Poprawione przepisy o białej liście – czego dotyczą?

Biała lista podatników zaczęła obowiązywać od 1 września 2019 roku. Wprowadzenie nowego wykazu czynnych podatników w VAT pociągnęło za sobą nie tylko zmianę przepisów ustawy o VAT, ale również o podatku dochodowym. Sprawdzanie numerów rachunków bankowych, na które dokonuje się zapłaty za faktury zakupowe oczywiście nie jest obowiązkowe, ale zapłata na rachunek spoza białej listy niesie określone konsekwencje na gruncie podatku dochodowego.

Zapłata na rachunek spoza białej listy a podatek dochodowy

Na jakie konsekwencje finansowe naraża się przedsiębiorca, który dokona płatności za fakturę powyżej 15.000 zł na rachunek bankowy spoza białej listy pisaliśmy już wielokrotnie, ale przypominamy jeszcze raz. Otóż w takiej sytuacji płatność zostanie wyłączona z kosztów uzyskania przychodów w podatku dochodowym. Takie przepisy zaczęły obowiązywać od 1 stycznia 2020 r. Można uniknąć konsekwencji składając zawiadomienie ZAW-NR do naczelnika urzędu skarbowego.

Biała lista podatników ustawa – co się zmieniło w przepisach od 1 lipca 2020 r.?

W ustawie o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz niektórych innych ustaw zostały zapisane te zmiany. Ustawa weszła w życie z dniem 1 lipca 2020 r. a opublikowano ją w dzienniku ustaw pod poz. 1065.

W ustawie zmieniającej ustawę o podatku dochodowym od osób fizycznych zmianie uległ m.in. przepis art. 14 ust. 2i. W tym przepisie wymienione zostały przypadki, w których nie ustala się przychodu w podatku dochodowym, tym samym nie dojdzie do wyłączenia z kosztów uzyskania przychodów zgodnie z art. 22p ust. 4.

W jakich przypadkach nie dojdzie do wyłączenia z kosztów w podatku PIT po zmianach?

Otóż wprowadzono wprost do ustawy pewne uregulowania, które wcześniej były jedynie przedmiotem wyjaśnień. Chodzi o następujące przypadki, w których nie dojdzie do wyłączenia z kosztów uzyskania przychodów pomimo zapłaty na rachunek bankowy, który nie znajduje się na białej liście:

• Jeżeli zapłata należności za fakturę kosztową zostanie dokonana w mechanizmie podzielonej płatności,
• Jeżeli będą to faktury dokumentujące transakcje WNT, import towarów, import usług lub dostawa towarów rozliczana przez nabywcę,
• Jeżeli wpłata będzie dokonana na rachunki cesyjne lub rachunki wykorzystywane do działalności własnej banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (SKOK).

Zapłata za transakcje zagraniczne na rachunki spoza wykazu, jak również na rachunki cesyjne w bankach i SKOK-ach były przedmiotem objaśnień Ministerstwa Finansów.

Zupełną nowością jest możliwość uniknięcia konsekwencji w przypadku zapłaty za fakturę kosztową w mechanizmie podzielonej płatności.

Zawiadomienie ZAW-NR zmiana

Jeżeli przedsiębiorca dokonał płatności na rachunek bankowy znajdujący się poza biała listą mógł uniknąć konsekwencji jeżeli w terminie 3 dni złożył zawiadomienie do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla wystawcy faktury zawiadomienia ZAW-NR – tak brzmiał przepis pierwotny. Zmiana przepisów wydłużyła termin złożenia zawiadomienia z 3 do 7 dni, a w okresie trwania pandemii do 14 dni. Obecnie zawiadomienie składa się do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla nabywcy towaru/usługi.

Biała lista podatników ustawa – od kiedy obowiązują zmienione przepisy?

Pomimo że ustawa zmieniająca zaczęła obowiązywać od 1 lipca 2020 r. to przedsiębiorcy mogą się zastosować do zmienionych przepisów z datą wsteczną od 1 stycznia 2020 r. Niesie to za sobą określone szanse dla przedsiębiorców, którzy np. spóźnili się ze złożeniem zawiadomienia ZAW-NR, a więc według prawa mogą w tej chwili dopełnić tej formalności.

Ponadto takie firmy, które dokonały korekty kosztów z powodu zapłaty na rachunek spoza białej listy, a jednocześnie płatność ta była dokonana w mechanizmie podzielonej płatności, mogą również skorygować poprzednie księgowania i odzyskać koszty uzyskania przychodów. Oczywiście przepisy nie odnoszą się do zagadnienia terminu korygowania kosztów z uwagi na zmienione przepisy, które obowiązują wstecznie. Jak widać sytuacji problematycznych z tym związanych może być jeszcze wiele.

Trudno odpowiedzieć na pytanie, w jakich terminach powinny być przywrócone do kosztów uzyskania przychodów wydatki poprzednio wyłączone z kosztów. Przepisy na ten temat milczą, dlatego w takich sytuacjach najlepiej zasięgnąć opinii radcy prawnego, zadać pytanie w organie podatkowym lub wystąpić z wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej. Być może Ministerstwo Finansów wyda stosowne objaśnienia w tym temacie, wówczas powiadomimy o przyjętych rozwiązaniach.

Przeczytaj: Zawiadomienie ZAW-NR czy obowiązuje nievatowca?