Przeniesienie siedziby spółki za granicę – czy i jak można to zrobić?

×

Przeniesienie siedziby spółki z o.o.

Przeniesienie spółki może być rozumiane jako:

• zmiana adresu w obrębie tego samego kraju, na przykład przeniesienie do innego miasta lub pod inny adres;
• przeniesienie siedziby polskiej spółki na terytorium innego państwa;
• przeniesienie zagranicznej spółki na terytorium Polski.

Przeniesienie siedziby spółki z o.o. wewnątrz Polski

Przeniesienie siedziby spółki wewnątrz Polski jest najprostszą formą, bowiem ogranicza się do minimum formalności.

• Podjęcie uchwały przez wspólników o zmianie umowy spółki, w której zmiana obejmować będzie siedzibę podmiotu (uchwała podjęta u notariusza).
• Zgłoszenie tej zmiany do KRS.
• Gdy KRS zatwierdzi tę zmianę, to informacja o nowej siedzibie spółki trafia automatycznie do Urzędu Skarbowego, ZUS i GUS.
• Ważne – jeśli zmiana siedziby spółki spowoduje zmianę właściwości urzędu skarbowego, to trzeba złożyć formularz NIP-8 w terminie 7 dni od dokonania wpisu w KRS do właściwego miejscowo urzędu skarbowego.

O tym, jak zmienić umowę spółki z o.o., przeczytasz tutaj.

Przeniesienie siedziby spółki z o.o. na tertytorium innego państwa

• Przeniesienie siedziby spółki z o.o. na terytorium innego państwa jest bardziej skomplikowaną procedurą, albowiem wymaga podjęcia uchwały, o której mowa w przepisie art. 270 ust. 2 KSH, zgodnie z którym rozwiązanie spółki z o.o. powoduje uchwała wspólników o rozwiązaniu spółki albo o przeniesieniu siedziby spółki za granicę, stwierdzona protokołem sporządzonym przez notariusza, chyba że przeniesienie siedziby ma nastąpić do innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa-strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, a prawo tego państwa to dopuszcza, co w praktyce oznacza, że:
  • w przypadku zamiaru przeniesienia spółki poza Unię Europejską:
    • w pierwszej kolejności wspólnicy zobowiązani są do podjęcia uchwały o rozwiązaniu spółki, która musi być stwierdzona protokołem sporządzonym przez notariusza,
    • następnie należy przeprowadzić formalną likwidację spółki z o.o.;
  • w przypadku zamiaru przeniesienia spółki do innego kraju na terenie Unii Europejskiej:
    • można przenieść siedzibę spółki bez formalnej likwidacji,
    • podjęcie uchwały przez wspólników o zmianie umowy spółki, w której zmiana obejmować będzie zmianę siedzibę podmiotu (z siedziby polskiej na zagraniczną), w praktyce jest to uchwała wspólników o przekształceniu transgranicznym,
    • zgodnie z przepisem art. 86b pkt 2 dyrektywy 2017/1132 przekształcenie transgraniczne oznacza operację, w ramach której spółka, która nie zostaje rozwiązana ani postawiona w stan likwidacji, przekształca formę prawną, w jakiej jest zarejestrowana w państwie członkowskim wyjścia, w formę prawną państwa członkowskiego przeznaczenia wymienioną w załączniku II i przenosi co najmniej swoją siedzibę do państwa członkowskiego przeznaczenia, zachowując przy tym swoją osobowość prawną,
    • spółka z o.o. może przenieść swoją siedzibę do innego państwa UE i kontynuować działalność bez jej likwidacji w Polsce, podlegając wówczas prawu kraju, do którego została przeniesiona.

Przeniesienie siedziby spółki z o.o. na tertytorium Polski

• Przeniesienie zagranicznej spółki do Polski może odbyć się na dwa sposoby:
  • wyrejestrowaniem spółki w kraju macierzystym i założeniem nowej spółki w Polsce,
  • przekształceniem transgranicznym.
• Przeniesienie spółki zagranicznej do Polski poprzez przekształcenie transgraniczne wymaga spełnienia formalności zarówno zgodnie z prawem państwa, z którego pochodzi spółka, jak i zgodnie z KSH.
• Zgodnie z art. 49 i 54 TFUE, spółka zarejestrowana w jednym państwie członkowskim ma prawo przenieść swoją siedzibę statutową do innego państwa członkowskiego, o ile spełnia warunki tego państwa.
• Przeniesienie transgraniczne wymaga dostosowania się zarówno do przepisów prawa państwa macierzystego, jak i polskiego prawa – spółka zagraniczna musi najpierw spełnić wszelkie formalności wymagane przez prawo kraju, w którym została założona, a następnie postępować zgodnie z przepisami obowiązującymi w Polsce.
• Możliwe jest również otwarcie oddziału zagranicznej firmy w Polsce, który charakteryzuje się następującymi cechami:
  • przedsiębiorca zagraniczny w ramach oddziału może prowadzić działalność gospodarczą wyłącznie w zakresie, w jakim prowadzi ją za granicą;
  • oddział może zostać otwarty przez:
    • przedsiębiorców zagranicznych z państw członkowskich UE;
    • innych przedsiębiorców zagranicznych, w tym osoby fizyczne z państw członkowskich UE lub państw trzecich;
    • oddział wykonuje część działalności gospodarczej przedsiębiorcy zagranicznego;
    • oddział jest wyodrębnioną jednostką organizacyjną, która pozostaje powiązana ze strukturą firmy-matki;
    • działalność gospodarcza jest prowadzona na terytorium Polski, mimo że główna siedziba firmy znajduje się poza granicami kraju;
    • przedsiębiorca zagraniczny może rozpocząć działalność w ramach oddziału po uzyskaniu wpisu oddziału do KRS.

A jeśli chcesz wiedzieć więcej na temat, jak otworzyć oddział zagranicznej firmy w Polsce, to przejdź do tego artykułu.

Jak przenieść spółkę za granicę?

Jak wskazano we wcześniejszej części, procedura przeniesienia siedziby spółki z o.o. różni się w zależności od tego, czy dotyczy państwa członkowskiego Unii Europejskiej (UE), czy państwa trzeciego (spoza UE).

PRZENIESIENIE SIEDZIBY DO PAŃSTWA SPOZA UE

Przeniesienie siedziby spółki z o.o. poza UE nie jest traktowane jako przekształcenie transgraniczne i wiąże się z koniecznością przeprowadzenia formalnej likwidacji spółki. Zgodnie z art. 270 § 2 KSH:

• uchwała o rozwiązaniu spółki – wspólnicy muszą podjąć uchwałę o rozwiązaniu spółki, która musi być stwierdzona protokołem sporządzonym przez notariusza,
• postępowanie likwidacyjne – następnie przeprowadzane jest pełne postępowanie likwidacyjne zgodnie z przepisami Kodeksu spółek handlowych,
• dopiero po zakończeniu likwidacji możliwe jest powołanie nowego podmiotu za granicą z udziałem tych samych wspólników i przeniesienie tam działalności.

PRZENIESIENIE SIEDZIBY DO INNEGO PAŃSTWA CZŁONKOWSKIEGO UE

Procedura ta jest szczegółowo uregulowana w KSH oraz w dyrektywie 2019/2121 i pozwala ona na przeniesienie siedziby spółki bez jej likwidacji, z zachowaniem osobowości prawnej.

KROK I – PRZYGOTOWANIE DOKUMENTÓW

1. Plan przekształcenia transgranicznego (art. 580⁴ ksh), który powinien zawierać:
   • formę prawną, firmę i siedzibę statutową spółki przekształcanej, oznaczenie rejestru i numer spółki przekształcanej w rejestrze;
   • formę prawną, firmę i siedzibę statutową proponowane dla spółki przekształconej;
   • projekt umowy albo statutu, albo aktu założycielskiego spółki, zgodnie z prawem właściwym dla spółki przekształconej;
   • proponowany harmonogram przekształcenia transgranicznego;
   • inne prawa przyznane przez spółkę przekształconą wspólnikom lub uprawnionym z papierów wartościowych innych niż udziały albo akcje spółki;
   • zabezpieczenia roszczeń proponowane wierzycielom;
   • szczególne korzyści przyznane członkom organów spółki;
   • informację, czy spółka przekształcana w ciągu poprzednich pięciu lat otrzymała zachęty lub subsydia;
   • cenę odkupu, o której mowa w art. 58011 § 3;
   • prawdopodobne skutki przekształcenia transgranicznego dla stanu zatrudnienia;
   • procedury, według których zostaną określone zasady udziału pracowników w ustaleniu ich praw uczestnictwa w organach spółki przekształconej, zgodnie z przepisami odrębnymi;
   • warunki wykonywania praw wierzycieli, pracowników i wspólników oraz adres strony internetowej, na której można bezpłatnie uzyskać informacje na temat tych warunków.
2. Uwagi do planu (art. 580⁴ § 2 KSH):
   • wspólnicy, wierzyciele i pracownicy mogą zgłaszać swoje uwagi do planu.
3. Sprawozdanie zarządu (art. 580⁵ KSH):
   • oddzielne wersje dla wspólników (wycena, skutki) i pracowników (zmiany w zatrudnieniu);
   • sprawozdanie może być pominięte w ściśle określonych przypadkach (np. jednoosobowa spółka).
4. Opinia biegłego rewidenta (art. 580⁶ KSH):
   • obowiązkowa co do zasady, chyba że wszyscy wspólnicy zgodzą się na jej pominięcie;
   • zawiera ocenę rzetelności ceny odkupu i metody jej wyceny.
5. Zgłoszenie dokumentów do sądu rejestrowego (art. 580⁷ KSH):
   • co najmniej 5 tygodni przed zgromadzeniem wspólników;
   • możliwe fizyczne złożenie lub publikacja na stronie internetowej;
   • celem jest wpisanie wzmianki w KRS.
6. Zawiadomienie wspólników (art. 580⁸ KSH):
   • dwukrotne, z zachowaniem terminów.
7. Dostęp do dokumentów (art. 580⁹ KSH)):
   • wspólnicy i przedstawiciele pracowników mogą przeglądać dokumenty i żądać ich odpisów.

KROK II – DZIAŁANIA WSPÓLNIKÓW

1. Brak konieczności likwidacji
   • spółka nie ulega rozwiązaniu, a przekształcenie odbywa się z zachowaniem jej osobowości prawnej.
2. Zmiana umowy spółki:
   • wymagana uchwała wspólników o zmianie umowy spółki, obejmująca nową siedzibę;
   • umowa spółki może zaostrzyć wymagania ustawowe (np. wyższa większość głosów) ale nie może ich złagodzić – wynika to z zasady ochrony interesów wspólników mniejszościowych.
3. Uchwała o przekształceniu transgranicznym (art. 580¹⁰ KSH)):
   • większość 3/4 głosów, przy reprezentowaniu min. 50% kapitału zakładowego;
   • możliwe surowsze warunki w umowie spółki (ale nie łagodniejsze niż ustawowe);
   • możliwość powiązania uchwały z zatwierdzeniem warunków dotyczących pracowników.
4. Odkup udziałów/akcji (art. 580¹¹ KSH)):
   • przysługuje wspólnikom głosującym przeciw uchwale;
   • cena: wartość godziwa udziałów;
   • procedura odkupu z zachowaniem terminów.
5. Zabezpieczenie wierzycieli (art. 580¹² KSH)):
   • mogą żądać zabezpieczenia roszczeń, jeśli wykażą zagrożenie ich zaspokojenia przez przekształcenie.

KROK III – WNIOSEK DO SĄDU

1. Zgłoszenie do sądu rejestrowego:
   • składany jest komplet dokumentów (plan, uchwała, sprawozdania, ewentualne porozumienia z pracownikami).
2. Badanie formalne:
   • sąd weryfikuje zgodność procedury z przepisami (w tym prawa pracowników).
3. Zaświadczenie o zgodności z prawem polskim (art. 580¹³ KSH)):
   wydawane przez sąd rejestrowy, umożliwia dokonanie wpisu w rejestrze państwa docelowego.
4. Rejestracja w państwie docelowym:
   dopiero po rejestracji w nowym państwie następuje formalne zakończenie przekształcenia.
5. Brak możliwości uchwały po przekształceniu:
   • uchwała nie może być uchylona po dokonaniu przekształcenia, chyba że szkoda wynikła z jej niezgodności z prawem lub statutem.
6. Odpowiedzialność biegłego rewidenta:
   • za szkody wyrządzone z winy; roszczenia przedawniają się po 3 latach od dnia przekształcenia.

Podsumowanie

Przeniesienie siedziby spółki z o.o. za granicę to złożony proces, którego przebieg zależy przede wszystkim od tego, czy nowa siedziba ma się znajdować na terytorium Unii Europejskiej, czy poza nią.

Dlatego każdorazowo decyzja o przeniesieniu siedziby powinna być poprzedzona szczegółową analizą prawną, obejmującą zarówno przepisy prawa polskiego, jak i regulacje obowiązujące w państwie docelowym.