Praca zdalna a obowiązki pracodawcy w świetle nowelizacji Kodeksu pracy

W dniu 7 czerwca 2022 r. do Sejmu trafił projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw, który wprowadza szereg zmian.
Biuro rachunkowe - ifirma.pl

Jedną z kluczowych ewolucji jest prawne uregulowanie pracy zdalnej, która dotychczas obowiązywała w tzw. specustawach o COVID-19. Jak wprowadzone regulacje wpłyną na pracodawcę oraz co pracodawca powinien wiedzieć w zakresie spoczywających na nim obowiązków w świetle nowelizacji Kodeksu pracy znajdziecie poniżej.

Praca zdalna w Kodeksie pracy – co wprowadza nowelizacja ustawy

Ustawodawca we wspomnianym projekcie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych ustaw w dziale II dodał rozdział IIc pn. „Praca zdalna”, w którym zawierają się wszelkie regulacje prawne dotyczące wykonywania i organizacji pracy zdalnej. Zgodnie z przepisem art. 67(18) Kodeksu pracy:

Praca może być wykonywana całkowicie lub częściowo w miejscu wskazanym przez pracownika i każdorazowo uzgodnionym z pracodawcą, w tym pod adresem zamieszkania pracownika, w szczególności z wykorzystaniem środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość (praca zdalna).

Dodatkowo projekt ustawy zawiera projektowane przepisy obejmujące kwestie dotyczące:

  • wykonywania pracy zdalnej (art. 67(19) Kodeksu pracy),
  • zasad wykonywania pracy zdalnej (art. 67(20) Kodeksu pracy),
  • obowiązku informacyjnego pracodawcy (art. 67(21) Kodeksu pracy),
  • zakazu wypowiedzenia umowy o pracę (art. 67(23) Kodeksu pracy),
  • obowiązki pracodawcy w przypadku pracy zdalnej art. 67(23) Kodeksu pracy),
  • wyłączenie opodatkowania kosztów bezpośrednio związanych z wykonywaniem pracy zdalnej (projektowany art. 67(25) Kodeksu pracy),
  • określanie zasad ochrony danych przez pracodawcę (art. 67(26) Kodeksu pracy),
  • przekazanie informacji umożliwiającej porozumiewanie się na odległość (art. 67(27) Kodeksu pracy),
  • kontrola w miejscu świadczenia pracy zdalnej (projektowany art. 67(28) Kodeksu pracy),
  • zakaz dyskryminacji pracownika wykonującego pracę zdalną (art. 67(29) Kodeksu pracy),
  • prawa pracownika wykonującego pracę zdalną (art. 67(30) Kodeksu pracy),
  • bezpieczeństwo i higiena pracy (art. 67(31) Kodeksu pracy),
  • możliwość przekazywania wniosków w postaci papierowej lub elektronicznej (art. 67(32) Kodeksu pracy),

Istotniejsze z punktu niniejszego artykułu są wszelkie obowiązki pracodawcy w przypadku pracy zdalnej. Jakie więc czynności służbowe zostały przewidziane dla pracodawcy w analizowanym projekcie ustawy?

Obowiązki pracodawcy

Ponoszenie kosztów pracy zdalnej

W projekcie określa się na podstawowe obowiązki pracodawcy, a mianowicie:

  • wyposażenie pracownika wykonującemu pracę zdalną o materiały i narzędzia pracy, w tym urządzeń technicznych niezbędnych do wykonywania tej pracy,
  • zapewnienie instalacji, serwisu, konserwacji narzędzi pracy lub pokrycie kosztów związanych z instalacją, serwisem, eksploatacją i konserwacją narzędzi pracy (w tym urządzeń technicznych) niezbędnych do wykonywania tej pracy,
  • pokrycie kosztów energii elektrycznej oraz usług telekomunikacyjnych niezbędnych do wykonywania tej pracy,
  • pokrycie innych kosztów niż koszty bezpośrednio związane z wykonywaniem pracy zdalnej,
  • zapewnienie pracownikowi wykonującemu pracę zdalną szkolenia i pomocy technicznej niezbędnych do wykonywania tej pracy.

Dodatkowo przepisy przyjmują możliwość – po uprzednich zgodnych ustaleniach przez obie strony stosunku pracy – używania przez pracownika prywatnych narzędzi pracy, pod warunkiem, że prywatne urządzenia techniczne i inne narzędzia pracy pracownika wykorzystywane przez niego do pracy będą zapewniały bezpieczeństwo pracy. Wówczas pracownikowi będzie przysługiwał ekwiwalent pieniężny w wysokości ustalonej z pracodawcą.

Jednocześnie w projekcie przewidziano regulację, zgodnie z którą zapewnienie przez pracodawcę materiałów i narzędzi pracy, w tym narzędzi technicznych, niezbędnych do wykonywania pracy zdalnej, pokrycie kosztów związanych z wykonywaniem pracy zdalnej przez pracownika, wypłata ekwiwalentu pieniężnego lub ryczałtu nie będą stanowić przychodu w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128, z późn. zm.).

Ochrona danych osobowych – określenie zasad

Pracodawca zobowiązany będzie do:

  • określenia procedur ochrony danych osobowych przez niego przyjmowanych na potrzeby wykonywania pracy zdalnej,
  • przeprowadzania w przypadku zaistnienia potrzeb instruktaży i szkoleń w tym zakresie.

Z kolei pracownik wykonujący pracę zdalną będzie zobowiązany do potwierdzenia zapoznania się z procedurami przygotowanymi przez pracodawcę oraz do ich przestrzegania.

Kontrola wykonywanej przez pracownika pracy zdalnej

Pracodawca będzie miał prawo przeprowadzać kontrolę w miejscu wykonywania pracy zdalnej i w godzinach pracy pracownika. Kontrola ta będzie obejmować wykonywanie pracy zdalnej przez pracownika, przestrzegania zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz procedur ochrony danych osobowych.

Jednakże taka kontrola przeprowadzona w miejscu pracy zdalnej nie będzie mogła naruszać prywatności kontrolowanego pracownika. Kontrola będzie również przeprowadzana w porozumieniu z pracownikiem, w miejscu wykonywania pracy zdalnej, w godzinach jego pracy. Sposób przeprowadzania kontroli będzie musiał być dostosowany do miejsca wykonywania i charakteru pracy zdalnej.

Szczegółowe zasady przeprowadzania kontroli będą określane w porozumieniu zawartym ze związkami zawodowymi lub wydanym regulaminie. W sytuacji ich braku zasady kontroli będą określane w wydanym poleceniu lub porozumieniu zawartym z pracownikiem.

A co w sytuacji, kiedy pracodawca w trakcie kontroli pracy zdalnej stwierdzi uchybienia?

Projekt ustawy przewiduje możliwość cofnięcia przez pracodawcę zgody na wykonywanie pracy zdalnej przez pracownika. W takim przypadku pracownik będzie musiał rozpocząć pracę w dotychczasowym miejscu pracy, w terminie określonym przez pracodawcę.

Równe traktowanie pracowników

Przepis projektowanego przepisu art. 67(29) Kodeksu pracy normuje zakaz dyskryminacji pracownika wykonującego pracę zdalną oraz pracownika, który odmówił wykonywania takiej pracy – co oznacza, że pracodawca zobowiązany jest do równego traktowania każdego z pracowników niezależnie od systemu pracy.

Na zasadach przyjętych dla ogółu pracowników pracodawca będzie zobowiązany umożliwić pracownikowi wykonującemu pracę zdalną przebywanie na terenie zakładu pracy, kontaktowanie się z innymi pracownikami oraz korzystanie z pomieszczeń i urządzeń pracodawcy, z zakładowych obiektów socjalnych i prowadzonej działalności socjalnej. Ponadto pracodawca będzie musiał równo traktować wszystkich pracowników, w tym pracownika pracującego zdalnie. Pracownik wykonujący pracę zdalną nie będzie mógł być przez pracodawcę traktowany mniej korzystnie niż inni pracownicy zatrudnieni przy takiej samej lub podobnej pracy w zakresie nawiązania i rozwiązania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowania oraz dostępu do szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych, uwzględniając odrębności związane z warunkami wykonywania pracy zdalnej.

Przestrzeganie zasad bezpiecznej higieny pracy (BHP)

W stosunku do pracownika wykonującego pracę poza miejscem jej stałego wykonywania pracodawca będzie zobowiązany do kontroli realizacji zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.

Analogicznie jak w punkcie dotyczącym kontroli wykonywanej pracy zdalnej zasady przeprowadzania kontroli będą określane w porozumieniu zawartym ze związkami zawodowymi lub wydanym regulaminie. W sytuacji ich braku zasady kontroli będą określane w wydanym poleceniu lub porozumieniu zawartym z pracownikiem.

Dodatkowo kluczowym obowiązkiem w tym zakresie będzie przeprowadzenie oceny ryzyka zawodowego.

Więcej na ten temat zasad BHP w zakresie pracy zdalnej przeczytacie tutaj.

Jak wskazano na wstępie, projekt ustawy trafił do Sejmu w dniu 7 czerwca 2022 r., a nowelizacja ma wejść w życie po 14 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

Podziel się z innymi

Biuro rachunkowe - ifirma.pl
Dodaj komentarz

Zachęcamy do komentowania naszych artykułów. Wyraź swoje zdanie i włącz się w dyskusje z innymi czytelnikami. Na indywidualne pytania (z zakresu podatków i księgowości) użytkowników ifirma.pl odpowiadamy przez e-mail, czat lub telefon – skontaktuj się z nami.

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Administratorem Twoich danych osobowych jest IFIRMA S.A. z siedzibą we Wrocławiu. Dodając komentarz na blogu, przekazujesz nam swoje dane: imię i nazwisko, adres e-mail oraz treść komentarza. W systemie odnotowywany jest także adres IP, z wykorzystaniem którego dodałeś komentarz. Dane zostają zapisane w bazie systemu WordPress. Twoje dane są przetwarzane na podstawie Twojej zgody, wynikającej z dodania komentarza. Dane są przetwarzane w celu opublikowania komentarza na blogu, jak również w celu obrony lub dochodzenia roszczeń. Dane w bazie systemu WordPress są w niej przechowywane przez okres funkcjonowania bloga. O szczegółach przetwarzania danych przez IFIRMA S.A dowiesz się ze strony polityki prywatności serwisu ifirma.pl.

Klauzula/ zastrzeżenie prawne na ifirma.pl
Twój znajomy zakłada firmę Blog banner

Z biurem rachunkowym IFIRMA masz i czas, i firmę

Już za 149 zł

miesięcznie

  • Pomagamy w przeniesieniu dokumentów i formalnościach
  • Przydzielamy dedykowaną księgową
  • Wygodnie dostarczasz dokumenty,
a księgowa rozlicza miesiąc i wysyła deklaracje
Myślisz o zmianie księgowego?

Zostaw swój numer telefonu, a my znajdziemy księgowego dla Ciebie.

    Mobilnie. Wszędzie

    Z ifirma.pl masz księgowość w swoim telefonie. Wysyłaj dokumenty, sprawdzaj salda i terminy online, gdziekolwiek jesteś. Aplikację znajdziesz na najpopularniejszych platformach.

    Mobilnie

    Ułatwienia dla e‑commerce

    Wygodne integracje
    Wygodne integracje

    Program do faktur IFIRMA w prosty sposób zintegrujesz z Allegro i popularnymi platformami e‑commerce jak Shoper, WooCommerce czy PrestaShop.

    Sprawdź wszystkie integracje →

    Wygodne integracje
    Płatności w jednym miejscu

    ifirma.pl łączy się z urządzeniami fiskalnymi, pozwala na eksport przelewów do banku i zatwierdzanie ich jednym kodem, co znacznie usprawnia codzienną pracę i samodzielne księgowanie.

    Wygodne integracje
    Łatwe generowanie faktur

    Dzięki integracji z bazą GUS ułatwiamy też wystawianie faktur – wystarczy, że wpiszesz NIP kontrahenta, a reszta danych uzupełni się automatycznie.

    allegro integracja ecommerce
    woocommerce integracja ecommerce
    shoper integracja ecommerce
    prestashop integracja ecommerce
    shoplo integracja ecommerce
    magento integracja ecommerce