Jak napisać biznesplan?
Biznesplan powinien być prosty i czytelny, zachęcający do tego, aby zapoznać się z dokumentem. Powinien być merytoryczny – przedstawiać opis przedsięwzięcia i uwzględniać takie aspekty jak rynek, konkurencja czy potencjalne niebezpieczeństwa związane z prowadzeniem firmy, ale i pełnić formę promocji, podkreślając atuty danego biznesu i jego mocne strony. Dopasuj komunikację do odbiorcy. Jeśli swój biznesplan kierujesz do banku, to skup się na aspektach finansowych. Jeśli do inwestora, to poza kwestią finansów pokaż też, że twój biznes jest ciekawy.
Niech biznesplan nie będzie zbyt obszerny – standardowe biznesplany mają od kilkunastu do 30 stron, choć istnieją również takie, które mieszczą się na jednej kartce papieru (pisane metodą Lean Canvas).
Biznesplan jest narzędziem, które pomaga w jasnym przedstawieniu i objaśnieniu celów i strategii biznesu. Ma przekonać innych do pomysłu i pokazać, że oferowany przez firmę produkt lub usługa są w stanie zapewnić zyski oraz przyciągnąć fundusze i zasoby.
Co powinien zawierać biznesplan?
Przykład konstrukcji biznesplanu:
- Okładka (dane twojej firmy i adresata oraz tytuł, np. nazwa firmy)
- Spis treści
- Opis pomysłu na biznes (w formie streszczenia), który zainteresuje odbiorcę
- Opis firmy (historia firmy, jej status prawny, misja, cele, wielkość, sytuacja na rynku itd.)
- Opis usługi/produktu
- Analiza (mocne i słabe strony pomysłu, szanse i zagrożenia – SWOT, analiza konkurencji i rynku)
- Cele twojego biznesu (krótkoterminowe i długoterminowe)
- Strategia marketingowa (forma promocji produktu/usługi, identyfikacja klientów, forma dystrybucji itd.)
- Harmonogram realizacji zadań
- Plan finansowy (przedstawienie planu inwestycyjnego, prognozy dla przedsięwzięcia).
Metoda Lean Canvas
Lean Canvas to metoda, w której przedsiębiorca nie tworzy kilkudziesięciostronicowego biznesplanu, a zamiast tego skupia się na najważniejszych aspektach swojego biznesu. Kartkę A4 dzieli na tabelkę z dziewięcioma komórkami:
Lean Canvas, Ash Maurya
I wypełnia ją zgodnie ze znaczeniem:
- Problem to problem/istniejąca potrzeba na rynku (np. brak darmowego serwisu online służącego do konwertowania plików), które twój biznes ma rozwiązać/zaspokoić.
- Customer Segments to ludzie, których dany problem/potrzeba dotyczy, czyli grupy twoich potencjalnych klientów, do których chciałbyś dotrzeć ze swoim produktem. Komórka Channels określa kanały, którymi do nich dotrzesz, np. AdWords, viral marketing, e-mail, blog.
- Solution to rozwiązanie problemu konsumentów (którym jest brak darmowego serwisu online do konwertowania plików), czyli np. stworzenie takiego darmowego serwisu. W tej komórce powinno się też zawrzeć najważniejsze funkcje, np. zintegrowanie serwisu z serwisami Youtube i Flickr, stworzenie e-repozytorium skonwertowanych plików oraz udostępnianie więcej miejsca w e-repozytoriu tym użytkownikom, którzy polecają twój serwis innym.
- Komórka UVP to natomiast korzyść, jaką twój biznes oferuje klientom. W tym przypadku oszczędność czasu, oszczędność pieniędzy. Warto zamieścić tam też np. hasło reklamowe.
- Revenue Streams to dochód, czyli zyski z reklam, z programów partnerskich i abonamentów premium, a Cost Structure to koszty twojego biznesu – utrzymanie serwerów, wynagrodzenie dla pracowników, reklama…
- Key Metric – w tym miejscu należy określić statystki, które uważasz za sukces dla twojego biznesu (rentowność), np. 15 000 użytkowników korzystających z serwisu, albo 7 000 000 skonwertowanych plików rocznie.
- Unfair Advantage to określenie tego, co jest przewagą twojego produktu/twojej usługi nad konkurencją. To może być na przykład unikalna wiedza techniczna albo duża baza klientów. Przed spotkaniem z inwestorem warto dokładnie zastanowić się nad tą komórką.
Biznesplan powinien przede wszystkim odpowiadać na pytania: kto?, co?, gdzie?, kiedy?, jak?
Pisząc biznesplan warto dokładnie przemyśleć cele biznesowe i oszacować koszty związane z prowadzeniem działalności, np. wynajem lokalu, magazyn, dostawy towaru i ZUS po koszty związane z marketingiem, obsługą klienta, a nawet reklamacjami. Czasem opłaca się zawyżyć w biznesplanie prognozowane wydatki i zaniżyć przychody.
Z całą pewnością właściwie zrobiony biznesplan ułatwi przyszłe funkcjonowanie firmy i określi możliwości zarobkowania.