VAT od części składowych na nieruchomości

Każda osoba podejmuje w swoim życiu różne decyzje. Najpierw coś kupujemy, a później sprzedajemy z uwagi na zmianę planów. Tak się dzieje zarówno w działalności gospodarczej, jak i w życiu prywatnym. Jednak każda taka transakcja niesie za sobą konsekwencje podatkowe, a przepisy najczęściej nie udzielają jasnych odpowiedzi w konkretnych sprawach. W dzisiejszej publikacji zajmiemy się tematem podatku VAT od części składowych na nieruchomości.

Części składowe definicja

Po definicję części składowych musimy zajrzeć do ustawy Kodeks cywilny (KC), w której czytamy m.in., że:

1. Część składowa nie może stanowić odrębnego przedmiotu własności.
2. Część składowa nie może być odłączona bez uszkodzenia lub zmiany przedmiotu odłączonego.

Żeby mówić o części składowej należy pamiętać, że takie połączenie z rzeczą główną musi mieć charakter stały, a nie przemijający. Pomiędzy rzeczą główną i częścią składową powstaje więź fizyczna i funkcjonalna.

Definicja nieruchomości

Zanim przejdziemy do meritum warto wyjaśnić sobie, co się kryje pod pojęciem nieruchomości. Również w tym przypadku sięgniemy do ustawy KC.

Odliczenie podatku VAT od zakupu nieruchomości

Zasady odliczania podatku VAT zostały opisane w ustawie o VAT. Co do zasady to prawo przysługuje przedsiębiorcom, którzy są czynnymi podatnikami VAT, a nabycie ma związek z czynnościami opodatkowanymi. Jednak jak to często bywa nie zawsze temat odliczenia podatku VAT od zakupów jest taki oczywisty. Natomiast jeśli chodzi o odliczenie podatku VAT od zakupu nieruchomości, to przede wszystkim powinny być spełnione warunki:

• zakup powinien mieć związek z prowadzoną działalnością gospodarczą,
• zakupu dokonuje czynny podatnik VAT,
• transakcja zakupu została udokumentowana fakturą.

VAT od części składowych na nieruchomości

Wyjaśniliśmy sobie pojęcie części składowych na dużym poziomie ogólności. Spróbujmy teraz zastanowić się, jak to jest z odliczeniem podatku VAT od części składowych nieruchomości pojmowanej, jako budynek. Taką częścią może być przykładowo:

• dobudowa kondygnacji, tarasu,
• budowa klatki schodowej połączonej z budynkiem,
• zainstalowanie windy,
• instalacja ogrzewania, klimatyzacji.

Wszystko to będą elementy na stałe związane z budynkiem, a ewentualny ich demontaż spowodowałby uszkodzenie budynku. Jeśli ustalimy, że przedsiębiorca ma prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od zakupu budynku, to nie powinno być również przeszkód z odliczeniem podatku VAT od części składowych tej nieruchomości. Problematyczna może być kwestia późniejszego wycofania nieruchomości z firmy na gruncie rozliczenia podatku VAT.

Wycofanie nieruchomości z firmy a podatek VAT

Temat opodatkowania w VAT przy wycofaniu nieruchomości z firmy jest bardzo złożony, przyczyn wycofania może być wiele. Nie mniej ważne będzie późniejsze wykorzystanie tej nieruchomości.

Jednak jeśli chodzi o nieruchomości to mogą tutaj znaleźć zastosowanie przepisy, które mówią o możliwości zwolnienia z podatku VAT dostawy nieruchomości przy spełnieniu warunków ustawowych.

Kiedy wycofanie nieruchomości z firmy będzie korzystało ze zwolnienia przedmiotowego w VAT?

Pod pewnymi ustawowymi warunkami wycofanie nieruchomości z działalności gospodarczej będzie korzystało ze zwolnienia od podatku VAT, zobaczmy kiedy to będzie możliwe.

Jeśli jednak te warunki nie zostaną spełnione, to takie wycofanie będzie opodatkowane w podatku VAT, ale będzie to jeszcze zależało od tego, w jaki sposób ta nieruchomość będzie wykorzystywana po wycofaniu.

Wycofanie nieruchomości do majątku prywatnego w celu ich dalszego wynajmu

Bardzo często zdarza się tak, że przedsiębiorca decyduje się na wycofanie nieruchomości z firmy, która jest przedmiotem najmu, żeby kontynuować najem, ale już jako prywatny. W takim przypadku nie będzie obowiązku naliczenia podatku VAT należnego w momencie wycofania. Zobaczmy, jak to zostało uzasadnione przez organ podatkowy w interpretacji nr 0113-KDIPT1-2.4012.93.2023.2.AJB z dnia 05.04.2023 r. W przedmiotowej sprawie chodziło o najem nieruchomości użytkowej, która na gruncie podatku VAT jest opodatkowana stawką podstawową 23%. W takim przypadku nie mamy do czynienia z dostawą towarów na cele osobiste, w dalszym ciągu ta czynność będzie opodatkowana w podatku VAT. W tym przypadku nie dojdzie do zmiany przeznaczenia nieruchomości, ponieważ w dalszym ciągu będzie ona wykorzystywana do wykonywania czynności opodatkowanych w VAT. Przedsiębiorca nie będzie mieć więc obowiązku dokonywania korekty odliczonego podatku VAT od nieruchomości ani naliczenia podatku VAT należnego.

Podsumowanie

Zagadnienie związane z odliczeniem podatku VAT od zakupu nieruchomości i jej części składowych w kontekście późniejszego wycofania jest tematem bardzo złożonym. Nawet jeśli w momencie nabycia nieruchomości przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego, to nie zawsze powstanie obowiązek naliczenia podatku VAT należnego przy wycofaniu. Tak naprawdę nie da się tego tematu omówić całościowo, ponieważ o rozstrzygnięciu mogą decydować szczegóły sprawy. W publikacji zagadnienie zostało omówione dość ogólnie, ze wskazaniem przepisów, które powinny być brane pod uwagę. Jednak każda sprawa może wyglądać inaczej, dlatego najlepiej w takich przypadkach zasięgać opinii prawnika lub doradcy podatkowego, który zbada temat dogłębnie od strony istniejących przepisów. Każdy przedsiębiorca ma również prawo wystąpić z wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej, co w przypadkach wątpliwych byłoby bardzo wskazane.