Jednym z przywilejów czynnego podatnika VAT jest prawo do odliczenia podatku VAT od dokonywanych zakupów. W kontekście licznych zmian przepisów, które w sposób szczególnie skrupulatny podchodzą do tego tematu, przedsiębiorcy często zastanawiają się, czy organ podatkowy nie zakwestionuje ich prawa do odliczenia VAT naliczonego. I właśnie rozważania na ten temat będą myślą przewodnią dzisiejszej publikacji.

Prawo do odliczenia podatku zapłaconego w cenie towarów i usług

Ustawa o podatku VAT w sposób precyzyjny reguluje kwestie odliczania podatku VAT naliczonego:

1. Przysługuje czynnemu podatnikowi VAT.
2. Nabyte towary lub usługi mają związek z czynnościami opodatkowanymi.
3. Należy uwzględnić ograniczenia ustawowe – brak możliwości odliczenia VAT od usług noclegowych i gastronomicznych, ograniczenia przy wydatkach związanych z samochodem osobowym.

Jak powinna być opisana nazwa towaru lub usługi na fakturze?

W ustawie o VAT nie znajdziemy definicji nazwy towaru lub usługi, dlatego w takich przypadkach najczęściej sięgamy do indywidualnych interpretacji podatkowych. W jednej z nich z 22.05.2017 r. nr 2461-IBPP3.4512.200.2017.2.AW Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wskazał m.in., że umieszczona na fakturze nazwa towaru (usługi) powinna być zgodna z będącym przedmiotem sprzedaży towarem (usługą), a powiązanie tej nazwy z ceną ma pozwolić na indywidualne określenie sprzedawanego towaru (usługi). Nazwa powinna być tak użyta, aby możliwe było przyporządkowanie odpowiedniej stawki VAT i żeby była zgodna z będącym przedmiotem sprzedaży świadczeniem.

Jednakże organy podatkowe kwestionują prawo do odliczenia podatku VAT z uwagi na błędną nazwę towaru czy usługi, ale czy tak powinno być.

Czy błędna nazwa towaru lub usługi pozbawia prawa do odliczenia VAT?

Aby odpowiedzieć na to pytanie, należy najpierw ustalić, jakie są obowiązkowe elementy faktury VAT. Zostały one wymienione w art. 106e ust. 1 ustawy o VAT. Lista jest dość długa, znajduje się na niej m.in. nazwa (rodzaj) towaru lub usługi, jednakże jak już wspomnieliśmy powyżej ustawodawca nie precyzuje, co powinna zawierać.

Dlatego w tym miejscu pójdziemy o krok dalej i powołamy się na jeden z wyroków TSUE w tym temacie. Sprawy do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej najczęściej kierowane są wówczas, kiedy sądy dokonują oceny, że przepisy krajowe mogą być sprzeczne z przepisami unijnymi, tak też było w tym przypadku. Sprawa dotyczy Mennicy Wrocławskiej – Dystrybucja sp. z o.o., którą organ podatkowy pozbawił prawa do odliczenia VAT z tego powodu, że sprzedawca, w ocenie organu, błędnie określił nazwę towaru. Z zapytanie do TSUE zwrócił się sąd I instancji WSA we Wrocławiu. Chodzi o ustalenie zasady neutralności podatkowej i proporcjonalności w VAT, w sytuacji, gdy w praktyce krajowej odmawia się prawa do odliczenia VAT z faktur, na których widnieje błędny rodzaj towaru. W odpowiedzi w sprawie C‑491/18 TSUE w postanowieniu z dnia 13 grudnia 2018 r. wskazał m.in., że przepisy krajowe są sprzeczne z Dyrektywą unijną, której podstawowa zasada neutralności VAT wymaga, aby przyznane zostało prawo do odliczenia podatku naliczonego. Krajowe organy podatkowe odmówiły podatnikowi prawa do odliczenia VAT należnego lub zapłaconego wyłącznie z tego powodu, że wystawione faktury zawierają błąd dotyczący oznaczenia towarów będących przedmiotem transakcji.

Jednak przepisy ustawy o VAT określają wprost, że pomyłki na fakturze, jako błędy mniejszej wagi mogą dotyczyć pozycji z art. 106e ust. pkt 8-15, a nazwa towaru jest w pkt 7. Dlatego w świetle przepisów i stanowiska organów podatkowych sprawa nie jest do końca oczywista.

Podsumowanie

Reasumując, stanowisko organów podatkowych jest niekorzystne dla przedsiębiorców i odmienne od wyroków sądów. Miejmy nadzieję, że wydawane wyroki, czy to sądów krajowych, czy TSUE, przekonają organy podatkowe do wypracowania linii interpretacyjnej korzystnej dla przedsiębiorcy. A do tego czasu w przypadku takiego błędu warto prosić o fakturę korygującą.