Dochody z praw własności intelektualnej od 2019 roku mogą być opodatkowane preferencyjną stawką podatku PIT w wysokości 5%. Problematyka zagadnienia IP BOX (skrót IP: intellectual property – własność intelektualna) jest dość skomplikowana i niejasna dlatego też w ramach konsultacji podatkowych z udziałem doradców podatkowych, rzeczników patentowych i przedstawicieli zainteresowanych branż Ministerstwo Finansów opracowało i udostępniło 19 lipca 2019 roku obszerne objaśnienia podatkowe. 

Katalog kwalifikowanych praw własności intelektualnej

• Patent,
• Prawo ochronne na wzór użytkowy,
• Prawo z rejestracji wzoru przemysłowego,
• Prawo z rejestracji topografii układu scalonego,
• Dodatkowe prawo ochronne dla patentu na produkt leczniczy lub produkt ochrony roślin,
• Prawo z rejestracji produktu leczniczego i produktu leczniczego weterynaryjnego dopuszczonych do obrotu,
• Wyłączne prawo, o którym mowa w ustawie z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin (Dz.U. z 2018 r. poz. 432),
• Autorskie prawo do programu komputerowego.

Jest to katalog zamknięty zapisany w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z preferencyjnej stawki podatku może skorzystać przedsiębiorca w stosunku do praw, których jest właścicielem, współwłaścicielem, nabywcą praw na drodze zakupu, pod warunkiem późniejszego poniesienia kosztu związanego z ich rozwojem lub ulepszeniem. 

Charakter Objaśnień podatkowych dotyczących IP BOX

• Odesłanie przepisów o IP BOX do przepisów o cenach transferowych i klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania,
• Uzasadnienie do przepisów o IP BOX, 
• Wskazanie na związek przepisów IP BOX z działalnością badawczo-rozwojową,
• Odesłanie do przepisów innych niż podatkowe.

Stosowanie przepisów o prawach własności intelektualnej jest nowym zagadnieniem w prawie polskim stąd potrzeba przybliżenia tematyki i wydanie Objaśnień podatkowych. 

Ewidencja zdarzeń gospodarczych dla celów IP BOX

W Objaśnieniach Ministerstwa Finansów można przeczytać w jaki sposób może być prowadzona ewidencja na potrzeby kwalifikowanego IP. Ustawa o PIT wskazuje na obowiązek takiego prowadzenie ksiąg podatkowych, aby można było przyporządkować przychód, koszty uzyskania przychodów i dochód, do każdej własności intelektualnej odrębnie. W Objaśnieniach podatkowych czytamy, że w tym celu można wykorzystać arkusze kalkulacyjne na potrzeby ustalenia poniesionych wydatków. Dzięki takiej praktyce będzie można właściwie obliczyć dochód, od którego będzie naliczony podatek w wysokości 5%.

Opodatkowanie dochodu preferencyjną stawką 5%

Dochód z kwalifikowanego IP może być opodatkowany stawką podatku w wysokości 5% dopiero w zeznaniu rocznym. W trakcie roku podatkowego zaliczki na podatek dochodowy od całości dochodów, a więc łącznie z kwalifikowanym IP, opodatkowane są na zasadach ogólnych – 18%, 32% lub 19% stawką podatku dochodowego. Dopiero składając zeznanie roczne za rok poprzedni – a więc w 2020 roku za 2019 rok – przedsiębiorca wyliczy podatek według preferencyjnej stawki 5%.

Strata z działalności wytwarzającej kwalifikowane IP

Jeżeli w danym roku podatkowym koszty przewyższają przychody mamy do czynienia ze stratą podatkową.

Strata z wytwarzanego kwalifikowanego prawa własności intelektualnej nie może obniżać dochodu z innych źródeł.

Jeszcze bardziej istotny jest fakt, że stratę można odliczać jedynie od dochodu z tego samego kwalifikowanego IP.

Przepisy o IP BOX nie przewidują możliwości łączenia dochodów czy też strat z różnych kwalifikowanych IP w jedno. Zrekompensowanie straty dochodem z innego kwalifikowanego IP jest niedopuszczalne

Schemat zakwalifikowania dochodu w ramach IP BOX

• Bezpośrednie prowadzenie działalności badawczo-rozwojowej,
• Posiadanie prawa własności, współwłasności, użytkowego,
• Prowadzenie odrębnych ewidencji dla przychodów i kosztów dla każdego kwalifikowanego IP,
• Przeprowadzanie transakcji z podmiotami niepowiązanymi,
• Przeprowadzanie transakcji z podmiotami powiązanymi pod warunkiem ustalenia dochodu zgodnie z metodami weryfikacji cen transferowych.

Spełnienie powyższych warunków daje prawo do skorzystania z preferencyjnej 5% stawki podatku dochodowego.