Praktyka pokazuje, że przedsiębiorcy, którzy zazwyczaj w innych państwach członkowskich mają prężnie działające firmy skłaniają się ku otwarciu oddziału zagranicznego takiej firmy w Polsce.
O tym kto może otworzyć oddział zagranicznej firmy w Polsce oraz w jakim trybie taki oddział się otwiera przeczytasz w niniejszym artykule.
Przedmiot ustawy o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych
Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej reguluje podejmowanie i wykonywanie działalności gospodarczej przez osoby zagraniczne na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, czasowe oferowanie lub świadczenie usług na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez osoby zagraniczne będące przedsiębiorcami oraz określa zasady tworzenia przez osoby zagraniczne będące przedsiębiorcami oddziałów i przedstawicielstw w Rzeczypospolitej Polskiej.
Warto również wyjaśnić pojęcia takie jak:
- przedsiębiorca zagraniczny – osoba zagraniczna wykonująca działalność gospodarczą za granicą oraz obywatel polski wykonującego działalność gospodarczą za granicą;
- oddział – wyodrębniona i samodzielna organizacyjnie część działalności gospodarczej, wykonywana przez przedsiębiorcę poza siedzibą przedsiębiorcy lub głównym miejscem wykonywania działalności;
- osoba zagraniczna:
- osoba fizyczna nieposiadająca obywatelstwa polskiego,
- osoba prawna z siedzibą za granicą,
- jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną posiadająca zdolność prawną, z siedzibą za granicą.
Kto może utworzyć oddział zagranicznej firmy w Polsce ?
Dla wykonywania działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przedsiębiorcy zagraniczni z państw członkowskich mogą tworzyć oddziały z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Przedsiębiorcy zagraniczni inni niż przedsiębiorcy zagraniczni z państw członkowskich mogą, dla wykonywania działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, na zasadzie wzajemności, o ile ratyfikowane umowy międzynarodowe nie stanowią inaczej, tworzyć oddziały z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Tym samym oddział mogą otworzyć następujące podmioty:
- przedsiębiorcy zagraniczni z państw członkowskich;
- inni przedsiębiorcy zagraniczni, czyli przedsiębiorca zagraniczny jako osoba fizyczna z państwa członkowskiego UE tudzież z państwa trzeciego
Cechami charakterystycznymi oddziału przedsiębiorcy zagranicznego są:
- prowadzenie części (oddziału) działalności gospodarczej przedsiębiorcy zagranicznego;
- wyodrębnienie i samodzielność organizacyjna w ramach działalności gospodarczej przedsiębiorcy zagranicznego;
- prowadzenie działalności gospodarczej poza siedzibą firmy, która zazwyczaj zlokalizowana jest poza granicami Polski.
Przedmiot działalności gospodarczej oddziału przedsiębiorcy zagranicznego
Przedsiębiorca zagraniczny w ramach oddziału może wykonywać działalność gospodarczą wyłącznie w zakresie, w jakim prowadzi tę działalność za granicą.
Przedsiębiorca zagraniczny może wykonywać działalność gospodarczą w oddziale wyłącznie w zakresie, w jakim prowadzi tę działalność za granicą. Przedsiębiorca zagraniczny może tworzyć oddziały tylko w celu prowadzenia działalności gospodarczej powiązanej przedmiotowo z działalnością przedsiębiorstwa głównego.
Osoba upoważniona w oddziale do reprezentowania przedsiębiorcy zagranicznego
Przedsiębiorca zagraniczny tworzący oddział jest obowiązany ustanowić osobę upoważnioną w oddziale do reprezentowania przedsiębiorcy zagranicznego.
Pełnomocnictwo i prokura ogólne musi być udzielone w formie pisemnej pod rygorem nieważności.
A jeśli zastanawiasz się czy w sprawach podatkowych musisz występować przed organami podatkowymi osobiście czy też możesz działać przez ustanowionego przez siebie pełnomocnika, to przeczytaj ten artykuł.
Wpis oddziału do rejestru przedsiębiorców
Przedsiębiorca zagraniczny może rozpocząć działalność w ramach oddziału po uzyskaniu wpisu oddziału do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego.
Wpis oddziału przedsiębiorcy zagranicznego do Krajowego Rejestru Sądowego następuje na podstawie wniosku złożonego wyłącznie w formie elektronicznej, wraz z którym należy złożyć dokumenty w postaci:
- wskazanie osoby upoważnionej w oddziale do reprezentowania przedsiębiorcy zagranicznego w Polsce wraz z jej adresem korespondencyjnym;
- zaświadczenie polskiego przedstawicielstwa przedsiębiorcy zagranicznego co do wzajemności działania;
- akt założycielski, umowa lub statut;
- odpis z rejestru.
WAŻNE
– jeśli wraz z wnioskiem przedkładasz dokumenty, które w oryginalnym brzmieniu są sporządzone w innym języki niż język polski, to pamiętaj, aby dokumenty te zostały przedłożone wraz z uwierzytelnionym tłumaczeniem.
Rejestracja oddziału zagranicznej firmy wymaga również poniesienia opłat w następującej wysokości:
- 500 zł – opłata sądowa za wpis;
- 100 zł – opłata za ogłoszenie wpisu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.
Obowiązki przedsiębiorcy zagranicznego tworzącego oddział
Podstawowymi obowiązkami rejestrowymi przedsiębiorcy zagranicznego, które wynikają z przepisów ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym należy są:
- w przypadku oddziałów przedsiębiorców zagranicznych działających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:
- oznaczenie przedsiębiorcy zagranicznego wraz z określeniem jego formy organizacyjno-prawnej,
- siedzibę i adres przedsiębiorcy zagranicznego,
- jeżeli przedsiębiorca zagraniczny istnieje lub wykonuje działalność na podstawie wpisu do rejestru – rejestr, w którym wpisany jest zagraniczny przedsiębiorca, wraz z numerem wpisu do rejestru oraz określeniem organu prowadzącego rejestr i przechowującego akta,
- jeżeli przedsiębiorca zagraniczny nie podlega prawu jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym – określenie prawa państwa właściwego dla przedsiębiorcy,
- informacje otrzymane za pośrednictwem systemu integracji rejestrów o otwarciu likwidacji, zakończeniu likwidacji, ogłoszeniu upadłości, zakończeniu postępowania upadłościowego oraz o wykreśleniu tego przedsiębiorcy;
- w przypadku głównych oddziałów zagranicznych zakładów ubezpieczeń oraz głównych oddziałów zagranicznych zakładów reasekuracji:
- oznaczenie zagranicznego zakładu ubezpieczeń albo zagranicznego zakładu reasekuracji wraz z określeniem jego formy organizacyjno-prawnej,
- siedzibę i adres zagranicznego zakładu ubezpieczeń albo zagranicznego zakładu reasekuracji,
- jeżeli zagraniczny zakład ubezpieczeń albo zagraniczny zakład reasekuracji istnieje lub wykonuje działalność na podstawie wpisu do rejestru – rejestr, w którym wpisany jest zagraniczny zakład ubezpieczeń albo zagraniczny zakład reasekuracji, wraz z numerem wpisu do rejestru oraz określeniem organu prowadzącego rejestr i przechowującego akta.
- jeżeli działa na podstawie aktu założycielskiego, umowy lub statutu – złożyć ich odpisy do akt rejestrowych oddziału wraz z uwierzytelnionym tłumaczeniem na język polski; w przypadku gdy przedsiębiorca zagraniczny utworzył na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej więcej niż jeden oddział, złożenie tych dokumentów może nastąpić w aktach jednego z oddziałów, z tym że w aktach rejestrowych pozostałych oddziałów należy złożyć kopie tych dokumentów oraz wskazać ten oddział, w którego aktach złożono oryginały tych dokumentów, wraz z oznaczeniem sądu, w którym znajdują się akta, i numeru oddziału w rejestrze;
- jeżeli istnieje lub wykonuje działalność na podstawie wpisu do rejestru – złożyć do akt rejestrowych oddziału odpis z tego rejestru wraz z uwierzytelnionym tłumaczeniem na język polski; w przypadku gdy przedsiębiorca zagraniczny utworzył na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej więcej niż jeden oddział, złożenie tych dokumentów może nastąpić w aktach jednego z oddziałów, z tym że w aktach rejestrowych pozostałych oddziałów należy złożyć kopie tych dokumentów oraz wskazać ten oddział, w którego aktach złożono oryginały tych dokumentów, wraz z oznaczeniem sądu, w którym znajdują się akta, i numeru oddziału w rejestrze.
- używać do oznaczenia oddziału oryginalnej nazwy przedsiębiorcy zagranicznego wraz z przetłumaczoną na język polski nazwą formy prawnej przedsiębiorcy oraz dodaniem wyrazów „oddział w Polsce”;
- prowadzić dla oddziału oddzielną rachunkowość w języku polskim zgodnie z przepisami o rachunkowości;
- zgłaszać ministrowi wszelkie zmiany stanu faktycznego i prawnego w terminie 14 dni od dnia ich wystąpienia.
Niezależnie od obowiązków określonych w przepisach o Krajowym Rejestrze Sądowym przedsiębiorca zagraniczny jest dodatkowo obowiązany:
Przedsiębiorca zagraniczny, który utworzył oddział, jest obowiązany dodatkowo:
Zakaz wykonywania działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę zagranicznego w ramach oddziału
Minister wydaje decyzję o zakazie wykonywania działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę zagranicznego w ramach oddziału, w przypadku gdy:
- przedsiębiorca zagraniczny rażąco narusza prawo polskie;
- nastąpiło otwarcie likwidacji przedsiębiorcy zagranicznego, który utworzył oddział, lub przedsiębiorca ten utracił prawo wykonywania działalności gospodarczej;
- działalność przedsiębiorcy zagranicznego zagraża bezpieczeństwu lub obronności państwa, bezpieczeństwu informacji niejawnych o klauzuli tajności „poufne” lub wyższej lub innemu nadrzędnemu interesowi publicznemu;
- przedsiębiorca zagraniczny został wykreślony z rejestru wskazanego we wpisie oddziału przedsiębiorcy zagranicznego do rejestru przedsiębiorców.
W przypadku wydania decyzji minister zawiadamia przedsiębiorcę zagranicznego o obowiązku wszczęcia postępowania likwidacyjnego oddziału w oznaczonym terminie, nie krótszym niż 30 dni. Odpis decyzji minister przesyła do właściwego sądu rejestrowego.
WAŻNE
– katalog przesłanek wydania decyzji o zakazie wykonywania działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę zagranicznego w ramach oddziału ma charakter zamknięty, a jego adresatem jest przedsiębiorca zagraniczny, działający bezpośrednio lub w formie oddziału. Nie każde naruszenie prawa polskiego, a tylko rażące, czyli istotne, skutkujące daleko idącymi konsekwencjami, implikuje wydanie decyzji o zakazie wykonywania działalności gospodarczej.
Podsumowanie
Warto zapamiętać, że w celu podjęcia i wykonywania działalności gospodarczej na terytorium Polski przedsiębiorca zagraniczny jako zagraniczna osoba prawna może utworzyć oddział na podstawie prawa polskiego w celu podjęcia i wykonywania działalności gospodarczej, którą to prowadzi już za granicą. Celem otwarcia takiego oddziału jest zazwyczaj chęć poszerzenia zakresu terytorialnego prowadzonej za granicą działalności gospodarczej.
Zastanawiasz się, czy firmy zagraniczne mają obowiązek dokonać rejestracji do podatku VAT na terytorium Polski? Jeśli tak, to przejdź tutaj.