od sprzedaży auta powinna zastosować pani Alicja?

Zmiana formy opodatkowania na podatek liniowy sprawiła, że pani Alicja powinna zastosować 19% podatku, który naliczy od dochodu, czyli przychodu pomniejszonego o koszty.

Jak ustalić dochód ze sprzedaży samochodu po zmianie formy opodatkowania?

Również do samego ustalenia dochodu ze sprzedaży auta stosuje się zasady odnośnie formy opodatkowania, w trakcie której samochód został sprzedany. A zatem jeśli samochód został sprzedany podczas ryczałtu – podatek płaci się od przychodu, jeśli podczas pozostałych form opodatkowania – podatek płaci się od dochodu.

A dochodem ze sprzedaży firmowego auta jest różnica między przychodem z odpłatnego zbycia a wartością początkową powiększona (różnica) o sumę dokonanych odpisów amortyzacyjnych. Na sumę odpisów składają się zarówno te, który zostały zaliczone do kosztów, jak i te które nie były kosztami (np. uwzględnione w działalności opodatkowanej ryczałtem).

Oznacza to zatem, że w kosztach sprzedaży, należy uwzględnić wartość początkową samochodu pomniejszoną o odpisy amortyzacyjne przypadające na okres opodatkowania ryczałtem, jak i dokonane za okres prowadzenia działalności na podatku liniowym lub wg skali.

Mówiąc krócej, kosztem przy sprzedaży samochodu jest niezamortyzowana część auta. Więc dochodem do opodatkowania będzie przychód pomniejszony o niezamortyzowaną jeszcze część.

Jeżeli odpisy amortyzacyjne zdążyły już zrównać się z wartością początkową, to przy sprzedaży koszty nie wystąpią.

Przykład 3.

Pan Mariusz w 2019 roku podczas działalności ryczałtowej wprowadził do firmy samochód o wartości początkowej 100 000 zł. W roku tym dokonał odpisów amortyzacyjnych na kwotę 20 000 zł (których nie zaliczył do kosztów, ponieważ ryczałt nie przewiduje ich rozliczania). W roku 2020, pan Mariusz zmienił formę opodatkowania i odpisy amortyzacyjne za ten rok wyniosły również 20 000 (te, już mógł zaliczyć do kosztów), a w 2021 sprzedał samochód. Jaki będzie jego dochód do opodatkowania?

Dochód do opodatkowania wyniesie 40 000 zł. Dane:

• przychód: 100 000
• koszty: 100 000 – (20 000+20 000) = 60 000
• dochód do opodatkowania: 40 000 zł

Przykład 4.

Pani Alicja w działalności opodatkowanej liniowo zakupiła samochód za 130 000 zł i dokonała odpisów amortyzacyjnych na kwotę 26 000 zł (zaliczone do kosztów). Następnie zmieniła formę opodatkowania na ryczałt. Roczne odpisy amortyzacyjne, to 26 000 (niezaliczane do kosztów). Po roku sprzedała samochód. Od jakiej kwoty będzie musiała zapłacić podatek?

Ponieważ w czasie sprzedaży samochodu, pani Alicja jest na ryczałcie, to obowiązuje ją 3% stawka ryczałtu od kwoty, po której sprzedała pojazd, czyli od przychodu (nie ma możliwości rozliczenia kosztów).

Przykład 5.

Pan Piotr, w czasie opodatkowania liniowego sprzedał samochód za kwotę 50 000 zł. Wcześniej pan Piotr był przez 5 lat opodatkowany ryczałtem i miał ujęty samochód w wykazie środków trwałych, jak i dokonywał od niego odpisów amortyzacyjnych, wg 20% stawki. Jaki będzie dochód do opodatkowania ze sprzedaży samochodu?

Pan Piotr musi zapłacić 19% podatek od kwoty 50 000 zł. Ponieważ cały samochód zdążył już się zamortyzować. Dane:

• przychód: 50 000 zł
• niezamortyzowana część auta: 0 zł (całość została zamortyzowana podczas ryczałtu).
• dochód do opodatkowania: 50 000 zł, a podatek wyniesie 9 500 zł (19% * 50 000).

Przykład 6.

Pani Anna, która prowadziła działalność opodatkowaną skalą podatkową przez 6 lat używała w niej samochodu firmowego. Następnie zmieniła formę opodatkowania działalności na ryczałt, podczas której sprzedała pojazd za 50 000 zł. Od jakiej kwoty będzie musiała zapłacić podatek od sprzedaży samochodu?

Pani Anna zapłaci 3% podatek od kwoty 50 000 zł, czyli 1 500 zł, ponieważ w czasie sprzedaży auta obowiązywały ją już zasady dotyczące ryczałtu.

Uwaga!