PFRON – Naczelny Sąd Administracyjny po stronie przedsiębiorców

Osoby niepełnosprawne powinny mieć takie samo prawo uczestniczenia w życiu zawodowym i społecznym. Pewne dysfunkcje związane z niepełnosprawnością wymagają jednak czasami poniesienia dodatkowych nakładów finansowych na dostosowanie miejsc pracy. Dlatego też powstał Fundusz, który ma celu udzielać pomocy finansowej osobom niepełnosprawnym i ich pracodawcom.

Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON)

Celem działalności PFRON jest usuwanie barier w życiu codziennym, nauce, pracy i pełnieniu ról społecznych przez osoby niepełnosprawne. Przedsiębiorcy, którzy zatrudniają co najmniej 25 pracowników i nie przekraczają 6% poziomu zatrudnienia osób niepełnosprawnych mają obowiązek dokonywania wpłat na PFRON. Wysokość wpłat zależy od liczby zatrudnionych ogółem i liczby zatrudnionych pracowników niepełnosprawnych. Więcej na ten temat można przeczytać tutaj.

Rodzaje dofinansowań z PFRON

Przedsiębiorcy mogą się starać o przyznanie różnego rodzaju dofinansowań na pracownika niepełnosprawnego. Można się ubiegać o środki finansowe na:

• Dofinansowanie wynagrodzeń pracowników.
• Szkolenia i staże pracowników.
• Adaptacje stanowiska pracy.
• Wyposażenie stanowiska pracy.
• Zatrudnienie pracownika wspomagającego.

Więcej informacji na ten temat można przeczytać w publikacji na ten temat tutaj.

Co w sytuacji, gdy dojdzie do zwrotu dofinansowania z PFRON?

Przedsiębiorca, który otrzymał dofinansowanie jeżeli nie spełnił warunków do jego otrzymania, podał lub zataił nieprawdę, lub powstały inne okoliczności, ma obowiązek do zwrotu otrzymanego wsparcia. PFRON stoi na stanowisku, że roszczenia o zwrot dofinansowania przedawniają się dopiero po 10 latach zgodnie z ustawą Kodeks cywilny. Innego zdania są pracodawcy, którzy uważają, że takie dofinansowania ulegają przedawnieniu zgodnie z ustawą Ordynacja podatkowa, a więc jest to okres 5 lat. Takie stanowisko poparł również NSA w wyroku sygn. akt I GSK 829/20 z dnia 10 września 2020 r.

W przedmiotowej sprawie PFRON kwestionował prawo dopłaty do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych z powodu nieterminowego uregulowania składek ZUS. Z tym że postępowanie w tej sprawie zostało wszczęte przez PFRON po upływie 5 lat od otrzymania środków z Funduszu. W ocenie NSA zgodnie z art. 45 ust. 1 ustawy o rehabilitacji Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych jest państwowym funduszem celowym, w rozumieniu przepisów o finansach publicznych. W związku z tym dofinansowania przyznane z PFRON stanowią środki publiczne jako niepodatkowe należności budżetowe o charakterze publicznoprawnym, w konsekwencji w tej sprawie będą miały zastosowanie przepisy ustawy Ordynacja podatkowa (O.p.) dotyczące przedawnień zobowiązań podatkowych. W tym przypadku w ocenie NSA będzie miał zastosowanie art. 70 § 1 O.p., a więc początkiem biegu 5-letniego okresu przedawnienia jest koniec roku kalendarzowego, w którym strona otrzymała środki Funduszu za konkretny miesiąc.

Przedmiotowy wyrok NSA jest przełomowy dla pracodawców, którzy znaleźli się w takiej sytuacji. PFRON nie powinien już w tej sytuacji dochodzić swoich roszczeń w ciągu 10 lat tylko zgodnie z O.p. ma na to 5 lat.