Świadczenie usług drogą elektroniczną

Ustawa z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną reguluje kwestie takie jak obowiązki usługodawcy związane ze świadczeniem usług drogą elektroniczną, zasady wyłączania odpowiedzialności usługodawcy z tytułu świadczenia usług drogą elektroniczną czy też zasady ochrony danych osobowych osób fizycznych korzystających z usług świadczonych drogą elektroniczną.

Co więcej ustawa o świadczeniu usług drogą elektroniczną posiada charakter statutowy dla prawa nowych technologii.

O tym jakie obowiązki spoczywają na usługodawcy i jakie są zasady ochrony danych osobowych znajdziesz w niniejszym artykule.

Świadczenie usług drogą elektroniczną

Świadczenie usługi drogą elektroniczną oznacza wykonanie usługi świadczonej bez jednoczesnej obecności stron (na odległość), poprzez przekaz danych na indywidualne żądanie usługobiorcy, przesyłanej i otrzymywanej za pomocą urządzeń do elektronicznego przetwarzania, włącznie z kompresją cyfrową, i przechowywania danych, która jest w całości nadawana, odbierana lub transmitowana za pomocą sieci telekomunikacyjnej w rozumieniu ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. – Prawo telekomunikacyjne [por. art. 2 pkt 4 ustawy o świadczeniu usług droga elektroniczną].

Świadczenie usług drogą elektroniczną podlega prawu państwa członkowskiego Unii Europejskiej oraz Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, na którego terytorium usługodawca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę.

Stronami umowy o świadczenie usług drogą elektroniczną są:

• usługodawca – osobę fizyczną, osobę prawną albo jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, która prowadząc, chociażby ubocznie, działalność zarobkową lub zawodową świadczy usługi drogą elektroniczną;
• usługobiorca – osobę fizyczną, osobę prawną albo jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, która korzysta z usługi świadczonej drogą elektroniczną.

Obowiązki usługodawcy związane ze świadczeniem usług drogą elektroniczną

Do obowiązków usługodawcy związanych ze świadczeniem usług drogą elektroniczną należą w szczególności:

• obowiązki informacyjne:

Usługodawca jako przedsiębiorca

Jeśli usługodawca jest przedsiębiorcą, to jest obowiązkiem jest również podanie informacji dotyczących właściwego zezwolenia i organu zezwalającego, w razie gdy świadczenie usługi wymaga, na podstawie odrębnych przepisów, takiego zezwolenia.

Usługodawca jako osoba fizyczna

Z kolei usługodawca jako osoba fizyczna, której prawo do wykonywania zawodu jest uzależnione od spełnienia określonych w odrębnych ustawach wymagań, podaje również:

• w przypadku ustanowienia pełnomocnika, jego imię, nazwisko, miejsce zamieszkania i adres albo jego nazwę lub firmę oraz siedzibę i adres;
• samorząd zawodowy, do którego należy;
• tytuł zawodowy, którego używa, oraz państwo, w którym został on przyznany;
• numer w rejestrze publicznym, do którego jest wpisany wraz ze wskazaniem nazwy rejestru i organu prowadzącego rejestr;
• informację o istnieniu właściwych dla danego zawodu zasad etyki zawodowej oraz o sposobie dostępu do tych zasad.

Wśród szczególnych obowiązków informacyjnych wyróżnia się zapewnienie usługobiorcy dostępu do aktualnej informacji o:

• szczególnych zagrożeniach związanych z korzystaniem z usługi świadczonej drogą elektroniczną;
• funkcji i celu oprogramowania lub danych niebędących składnikiem treści usługi, wprowadzanych przez usługodawcę do systemu teleinformatycznego, którym posługuje się usługobiorca.

Obowiązki co do sposobu świadczenia usługi (np. w zakresie wdrożenia środków bezpieczeństwa)

Usługodawca zapewnia działanie systemu teleinformatycznego, którym się posługuje, umożliwiając nieodpłatnie usługobiorcy:

• w razie, gdy wymaga tego właściwość usługi:

• zakończenie, w każdej chwili, korzystania z usługi świadczonej drogą elektroniczną.

Świadczenie usług i sprzedaż towarów na odległość – o nowych regulacjach unijnych branży e-commerce przeczytasz tutaj.

Obowiązki związane z treścią i sposobem udostępnienia wzorca umownego, tj. regulaminu świadczenia usługi drogą elektroniczną

Regulamin świadczenia usług drogą elektroniczną stanowi obligatoryjny dokument sporządzany przez przedsiębiorcę świadczącego usługi na rzecz swoich klientów w trybie zdalnym. Treść regulaminu regulowana jest również przez ustawę o prawach konsumenta, rozporządzenie o ochronie danych osobowych (RODO) i Kodeks cywilny.

Do zadań usługodawcy w tym zakresie należy:

• określenie regulaminu świadczenia usług drogą elektroniczną;
• nieodpłatnie udostępnia usługobiorcy regulamin przed zawarciem umowy o świadczenie takich usług, a także – na jego żądanie – w taki sposób, który umożliwia pozyskanie, odtwarzanie i utrwalanie treści regulaminu za pomocą systemu teleinformatycznego, którym posługuje się usługobiorca.

Regulamin określa w szczególności:

• rodzaje i zakres usług świadczonych drogą elektroniczną;
• warunki świadczenia usług drogą elektroniczną, w tym:

• warunki zawierania i rozwiązywania umów o świadczenie usług drogą elektroniczną;
• tryb postępowania reklamacyjnego.

Usługodawca świadczy usługi drogą elektroniczną zgodnie z regulaminem.

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną usługobiorca nie jest związany tymi postanowieniami regulaminu, które nie zostały mu udostępnione w sposób, o którym mowa w art. 8 ust. 1 pkt 2 tj. (łącznie):

• nieodpłatnie;
• przed zawarciem umowy o świadczenie takich usług;
• na żądanie usługobiorcy – w taki sposób, który umożliwia pozyskanie, odtwarzanie i utrwalanie treści regulaminu za pomocą systemu teleinformatycznego, którym posługuje się usługobiorca.

Obowiązkiem usługodawcy jest określenie regulaminu świadczenia usług drogą elektroniczną oraz nieodpłatne udostępnienie usługobiorcy regulaminu przed zawarciem umowy o świadczenie takich usług. Z kolei na żądanie usługobiorcy winien udostępnić regulamin w taki sposób, który umożliwia pozyskanie, odtwarzanie i utrwalanie treści regulaminu za pomocą systemu teleinformatycznego, którym posługuje się usługobiorca.

Czym jest informacja handlowa ?

Informacja handlowa jest wyraźnie wyodrębniana i oznaczana w sposób niebudzący wątpliwości, że jest to informacja handlowa.

Informacja handlowa zawiera:

• oznaczenie podmiotu, na którego zlecenie jest ona rozpowszechniana, oraz jego adresy elektroniczne;
• wyraźny opis form działalności promocyjnej, w szczególności obniżek cen, nieodpłatnych świadczeń pieniężnych lub rzeczowych i innych korzyści związanych z promowanym towarem, usługą lub wizerunkiem, a także jednoznaczne określenie warunków niezbędnych do skorzystania z tych korzyści, o ile są one składnikiem oferty;
• wszelkie informacje, które mogą mieć wpływ na określenie zakresu odpowiedzialności stron, w szczególności ostrzeżenia i zastrzeżenia.

Zasady wyłączania odpowiedzialności usługodawcy z tytułu świadczenia usług drogą elektroniczną

Transmisja danych

Usługodawca, który świadczy usługi drogą elektroniczną obejmujące transmisję w sieci telekomunikacyjnej danych przekazywanych przez odbiorcę usługi lub zapewnienie dostępu do sieci telekomunikacyjnej w rozumieniu ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. – Prawo telekomunikacyjne, nie ponosi odpowiedzialności za treść tych danych, jeżeli:

• nie jest inicjatorem przekazu danych;
• nie wybiera odbiorcy przekazu danych;
• nie wybiera oraz nie modyfikuje informacji zawartych w przekazie.

Wyłączenie odpowiedzialności, o którym mowa powyżej obejmuje także automatyczne i krótkotrwałe pośrednie przechowywanie transmitowanych danych, jeżeli działanie to ma wyłącznie na celu przeprowadzenie transmisji, a dane nie są przechowywane dłużej, niż jest to w zwykłych warunkach konieczne dla zrealizowania transmisji.

Usuwanie, modyfikacje danych

Nie ponosi odpowiedzialności za przechowywane dane ten, kto transmitując dane oraz zapewniając automatyczne i krótkotrwałe pośrednie przechowywanie tych danych w celu przyspieszenia ponownego dostępu do nich na żądanie innego podmiotu:

• nie modyfikuje danych;
• posługuje się uznanymi i stosowanymi zwykle w tego rodzaju działalności technikami informatycznymi określającymi parametry techniczne dostępu do danych i ich aktualizowania oraz
• nie zakłóca posługiwania się technikami informatycznymi uznanymi i stosowanymi zwykle w tego rodzaju działalności w zakresie zbierania informacji o korzystaniu ze zgromadzonych danych.

Nie ponosi odpowiedzialności za przechowywane dane ten, kto przy zachowaniu warunków, o których mowa powyżej niezwłocznie usunie dane albo uniemożliwi dostęp do przechowywanych danych, gdy uzyska wiadomość, że dane zostały usunięte z początkowego źródła transmisji lub dostęp do nich został uniemożliwiony, albo gdy sąd lub inny właściwy organ nakazał usunięcie danych lub uniemożliwienie do nich dostępu.

Wyłączenie odpowiedzialności usługodawców świadczących usługi hostingu – bezprawny charakter danych

Nie ponosi odpowiedzialności za przechowywane dane ten, kto udostępniając zasoby systemu teleinformatycznego w celu przechowywania danych przez usługobiorcę nie wie o bezprawnym charakterze danych lub związanej z nimi działalności, a w razie otrzymania urzędowego zawiadomienia lub uzyskania wiarygodnej wiadomości o bezprawnym charakterze danych lub związanej z nimi działalności niezwłocznie uniemożliwi dostęp do tych danych.

Usługodawca, który:

• otrzymał urzędowe zawiadomienie o bezprawnym charakterze przechowywanych danych dostarczonych przez usługobiorcę i uniemożliwił dostęp do tych danych, nie ponosi odpowiedzialności względem tego usługobiorcy za szkodę powstałą w wyniku uniemożliwienia dostępu do tych danych;

• uzyskał wiarygodną wiadomość o bezprawnym charakterze przechowywanych danych dostarczonych przez usługobiorcę i uniemożliwił dostęp do tych danych, nie odpowiada względem tego usługobiorcy za szkodę powstałą w wyniku uniemożliwienia dostępu do tych danych, jeżeli niezwłocznie zawiadomił usługobiorcę o zamiarze uniemożliwienia do nich dostępu.

Powyższych przepisów nie stosuje się, jeżeli usługodawca przejął kontrolę nad usługobiorcą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów.

Zasady ochrony danych osobowych osób fizycznych korzystających z usług świadczonych drogą elektroniczną

Usługodawca może przetwarzać następujące dane osobowe usługobiorcy niezbędne do nawiązania, ukształtowania treści, zmiany lub rozwiązania stosunku prawnego między nimi:

• nazwisko i imiona usługobiorcy;
• numer ewidencyjny PESEL lub – gdy ten numer nie został nadany – numer paszportu, dowodu osobistego lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość;
• adres zameldowania na pobyt stały;
• adres do korespondencji, jeżeli jest inny niż adres zameldowania na pobyt stały;
• dane służące do weryfikacji podpisu elektronicznego usługobiorcy;
• adresy elektroniczne usługobiorcy.

W celu realizacji umów lub dokonania innej czynności prawnej z usługobiorcą, usługodawca może przetwarzać inne dane niezbędne ze względu na właściwość świadczonej usługi lub sposób jej rozliczenia.

Usługodawca może przetwarzać, za zgodą usługobiorcy i dla celów reklamy, badania rynku oraz zachowań i preferencji usługobiorców z przeznaczeniem wyników tych badań na potrzeby polepszenia jakości usług świadczonych przez usługodawcę, inne dane dotyczące usługobiorcy, które nie są niezbędne do świadczenia usługi drogą elektroniczną.

Usługodawca może przetwarzać następujące dane charakteryzujące sposób korzystania przez usługobiorcę z usługi świadczonej drogą elektroniczną (dane eksploatacyjne):

• oznaczenia identyfikujące usługobiorcę nadawane na podstawie danych, tj. imię i nazwisko usługobiorcy, adres zameldowania na pobyt stały itp.;
• oznaczenia identyfikujące zakończenie sieci telekomunikacyjnej lub system teleinformatyczny, z którego korzystał usługobiorca;
• informacje o rozpoczęciu, zakończeniu oraz zakresie każdorazowego korzystania z usługi świadczonej drogą elektroniczną;
• informacje o skorzystaniu przez usługobiorcę z usług świadczonych drogą elektroniczną.

A jeśli chodzi o ograniczenia w danych podawanych przy rozliczeniu usługi świadczonej drogą elektroniczną, to rozliczenie usługi świadczonej drogą elektroniczną przedstawione usługobiorcy nie może ujawniać rodzaju, czasu trwania, częstotliwości i innych parametrów technicznych poszczególnych usług, z których skorzystał usługobiorca, chyba że zażądał on szczegółowych informacji w tym zakresie.

Podsumowanie

Niewątpliwie świadczenie usług drogą elektroniczną pozostawia szereg obowiązków na usługodawcy, m.in. związane z treścią i sposobem udostępnienia wzorca umownego, tj. regulaminu świadczenia usługi drogą elektroniczną czy też określenie regulaminu świadczenia usług drogą elektroniczną.

A jeśli świadczysz usługi elektroniczne dla firm, to w tym artykule sprawdzisz jak rozliczać podatek VAT. A jeśli świadczysz usługi elektroniczne na rzecz konsumenta, to przejdź do tego artykułu, aby sprawdzić jak prawidłowo prowadzić rozliczenia VAT.