



Prywatny detektyw śledzi figurantów, pomaga odzyskać majątek, odnaleźć zaginioną osobę, czy ustalić ojcostwo. Klienci coraz częściej proszą też o sprawdzenie czy ich kontrahent jest wiarygodny. Sprawdź, jak otworzyć biuro detektywistyczne i jak zostać detektywem?
Aby zostać legalnym detektywem należy przejść przez odpowiednie procedury oraz spełnić odpowiednie wymagania. Sprawdź, jak zostać detektywem krok po kroku oraz jak założyć jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie usług detektywistycznych.
Głównym źródłem prawa dotyczącym działalności detektywistycznej jest ustawa o usługach detektywistycznych. Znajdziemy w niej przepisy regulujące m.in. następujące obszary:
W ustawie o usługach detektywistycznych znajdują się także regulacje dotyczące m.in.:
Przed otrzymaniem licencji detektywa, należy odbyć obowiązkowe szkolenie z zakresu ochrony danych osobowych, ochrony informacji niejawnych, przepisów regulujących prawa i obowiązki detektywa oraz zasad wykonywania działalności gospodarczej w zakresie usług detektywistycznych.
Szczegóły dotyczące przysposobienia do pracy jako wywiadowiec znajdziemy w Rozporządzeniu w sprawie szkolenia dla osób ubiegających się o wydanie licencji detektywa.
Osoba, która chce rozpocząć działalność detektywistyczną ma obowiązek posiadać odpowiednią licencję.
Wniosek o wydanie licencji (wraz z wymaganymi załącznikami potwierdzającymi odpowiednie wymagania oraz dwoma fotografiami) należy złożyć do właściwego, ze względu na swoje miejsce zamieszkania, komendanta wojewódzkiego Policji, a w przypadku nieposiadania miejsca zamieszkania na terytorium Polski – do Komendanta Stołecznego Policji.
Odpowiedni organ na wydanie licencji ma jeden miesiąc od dnia, w którym decyzja o jej wydaniu stała się ostateczna.
Licencja dla detektywa wydawana jest na czas nieokreślony. Osoby posiadające licencję są obowiązane poddawać się okresowym badaniom lekarskim i psychologicznym.
Opłata za wydanie licencji wynosi 50% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z ostatniego kwartału i wpłaca się ją na rachunek bankowy właściwego miejscowo Komendanta Policji.
Licencja detektywa zawiera:
Pobierz wzór licencji detektywa.
Szczegółowe informacje w zakresie wydawania zezwolenia znajdują się w Rozporządzeniu w sprawie składania wniosku o wydanie licencji detektywa, które określa przede wszystkim:
O licencję może starać się osoba, która:
O opinię, o której mowa w pkt.10 zwraca się Komendant Wojewódzki lub Stołeczny Policji po otrzymaniu wniosku o licencję od przyszłego detektywa. Komendant powiatowy (miejski) Policji na wydanie opinii ma 10 dni.
Działalność gospodarcza w zakresie usług detektywistycznych jest działalnością regulowaną, która wymaga wpisu do rejestru działalności detektywistycznej, zanim rozpocznie się świadczenie usług. Rejestr prowadzi Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji (MSWiA).
Wpis jest dokonywany na pisemny wniosek przedsiębiorcy. Wniosek o wpis do rejestru działalności detektywistycznej powinien zawierać m.in.: imię i nazwisko przedsiębiorcy, nazwę firmy, adres, numer licencji (w przypadku jej posiadania), NIP.
Kto wykonuje działalność w zakresie usług detektywistycznych bez wymaganego wpisu do rejestru, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo karze pozbawienia wolności do lat 2.
Opłata za wpis do rejestru działalności w zakresie usług detektywistycznych wynosi 616 zł.
MSWiA ma 7 dni od wpłynięcia wniosku na wpisanie przedsiębiorcy do rejestru działalności detektywistycznej. Jeśli w ciągu 14 dni od dnia złożenia wniosku o wpis do rejestru, MSWiA nie dokona tego wpisu oraz przedsiębiorca nie dostanie od organu żadnego zawiadomienia, przedsiębiorca może rozpocząć działalność detektywistyczną.
W przypadku zmiany danych wpisanych do rejestru przedsiębiorca jest obowiązany złożyć wniosek o zmianę wpisu w rejestrze w terminie 14 dni od dnia, w którym nastąpiła zmiana tych danych.
Organ prowadzący rejestr wykreśla przedsiębiorcę-detektywa z rejestru na jego wniosek, a także po uzyskaniu informacji z CEIDG lub KRS o wykreśleniu przedsiębiorcy.
To, czy dany podmiot (będący jednoosobową działalnością gospodarczą) posiada wpis do rejestru można odczytać np. w CEIDG, wyszukując go po numerze NIP, a potem na jej profilu CEIDG przejść do sekcji “informacja o koncesjach, zezwoleniach, licencjach oraz wpisach do rejestrów działalności regulowanej”. Brak takiej sekcji oznacza, że przedsiębiorca nie istnieje w RDD.
W ustawie o usługach detektywistycznych znajdujemy dwa podobne pojęcia:
Rejestr działalności detektywistycznej, który omówiliśmy w bloku powyżej, to rejestr “agencji” detektywistycznych, czyli podmiotów, które założyły działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usług detektywistycznych, choć niekoniecznie same posiadają zawód-licencję detektywa, ale takie osoby zatrudniają. RDD zawiera:
Rejestr działalności detektywistycznej jest jawny. Tutaj można sprawdzić przedsiębiorców wpisanych do rejestru działalności detektywistycznej. Nie wszystkie podmioty z tego rejestru muszą znajdować się w rejestrze detektywów – będą to np. firmy zatrudniające detektywów.
Zaś rejestr detektywów, to rejestr osób, którym wydano licencję detektywa. Co do zasady, każda osoba, której wydano licencję detektywa powinna znajdować się także w rejestrze działalności detektywistycznej. Rejestr detektywów zawiera:
Rejestr detektywów jest jawny, w zakresie który pozwala sprawdzić, czy konkretna osoba ma uprawnienia detektywa. W pozostałym zakresie dane są udostępniane sądom, organom prokuratury oraz organom administracji publicznej, a także podmiotom, które udokumentują posiadanie w tym interesu prawnego.
Przedsiębiorca wykonujący działalność gospodarczą w zakresie usług detektywistycznych jest obowiązany do zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone podczas wykonywania czynności detektywa.
Posiadając tylko licencję detektywa bez wpisu do RDD można jedynie pracować w firmie, która ma wpis do RDD.
Jeśli detektyw chce świadczyć usługi na własną rękę, mieć samodzielną działalność gospodarczą w zakresie usług detektywistycznych oprócz licencji musi mieć także wpis do RDD.
A przed wpisem do RDD obowiązkowe jest założenie firmy, czyli jej rejestracja w CEIDG/KRS.
W poniższej części omówimy jak założyć jednoosobową działalność gospodarczą – własne biuro detektywistyczne.
Procedura zarejestrowania firmy detektywistycznej nie różni się od procedury zarejestrowania tradycyjnej działalności gospodarczej.
Tak jak w przypadku tradycyjnej firmy, tak i zakładając własne biuro detektywistyczne przedsiębiorca powinien złożyć wniosek o rejestrację firmy do CEIDG. Może tego dokonać osobiście w dowolnym urzędzie miasta lub gminy, a także drogą online za pośrednictwem portalu biznes.gov.pl.
Wniosek o wpis firmy do CEIDG jest jednocześnie zgłoszeniem przedsiębiorcy do ZUS-u.
W przypadku chęci rejestracji do VAT należy złożyć w urzędzie skarbowym formularz VAT-R. Można tego dokonać od razu dodając go jako załącznik do wniosku CEIDG lub w późniejszym terminie – dzień przed rozpoczęciem sprzedaży opodatkowanej.
Jeśli przedsiębiorca wybierze inną formę prowadzenia działalności niż jednoosobowa działalność gospodarcza czy spółka cywilna, konieczna jest rejestracja nowej działalności w KRS.
Jak wypełnić formularze zgłoszeniowe do CEIDG, VAT oraz ZUS oraz co przemyśleć przed założeniem firmy znajdziesz w naszym e-booku: Rejestracja firmy. Najważniejsze informacje.
Na podstawie powyższego wyłania nam się następująca kolejność kroków niezbędnych do samodzielnego świadczenia usług detektywistycznych:
Dedykowanym kodem PKD 2025 dla działalności detektywistycznej jest 80.01.Z: Działalność detektywistyczna i działalność ochroniarska w zakresie ochrony osobistej.
Kod ten obejmuje m.in. działalność dochodzeniową i detektywistyczną w zakresie prawa prywatnego, handlowego, korporacyjnego, ubezpieczeniowego i karnego w celu dochodzenia praw w sądzie.
Od 1 stycznia 2025 zastosowanie mają nowe kody PKD 2025, które stopniowo wygaszają dotychczasowe kody PKD 2007. Osoby, które rozpoczynają działalność gospodarczą po tej dacie, lub po tej dacie będą dokonywać jakiekolwiek zmiany w CEIDG mają obowiązek używać nowych kodów PKD. Te osoby, które prowadzą już działalność gospodarczą oraz nie mają potrzeby dokonywać żadnych zmian w CEIDG po roku 2025 mogą jeszcze posługiwać się kodem PKD 2007 do końca roku 2026. Po tej dacie nastąpi automatycznie przeklasyfikowanie kodów PKD 2007 na PKD 2025.
Kod PKD 2007 dla detektywa to 80.30.Z – działalność detektywistyczna. Podklasa ta obejmuje: działalność dochodzeniową i detektywistyczną, działalność prywatnych detektywów, niezależnie od typu klienta czy celu dochodzenia.
Prywatny detektyw dla swojej działalności może wybrać następujące formy opodatkowania
Na skali podatkowej oraz podatku liniowym, przedsiębiorca może rozliczyć koszty uzyskania przychodów, której to możliwości nie daje ryczałt.
Dopóki przychody z działalności gospodarczej nie przekroczą 200 tys. zł w skali roku, detektyw może korzystać ze zwolnienia z VAT. Po przekroczeniu tego progu, prywatny śledczy powinien zarejestrować się do VAT i opodatkowywać swoje usługi stawką 23%.
Jeśli działalność jest rozpoczynana w trakcie roku, limit zwolnienia z VAT należy obliczyć proporcjonalnie wg wzoru: 200 000 × liczba dni prowadzenia działalności do końca roku/liczba dni w danym roku.
Uwaga! Od 1 stycznia 2026 limit zwolnienia z VAT wzrośnie z 200 tys. do 240 tys.zł, o czym więcej napisaliśmy tutaj.
Co do zasady, świadczenie usług na rzecz osób prywatnych jest objęte obowiązkiem kasy fiskalnej. Prawo podatkowe przewiduje tu jednak pewne zwolnienia.
Detektywi mogą korzystać ze zwolnienia z kasy fiskalnej, dopóki ich przychody ze świadczenia usług na rzecz osób prywatnych nie przekroczą 20 tys. w skali roku. Po przekroczeniu, tego progu, aby detektyw dalej mógł korzystać ze zwolnienia z kasy fiskalnej powinien całą płatność za swoje usługi przyjmować w formie bezgotówkowej (to także karta płatnicza), z ewidencji i dokumentacji musi jasno wynikać, jakiej czynności dotyczyła dana płatność.
Jeśli działalność na rzecz osób prywatnych jest rozpoczynana w trakcie roku, limit do kasy fiskalnej należy obliczyć proporcjonalnie wg wzoru: 20 000 × liczba dni prowadzenia działalności do końca roku/liczba dni w danym roku.
Prowadząc działalność gospodarczą opodatkowaną skalą podatkowa lub podatkiem liniowym, część wydatków można wpisać w koszty uzyskania przychodów, które pomniejszają dochód do opodatkowania.
Aby dane koszty można było rozliczyć w działalności gospodarczej muszą być związane z prowadzoną działalnością, nie mogą mieć charakteru osobistego.
Koszty uzyskania przychodów (KUP) to wydatki poniesione w celu osiągnięcia przychodu lub zabezpieczenia jego źródła, z wyłączeniem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy o PIT.
Aby rozstrzygnąć, czy dany wydatek można rozliczyć w działalności gospodarczej, pomogą poniższe pytania:
Jeśli na wszystkie pytania odpowiedź będzie twierdząca, to z dużym prawdopodobieństwem, dany wydatek można rozliczyć w kosztach działalności. Trzeba jednak pamiętać, że obowiązek wykazania związku danego wydatku z działalnością gospodarczą spoczywa na przedsiębiorcy i to on ponosi za to odpowiedzialność w razie ewentualnej kontroli podatkowej.
Przykładowe wydatki, jakie detektyw może wrzucić w koszty firmowe:
Uwaga! Detektyw w kosztach działalności może rozliczyć wydatki na ten sprzęt, który wykorzystuje legalnie, zgodnie z prawem.
Oprócz powyższego, detektywi do kosztów uzyskania przychodu mogą zaliczyć także wydatki, które nie są bezpośrednio związane z wykonywanym zawodem, lecz służą ogólnemu funkcjonowaniu działalności gospodarczej, jak np.sprzęt komputerowy, czynsz za wynajem biura, opłaty eksploatacyjne, opłaty za telefon, usługi księgowe, koszty związane z eksploatacją firmowego samochodu, utrzymanie strony internetowej itd.
Lista kosztów uzyskania przychodu dla detektywa nie jest listą zamkniętą. Ważne, aby wydatek był poniesiony w związku z działalnością gospodarczą (w sposób bezpośredni lub pośredni) i nie miał charakteru osobistego.
Mając jednak na uwadze bogactwo możliwych gospodarczo sytuacji w działaniach detektywa i specyficznych działań należy wskazać, że rozstrzygnięcie wymaga każdorazowo szczegółowej i obiektywnej analizy stanu faktycznego konkretnej sprawy, a w wydatkach nieoczywistych zalecamy wystąpienie z wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej, która da ochronę prawną przedsiębiorcy przed negacją kosztu ze strony skarbówki.
Jako ciekawostkę wskażmy interpretację podatkową, w której Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, stwierdził, że detektyw może w koszty firmowe zaliczyć zakup odzieży, bilety wstępu na różne wydarzenia oraz usługi gastronomiczne. Pełna treść interpretacji jest dostępna pod linkiem. Ale uwaga! Jest to interpretacja wydana dla konkretnej osoby, dla przedstawionego przez nią konkretnego stanu faktycznego i chroni tylko tę osobę. Nie może ona stanowić podstawy do podejmowania decyzji we własnych, nawet podobnych przypadkach. Przytoczyliśmy ją jako ciekawostkę. W takich sytuacjach konieczne jest wystąpienie o własną interpretację podatkową.
Profesja detektywa jest zawodem regulowanym – wymaga uzyskania wpisu do rejestru działalności detektywistycznej, co wyklucza świadczenie usług detektywistycznych na działalności nierejestrowanej.
Powyższe oznacza, że aby móc prowadzić własne biuro detektywistyczne należy zarejestrować działalność gospodarczą.
Przypomnijmy, że działalności nierejestrowanej nie można prowadzić, jeśli wykonywanie danych czynności wymaga koncesji, zezwolenia lub wpisu do rejestru działalności regulowanej.
Świadczyć usługi detektywistyczne w Polsce mogą także obywatele państw członkowskich UE, Norwegii, Islandii, Liechtensteinu oraz Szwajcarii – którzy nabyli w tych państwach kwalifikacje do wykonywania zawodu detektywa.
Aby obywatele z ww. krajów mogli wykonywać w Polsce czynności detektywistyczne w sposób stały oraz ciągły powinni złożyć wniosek o uznanie swoich kwalifikacji.
Wniosek o uznanie kwalifikacji (wraz z dokumentami, które je potwierdzają, np. wykształcenie, doświadczenie) należy złożyć do Komendy Głównej Policji w Warszawie. Pismo należy sporządzić w języku polskim lub wraz z kopią tłumaczenia na język polski. Dokument można przekazać osobiście lub wysłać elektronicznie.
Weryfikacja wniosku może zakończyć się oceną, że zagraniczny kandydat na detektywa:
Na wydanie decyzji, organ ma trzy miesiące, przy czym w szczególnych przypadkach czas ten może ulec wydłużeniu.
O uznanie kwalifikacji zawodowych detektywa w Polsce mogą ubiegać się również:
Opłata za uznanie kwalifikacji wynosi 30 – 35% minimalnego wynagrodzenia krajowego i należy ją wnieść na rachunek bankowy Ministerstwa Edukacji Narodowej.
Jeśli obywatel zagraniczny z ww. krajów chce w Polsce świadczyć usługi detektywistyczne tymczasowo i okazjonalnie oraz posiada prawo wykonywania zawodu w swoim kraju wystarczy, że złoży odpowiednie oświadczenie (wraz z odpowiednimi załącznikami) do Komendanta Głównego Policji przed rozpoczęciem pierwszej usługi detektywistycznej w Polsce oraz co roku, w każdym roku, w którym planuje wykonywać taką usługę w Polsce.
Możliwość świadczenia usług transgranicznych na podstawie złożonego oświadczenia jest tzw. uproszczonym systemem uznawania kwalifikacji. Z systemu tego może skorzystać osoba, której zawód lub działalność:
Przedsiębiorca świadczący usługi transgraniczne, składki ZUSskładki ZUS płaci na terenie państwa, gdzie ma “istotną” działalność gospodarczą. W Polsce nie musi rejestrować się do ZUS-u. Powinien jednak uzyskać od odpowiednika ZUS w swoim kraju (instytucji ubezpieczającej) zaświadczenie A1.
Szczegółowe informacje znajdziemy w ustawie o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej.
Kontrolę usług detektywistycznych przeprowadza organ prowadzący rejestr, który może upoważnić do tego Komendanta Głównego Policji lub komendantów wojewódzkich. Kontrola obejmuje przestrzeganie warunków prowadzenia działalności, a także kwestie bezpieczeństwa państwa i obywateli oraz ich dóbr osobistych.
Osoby przeprowadzające kontrolę mają prawo do wejścia na teren działalności, żądania wyjaśnień i dokumentów. Z kontroli sporządza się protokół zawierający dane przedsiębiorcy, kontrolujących, czas kontroli, jej zakres oraz opis stanu faktycznego i nieprawidłowości.
W przypadku wykrycia nieprawidłowości wykonywanej działalności gospodarczej w zakresie usług detektywistycznych, przedsiębiorca może zostać wezwany do ich usunięcia lub do złożenia wyjaśnień i przekazania dokumentów celem zweryfikowania posiadanych informacji oraz ustalenia, czy przedsiębiorca spełnia warunki wykonywania działalności gospodarczej objętej wpisem do rejestru działalności gospodarczej w zakresie usług detektywistycznych.
W sprawach nieuregulowanych stosuje się przepisy ustawy Prawo przedsiębiorców.
Ty, jako detektyw, jesteś mistrzem śledztwa. Ale co z Twoją własną firmą? Czy jej księgowość to także dobrze rozwiązana sprawa?
Ty śledzisz podejrzanych i tropisz prawdę w sprawach swoich klientów – my śledzimy zmiany podatkowe i tropimy prawidłowości w rozliczeniach podatkowych naszych klientów. Masz głowę do śledztw, my mamy głowę do przepisów podatkowych- przeczesujemy każdy dokument, analizujemy każdą fakturę i tropimy niskie podatki.
Zajmij się działaniami na froncie – a my zajmiemy się liczbami. Sprawdź naszą ofertę.
Zachęcamy do komentowania naszych artykułów. Wyraź swoje zdanie i włącz się w dyskusje z innymi czytelnikami. Na indywidualne pytania (z zakresu podatków i księgowości) użytkowników ifirma.pl odpowiadamy przez e-mail, czat lub telefon – skontaktuj się z nami.
Administratorem Twoich danych osobowych jest IFIRMA S.A. z siedzibą we Wrocławiu. Dodając komentarz na blogu, przekazujesz nam swoje dane: imię i nazwisko, adres e-mail oraz treść komentarza. W systemie odnotowywany jest także adres IP, z wykorzystaniem którego dodałeś komentarz. Dane zostają zapisane w bazie systemu WordPress. Twoje dane są przetwarzane na podstawie Twojej zgody, wynikającej z dodania komentarza. Dane są przetwarzane w celu opublikowania komentarza na blogu, jak również w celu obrony lub dochodzenia roszczeń. Dane w bazie systemu WordPress są w niej przechowywane przez okres funkcjonowania bloga. O szczegółach przetwarzania danych przez IFIRMA S.A dowiesz się ze strony polityki prywatności serwisu ifirma.pl.
Wydawało mi się kiedyś, że zostanie detektywem jest takie proste… a jednak myliłam się.