|
|
4 minut czytania

Czy premia może być uzupełnieniem wynagrodzenia minimalnego?

Pracownik może mieć w umowie wynagrodzenie niższe niż najniższa krajowa, ale nie można wypłacić mu poniżej najniższej krajowej. Przeczytaj artykuł, a dowiesz się, z czego to wynika.


Pracodawcy i pracownicy często mylą pojęcia “wynagrodzenie za pracę” i “minimalne wynagrodzenie za pracę”. Uważają, że wynagrodzenie za pracę musi być na poziomie co najmniej wynagrodzenia minimalnego. To nieprawda, choć prawdą jest, że pracownikowi nie można wypłacić pensji poniżej minimalnej.Czy zatem premia może być uzupełnieniem wynagrodzenia minimalnego? Przeczytaj artykuł i dowiedz się szczegółów.

Wynagrodzenie za pracę a wynagrodzenie minimalne

Obowiązkowe elementy umowy o pracę określa art. 29 § 1 Kodeksu Pracy. Przeczytamy tam, że umowa o pracę powinna zawierać wysokość wynagrodzenia za pracę odpowiadającą rodzajowi pracy, ze wskazaniem składników wynagrodzenia. Chodzi tutaj o wynagrodzenie, które wpisuje się do umowy. Zwykło się je nazywać się wynagrodzeniem zasadniczym. Wynagrodzenie zasadnicze to stała kwota, którą pracownik otrzymuje za wykonywanie pracy.

Wynagrodzenie zasadnicze to podstawowy składnik wynagrodzenia za pracę. Wynagrodzenie za pracę może składać się wyłącznie z wynagrodzenia zasadniczego – wtedy powinno odpowiadać co najmniej stawce minimalnej wynagrodzenia. Ale może się też składać z wynagrodzenia zasadniczego powiększonego o inne składniki wynagrodzenia (np. premie).

Premia jako uzupełnienie wynagrodzenia minimalnego

W przepisach nie znajdziemy katalogu dodatków, które zaliczają się do “innych składników wynagrodzenia”, ale wiadomo, które się do nich nie zaliczają.

Na mocy art. 6 ust. 4 i 5 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę do obliczenia wysokości wynagrodzenia pracownika przyjmuje się przysługujące pracownikowi składniki wynagrodzenia i inne świadczenia wynikające ze stosunku pracy z wyjątkiem:

  • nagrody jubileuszowej,
  • odprawy pieniężnej przysługującej pracownikowi w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy,
  • wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych,
  • dodatki do wynagrodzenia za pracę w porze nocnej,
  • dodatki za staż pracy.

Pracodawca ma prawo do wynagrodzenia za pracę wliczyć wszystkie dodatki z wyjątkiem wymienionych wyżej. Premia zatem może być uzupełnieniem wynagrodzenia minimalnego.

Minimalne wynagrodzenie wypłacone pracownikowi

Jednocześnie suma wszystkich składników wynagrodzenia musi wynosić co najmniej tyle, ile określa Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej. W przypadku pracowników zatrudnionych na część etatu, płaca minimalna jest proporcjonalna do wymiaru etatu.

Od 1 lipca do 31 grudnia 2023 r. minimalne wynagrodzenie wynosi 3 600 zł brutto, a minimalna stawka godzinowa 23,50 zł brutto. Od 1 stycznia 2024 r. kwoty wzrosną odpowiednio do 4 242 zł i 27,70 zł i będą obowiązywały do 30 czerwca 2024 r. Od 1 lipca 2024 r. będzie kolejna podwyżka – tym razem do 4 300 i 28,10 zł.

 

Rozporządzenie obowiązuje bez względu na zgodę pracodawcy i pracownika na wyznaczoną dolną granicę wynagrodzenia miesięcznego (tego wpisanego do umowy). Przepis wskazuje poniżej jakiej kwoty pracodawca nie ma prawa wypłacić pracownikowi wynagrodzenia miesięcznego, ponieważ będzie to naruszenie praw pracowniczych.

Pracownikowi, który z różnych powodów nie uzyskał składnika wynagrodzenia (np. nie wypracował prawa do premii), który zagwarantowałby co najmniej minimalne wynagrodzenie, przysługuje wyrównanie (do minimalnego).

Przykład 1

Pani Dorota zatrudniona jest w punkcie sprzedaży ubezpieczeń. Jej wynagrodzenie składa się z wynagrodzenia zasadniczego w wysokości 2 000 zł oraz premii za sprzedaż. W sierpniu 2023 r. Pani Marta pracowała w godzinach nadliczbowych (zastępowała koleżankę na urlopie), ale sprzedała na tyle mało ubezpieczeń, że premia za sprzedaż zsumowana z wynagrodzeniem z umowy (2 000 zł) jest niższa niż aktualna najniższa krajowa.
Z kolei, gdyby zsumować wynagrodzenie z umowy, wynagrodzenie za nadgodziny i premię wynagrodzenie przekroczyłoby najniższą krajową. Takie działanie byłoby niezgodne z prawem, gdyż wynagrodzenie za nadgodziny nie wlicza się do wynagrodzenia za pracę. W przypadku pani Doroty wynagrodzenie prawidłowo naliczone wygląda w ten sposób: 2 000 + wyrównanie wynagrodzenia do najniższej krajowej (do 3 600 brutto) + wynagrodzenie za nadgodziny.

Premia jako uzupełnienie wynagrodzenia minimalnego – podsumowanie

Dodatki typu premie, nagrody, dodatek za znajomość języków obcych itd. mogą być składnikiem wynagrodzenia, które uzupełnia je do pensji minimalnej. Ale w przypadku nie wypracowania dodatku w takiej wysokości, żeby wraz z pensją zasadniczą, zagwarantowały pracownikowi co najmniej płacę minimalną, pracownikowi przysługuje wyrównanie do minimalnej. Krótko mówiąc – pracodawca zatrudniający pracownika w wymiarze całego etatu ma obowiązek wyrównać mu pensję do minimalnej (obecnie 3 600 brutto) bez względu na to, jakie wynagrodzenie zasadnicze jest zapisane w umowie.

Nieporozumienie wynika z mnogości przepisów traktujących o wynagrodzeniu (Kodeks Pracy, Ustawa o minimalnym wynagrodzeniu, Rozporządzenie w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia i inne) i braku wyraźnego rozróżnienia językowego w odniesieniu do “wynagrodzenia wpisanego do umowy” i “wynagrodzenia minimalnego”. Dla większości osób odnoszą się po prostu do “wynagrodzenia za pracę”, ale na gruncie przepisów to odrębne pojęcia.

Autor ifirma.pl

Justyna Czerwińska

Od kilku lat związana z topowymi redakcjami biznesowymi. Pisze o księgowości, finansach i sprawach marketingowych - czyli o tematach, które interesują każdego przedsiębiorcę.

Z przyjemnością czyta ustawy, kodeksy, rozporządzenia, regulaminy i inne oficjalne dokumenty, które rozkłada na czynniki pierwsze. Pomagają jej w tym umiejętności analityczne i syntetyczne. Wierzy w moc twardych danych i w artykułach chętnie wykorzystuje wyniki badań, raporty i statystyki. Sama prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, dlatego z doświadczenia zna i rozumie problemy drobnych przedsiębiorców. Artykułami dotyczącymi spraw księgowych stara się je rozwiązywać. Stawia przy tym na prosty, zrozumiały dla każdego język, logiczną strukturę i przykłady z życia wzięte.

Pracę nad każdym artykułem zaczyna od zakwestionowania swojej wiedzy i sprawdzenia jej w źródłach. Prywatnie lubi zagadki logiczne i grę w Sudoku.

Dodaj komentarz

Zachęcamy do komentowania naszych artykułów. Wyraź swoje zdanie i włącz się w dyskusje z innymi czytelnikami. Na indywidualne pytania (z zakresu podatków i księgowości) użytkowników ifirma.pl odpowiadamy przez e-mail, czat lub telefon – skontaktuj się z nami.

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Administratorem Twoich danych osobowych jest IFIRMA S.A. z siedzibą we Wrocławiu. Dodając komentarz na blogu, przekazujesz nam swoje dane: imię i nazwisko, adres e-mail oraz treść komentarza. W systemie odnotowywany jest także adres IP, z wykorzystaniem którego dodałeś komentarz. Dane zostają zapisane w bazie systemu WordPress. Twoje dane są przetwarzane na podstawie Twojej zgody, wynikającej z dodania komentarza. Dane są przetwarzane w celu opublikowania komentarza na blogu, jak również w celu obrony lub dochodzenia roszczeń. Dane w bazie systemu WordPress są w niej przechowywane przez okres funkcjonowania bloga. O szczegółach przetwarzania danych przez IFIRMA S.A dowiesz się ze strony polityki prywatności serwisu ifirma.pl.

Potrzebujesz
wystawić fakturę?

Zrób to za darmo z programem IFIRMA!

  • Wszystkie rodzaje faktur
  • Baza kontrahentów
  • Program magazynowy
  • Wsparcie techniczne BOK
Załóż darmowe konto

Może te tematy też Cię zaciekawią

Biuro rachunkowe - ifirma.pl

Mobilnie. Wszędzie

Z ifirma.pl masz księgowość w swoim telefonie. Wysyłaj dokumenty, sprawdzaj salda i terminy online, gdziekolwiek jesteś. Aplikację znajdziesz na najpopularniejszych platformach.

Mobilnie