Influencer marketing
Influencer marketing w przeciwieństwie do tradycyjnej reklamy nie opiera się wyłącznie na zasięgu czy ekspozycji produktu, ale przede wszystkim na relacji i zaufaniu, jakie influencer buduje ze swoją medialną społecznością. Dzięki temu przekaz jest bardziej autentyczny, a rekomendacje (oceny produktów) twórcy cyfrowego postrzegane jako wiarygodne i zgodne z jego stylem życia oraz wartościami.
Dobrze zaplanowany influencer marketing pozwala marce dotrzeć do konkretnych grup odbiorców, często tych, do których trudno trafić za pomocą klasycznych kampanii reklamowych. W social mediach istnieje dziś ogromna liczba osób, które, obserwując swoich ulubionych twórców, traktują ich rekomendacje jak wiarygodną ocenę produktów i usług. Dlatego kluczowe jest nie tylko dobranie odpowiednich influencerów, ale też spójność przekazu i jego dopasowanie do wizerunku oraz wartości marki, tak aby rekomendacje były postrzegane jako autentyczne i zasługujące na zaufanie odbiorców.
Trzeba jednak pamiętać, że influencer marketing to przede wszystkim strategia, określająca cele marki i sposób komunikacji w mediach społecznościowych. Dopiero w ramach tej strategii realizowane są konkretne działania z twórcami, czyli sama współpraca z influencerami. Te działania wymagają starannego przygotowania, jasnego określenia zasad oraz zabezpieczenia interesów obu stron, najlepiej w formie pisemnej umowy cywilnoprawnej, która reguluje prawa do treści, kwestie wizerunkowe oraz zasady współpracy. Dzięki temu firma i twórca cyfrowy mogą działać w sposób spójny, bezpieczny i przejrzysty, minimalizując ryzyko nieporozumień.
Jak wygląda współpraca z influencerem?
Współpraca z influencerem może przybierać różne formy – od jednorazowych działań promocyjnych po długoterminowe partnerstwa. Wszystko zależy od celów kampanii, charakteru marki i rodzaju twórcy, z którym planujesz współdziałać. Najczęściej spotykane formy to recenzje produktów, relacje z wydarzeń, udział w kampaniach wizerunkowych, tworzenie dedykowanych treści (np. filmów, artykułów, postów) czy organizacja konkursów we współpracy z marką.
Niezależnie od formy współpracy kluczowe jest jasne określenie oczekiwań i zasad. Marka powinna precyzyjnie wskazać, co ma zostać zrealizowane, w jakim terminie, na jakich kanałach i w jakim stylu komunikacji. Z kolei influencer musi mieć świadomość, jakie prawa przekazuje marce (np. do wykorzystania treści czy wizerunku) oraz jakie ograniczenia obowiązują go w zakresie promowania konkurencyjnych produktów.
Dlatego tak istotne jest, aby współpracę z influencerem uregulować w sposób formalny. Umowa stanowi podstawę prawną i chroni interesy obu stron – określa zakres działań, prawa autorskie, kwestie wizerunkowe oraz odpowiedzialność za publikowane treści. Dobrze przygotowany dokument zapobiega nieporozumieniom i pozwala uniknąć sytuacji, w których oczekiwania marki nie pokrywają się z efektem kampanii.
Influencer marketing a działania podejmowane przez influencera
Współpraca z influencerem to nie to samo, co influencer marketing. Ten pierwszy termin odnosi się do konkretnego działania pomiędzy marką a twórcą, natomiast influencer marketing to szersza strategia komunikacji, w której wykorzystuje się autorytet i zasięgi influencerów.
Należy pamiętać jednak, że nie każdy influencer prowadzi influencer marketing:
- influencer marketing to strategia i działania marki, które wykorzystują zasięgi i autorytet influencerów do promocji produktów lub usług;
- influencer tworzy treści i buduje społeczność, ale nie zawsze jest częścią influencer marketingu, jeśli np. publikuje własne treści czy opinie niezależnie od współpracy z marką, to jest to jego działalność twórcza, a nie kampania marketingowa (ważne! sam influencer nie prowadzi influencer marketingu, dopóki nie współpracuje w ramach takiej strategii).
Jednakże każda współpraca niezależnie od tego, czy dotyczy influencera czy innego partnera, powinna być jasno uregulowana w formie pisemnej umowy, która określi prawa, obowiązki i zasady współpracy.
Chcesz wiedzieć, jak przeprowadzić kampanię reklamową zgodnie z prawem? Jeśli tak, to przeczytaj ten artykuł.
Jeśli chodzi o to, jaką umowę podpisać z influencerem, można wyróżnić kilka popularnych form, każda dopasowana do rodzaju współpracy:
- UMOWA BARTEROWA:
- Influencer promuje produkt lub usługę w zamian za wynagrodzenie rzeczowe (np. produkty, vouchery).
- W umowie warto określić zakres działań, czas publikacji, liczbę postów oraz prawa do wykorzystania materiałów.
- Więcej o umowie barterowej przeczytasz tutaj.
- UMOWA O WSPÓŁPRACY:
- Standardowa forma regulująca relację między marką a influencerem, która obejmuje zarówno jednorazowe, jak i długoterminowe działania.
- W umowie należy określić zakres obowiązków, harmonogram publikacji, wytyczne wizerunkowe oraz zasady zatwierdzania treści.
- Więcej o umowie o współpracy przeczytasz tutaj.
- UMOWA AFILIACYJNA:
- Stosowana, gdy influencer promuje produkty lub usługi marki w zamian za prowizję od sprzedaży generowanej dzięki jego działaniom.
- W umowie należy określić zasady naliczania prowizji, sposób raportowania sprzedaży, kanały promocji oraz czas trwania współpracy.
- Więcej o umowie afiliacyjnej przeczytasz tutaj.
- UMOWA O DZIEŁO I UMOWA ZLECENIA:
- Umowa o dzieło: stosowana, gdy influencer ma przygotować konkretny materiał, np. wideo, zdjęcie lub artykuł, w umowie powinno znaleźć się dokładne określenie dzieła, termin realizacji, prawa autorskie oraz możliwość wykorzystania gotowego materiału przez markę.
- Umowa zlecenia: stosowana przy regularnych lub powtarzalnych usługach wykonywanych przez influencera, np. prowadzenie relacji z wydarzeń lub tworzenie serii postów, a umowa powinna określać zakres zleconych działań, sposób i czas realizacji, obowiązki stron oraz kwestie odpowiedzialności.
- Więcej o tym, jak stworzyć umowę cywilnoprawną, przeczytasz tutaj.
A jeśli chcesz wiedzieć, jak wygląda rozliczenie podatkowe influencera, to przejdź tutaj.
Co powinna zawierać umowa z influencerem?
Zanim jednak marka rozpocznie wspólne działania, warto zadbać o odpowiednie podstawy prawne. Dobrze skonstruowana umowa z influencerem nie tylko chroni wizerunek i interesy przedsiębiorcy, ale też jasno określa zakres współpracy, prawa do treści, zasady publikacji i odpowiedzialność za ewentualne naruszenia.
Do najważniejszych elementów, które powinny znaleźć się w umowie z influencerem, należą:
ZASADY DOTYCZĄCE ZAKRESU WSPÓŁPRACY I OBOWIĄZKI INFLUENCERA
Zakres działań – dokładne określenie, jakie materiały influencer ma przygotować i publikować (posty, reelsy, stories, artykuły blogowe itp.).
Harmonogram i czas trwania kampanii – ustalenie terminów publikacji, częstotliwości postów oraz całkowitego okresu współpracy.
Wytyczne wizerunkowe – np. styl komunikacji, zasady używania logotypów i produktów marki, ograniczenia dotyczące promowania produktów konkurencji.
Zasady zgodności z prawem: influencer zobowiązuje się do działania w sposób zgodny z przepisami prawa, w tym wytycznymi UOKiK dotyczącymi reklamy w social mediach, dotyczącymi reklamy, marketingu i ochrony konsumentów.
WYNAGRODZENIE
- Dokładne określenie formy i wysokości wynagrodzenia (pieniężne, barterowe, prowizja afiliacyjna).
- Terminy płatności i sposób rozliczenia.
- Możliwość premii za osiągnięcie określonych wyników, np. liczby wyświetleń lub sprzedaży w marketingu afiliacyjnego.
PRAWA AUTORSKIE I WŁASNOŚĆ INTELEKTUALNA
- Ustalenie, kto posiada prawa autorskie do materiałów tworzonych przez influencera.
- Klauzula przeniesienia autorskich praw majątkowych, szczególnie przy treściach wizualnych i materiałach multimedialnych.
- Zabezpieczenie własności intelektualnej marki i zakaz wykorzystywania materiałów bez zgody.
ZABEZPIECZENIE WIZERUNKU MARKI
- Zasady korzystania z wizerunku marki i produktów w publikacjach influencera.
- Zakaz działań mogących zaszkodzić reputacji marki, np. promowanie konkurencji, treści kontrowersyjne lub niezgodne z prawem.
WIZERUNEK INFLUENCERA I ODPOWIEDZIALNOŚĆ
- Oświadczenie influencera, że posiada prawa do wykorzystywanych materiałów (muzyka, zdjęcia, grafiki).
- Zobowiązanie, że jego wizerunek i działania nie naruszają praw osób trzecich ani przepisów prawa.
- Zapis o odpowiedzialności influencera za treści i ewentualne roszczenia osób trzecich, np. naruszenie praw autorskich, zniesławienie, niezgodna reklama.
PRAWA FIRMY DO MODYFIKACJI I KONTROLI TREŚCI
- Możliwość weryfikacji materiałów przed publikacją.
- Procedury zgłaszania poprawek i zatwierdzania treści przez markę.
- Obowiązek influencera do stosowania się do wytycznych dotyczących treści reklamowych i marketingowych zgodnych z prawem.
KLAUZULA POUFNOŚCI
- Zakaz ujawniania wszelkich informacji dotyczących kampanii, strategii marketingowej, materiałów, danych firmowych oraz innych informacji otrzymanych lub przekazanych marce, przed ustalonym terminem lub bez wyraźnej zgody marki.
- Ochrona materiałów i strategii marketingowej marki, czyli influencer zobowiązuje się nie kopiować, nie rozpowszechniać ani nie wykorzystywać ich w sposób nieautoryzowany.
- Obowiązek zachowania poufności obejmuje także wszelkie informacje przekazywane w ramach współpracy, zarówno w formie pisemnej, ustnej, jak i elektronicznej.
INNE KLAUZULE
- Rozwiązanie umowy w przypadku naruszenia zapisów wizerunkowych, prawnych lub zasad współpracy.
- Procedury reklamacyjne i sposób zgłaszania niezgodnych z umową treści.
- Postanowienia końcowe, czyli regulacje dotyczące zmian w umowie, obowiązującego prawa, właściwości sądu oraz formy aneksów i powiadomień.
Podsumowanie
Na co zwrócić uwagę przy podpisywaniu umowy z influencerem? Przede wszystkim na jasne określenie zakresu współpracy, praw autorskich, zasad korzystania z wizerunku marki, obowiązków influencera wobec prawa i etyki, wynagrodzenia oraz klauzul zabezpieczających obie strony, takich jak poufność, odpowiedzialność i procedury reklamacyjne. Dzięki temu współpraca będzie przejrzysta, bezpieczna i skuteczna zarówno dla marki, jak i dla twórcy.