Darowizna kryptowaluty – czy trzeba płacić podatek?

Czy trzeba płacić podatek od darowizny kryptowaluty?

Tak, darowizna kryptowaluty podlega podatkowi. Jednak nie podatkowi PIT, ale podatkowi od spadku i darowizn. A podatek płaci obdarowany, a nie darczyńca.

Do darowizny kryptowaluty należy stosować takie same zasady, jak dla innych darowizn.

Jaki podatek od darowizny kryptowaluty?

Wysokość podatku zależy od dwóch czynników:

• od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca. Wyróżniamy je trzy:
• grupę 1, czyli małżonka, zstępnych (potomków), wstępnych (rodziców, dziadków), pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;
• grupę 2, czyli zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych
• grupę 3, czyli pozostałe osoby.
• wartości darowizny

Szczegółowy sposób, jak obliczyć podatek od darowizny zaprezentowaliśmy w artykule: Darowizna w najbliższej rodzinie – obowiązki podatkowe i jej rozliczenie. Poniżej przedstawimy wysokość podatku do zapłaty na konkretnych kwotach.

Przykład 1.

Pan Tomasz przekazał siostrze Anecie darowiznę bitcoina o wartości 30 000 zł. Jaki podatek od darowizny kryptowaluty zapłaci pani Aneta?

Siostra należy do grupy podatkowej nr 1, stąd kwota wolna od podatku to 10 434 zł, a to co powyżej (czyli 19 566 zł) jest opodatkowane odpowiednią stawką. Dla kwoty 19 566 zł (w 1. grupie podatkowej) podatek wynosi 333 zł 90 gr i 5% od nadwyżki ponad 11 128 zł. Czyli (19 566-11 128)*5%+333,90=755,80 zł

A zatem, pani Aneta od darowizny kryptowaluty otrzymanej od brata zapłaci podatek w wysokości 755, 80 zł.

Przykład 2.

Pan Jan otrzymał w prezencie od narzeczonej kryptowalutę o wartości 10 000 zł. Jaki podatek od darowizny waluty wirtualnej powinien zapłacić pan Jan?

Narzeczeni należą do grupy podatkowej nr 3, stąd kwota wolna od podatku to 5 308 zł, a to co powyżej, czyli 4 692 zł należy opodatkować odpowiednią stawką. Dla kwoty 4 692 i 3. grupy, podatek wynosi 12%.

Pan Jan powinien więc zapłacić 563 zł podatku od otrzymanej w prezencie kryptowaluty od narzeczonej.

Informację o darowiźnie podlegającej opodatkowaniu należy złożyć na druku SD-3 w ciągu jednego miesiąca od powstania obowiązku podatkowego (w uproszczeniu: dzień przekazania darowizny)

Jeśli podatek od darowizny nie został zapłacony i wykryje to urząd skarbowy podczas kontroli (np. kontrolowany będzie twierdził, że dany majątek pochodzi z darowizny) trzeba będzie zapłacić 20% od wartości darowizny.

Jak ustalić wartość darowizny?

Wartość darowizny należy ustalić wg cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego.

Wartość otrzymanych praw majątkowych przyjmuje się w wysokości określonej przez nabywcę, jeżeli odpowiada ona wartości rynkowej tych praw.

Wartość rynkową praw majątkowych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia powstania obowiązku podatkowego.

Jeżeli obdarowany nie określił wartości darowizny albo wartość określona przez niego nie odpowiada, według oceny naczelnika urzędu skarbowego, wartości rynkowej, organ ten wezwie nabywcę do jej określenia, podwyższenia lub obniżenia, w terminie nie krótszym niż 14 dni od dnia doręczenia wezwania, podając jednocześnie wartość według własnej, wstępnej oceny.

Jeżeli nabywca, pomimo wezwania, nie określił wartości lub podał wartość nieodpowiadającą wartości rynkowej, naczelnik urzędu skarbowego dokona jej określenia z uwzględnieniem opinii biegłego lub przedłożonej przez nabywcę wyceny rzeczoznawcy. Jeżeli organ podatkowy powoła biegłego, a wartość określona z uwzględnieniem jego opinii różni się o więcej niż 33% od wartości podanej przez nabywcę, koszty opinii biegłego ponosi nabywca.

Wartość darowizny w postaci kryptowaluty można ustalić w oparciu o obiektywnie dostępne informacje – np. coinmarketcap, coinpaprika itd.

Kiedy nie będzie podatku od darowizny waluty wirtualnej?

Zwolnienie z podatku od darowizny przysługuje w dwóch sytuacjach:

• jeśli obdarowanym jest osoba z najbliższej rodziny, czyli małżonek, zstępny, wstępny, pasierb, rodzeństwo, ojczym i macocha (potocznie nazywa się ją grupą 0), pod warunkiem, że nabywca złoży w urzędzie zgłoszenie darowizny na formularzu SD-Z2 w ciągu 6 miesięcy.
• jeśli wartość darowizny nie przekracza kwoty wolnej od podatku:
• w grupie 1. – 10 434 zł
• w grupie 2. – 7 878 zł
• w grupie 3. – 5 308 zł

– w tym przypadku nie trzeba składać żadnych zgłoszeń do urzędu.

Przykład 3.

Pan Jan, już po ślubie, otrzymał w prezencie od żony kryptowaluty o wartości 50 000 zł. Jaki podatek od otrzymanych kryptowalut zapłaci pan Jan?

Ponieważ małżonkowie należą do grupy zerowej, to pan Jan będzie zwolniony od podatku, jeśli w ciągu 6 miesięcy od otrzymania darowizny zgłosi ten fakt w urzędzie skarbowym na formularzu SD-Z2. Jeśli nie dopełni tego obowiązku w wymaganym terminie – zapłaci podatek wg stawek dla grupy 1.

Sprzedaż kryptowaluty przez obdarowanego

Gdy osoba obdarowana zdecyduje się sprzedać otrzymane kryptowaluty, będzie zobowiązana do zapłaty 19% podatku PIT od przychodów z kapitałów pieniężnych, zgodnie z informacjami przedstawionymi w artykule: Jak rozliczyć kryptowaluty?

W tej sytuacji nie będzie możliwości rozliczenia kosztów zakupu kryptowaluty, ponieważ obdarowany nie poniósł wydatków na nabycie waluty wirtualnej. W koszty można będzie natomiast zaliczyć np. prowizje giełdy, kantoru za sprzedaż krypto.

Nie będzie miał zastosowania w tym przypadku przepis stanowiący, że sprzedaż rzeczy po upływie 6 miesięcy od dnia nabycia jest zwolniona z podatku PIT. Ponieważ jest w nim mowa o “innych rzeczach” (art. 10 ust.1 pkt 8d ustawy o PIT). A dla ustawy o PIT kryptowaluta nie spełnia definicji rzeczy, a kapitałów pieniężnych.

Na koniec warto odnotować ciekawostkę, że w zależności od ustawy, waluta wirtualna ma inną definicję:

• dla ustawy o VAT jest środkiem płatniczym (na podstawie Wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE),
• dla ustawy o PIT nie jest ani środkiem płatniczym ani prawem majątkowym (po zmianie przepisów), a jest kapitałem pieniężnym,
• dla ustawy od podatku spadków i darowizn jest prawem majątkowym.

Stąd:

• od sprzedaży krypto należy zapłacić PIT, ponieważ odpłatne zbycie kapitałów pieniężnych podlega podatkowi PIT,
• od otrzymanej darowizny waluty wirtualnej należy zapłacić podatek od spadków i darowizn, ponieważ nabycie praw majątkowych podlega pod podatek od spadków i darowizn.
• nie będzie zwolnienia dla sprzedaży darowanej rzeczy, ponieważ dla podatku PIT kryptowalutą nie jest rzeczą.