Limit do VAT w kontekście świadczenia usług zagranicznych

Rozliczanie transakcji zagranicznych niejednokrotnie przysparza wiele problemów zarówno czynnym, jak i zwolnionym podatnikom VAT. Przy świadczeniu usług ważne jest właściwe przyporządkowanie miejsca opodatkowania w kontekście przepisów ustawy o VAT. W dzisiejszym artykule sprawdzimy, czy do limitu zwolnienia podmiotowego wliczony jest przychód ze świadczenia usług zagranicznych.

Świadczenie usług zagranicznych

Polski przedsiębiorca, który świadczy usługi zagraniczne, powinien poznać zasady, w jaki sposób je prawidłowo rozliczać. W przypadku omawianej przez nas problematyki ważne będzie, czy wartość świadczonych usług wlicza się do limitu zwolnienia podmiotowego w VAT, czy też nie. W tym miejscu należy jeszcze zwrócić między innymi uwagę, czy będziemy mieli do czynienia z usługami świadczonymi na rzecz podatnika, czy też niepodatnika.

Miejsce opodatkowania w VAT przy świadczeniu usług

Miejsce opodatkowania w podatku VAT będzie miało istotne znaczenie przy obliczaniu limitu zwolnienia do kwoty 200.000 zł. Jeżeli usługa będzie opodatkowana podatkiem VAT w innym kraju, poza Polską, to wówczas takiej sprzedaży nie będziemy uwzględniać w limicie zwolnienia podmiotowego. W przeciwnym razie, jeżeli będzie opodatkowana VAT w Polsce należy ją uwzględnić w limicie 200.000 zł.

Miejsce opodatkowania w VAT przy świadczeniu usług na rzecz podatnika

W ustawie o podatku VAT zostało zapisane, że miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej. To jest generalna zasada, od której ustawa przewiduje liczne wyjątki, które obejmują:

• usługi związane z nieruchomościami – VAT w miejscu położenia nieruchomości,
• świadczenie usług transportowych – VAT w miejscu, gdzie odbywa się transport,
• usługi wstępu na imprezy – VAT w miejscu, gdzie odbywają się imprezy,
• usługi restauracyjne i cateringowe – VAT w miejscu, w którym usługi są świadczone,
• usługi krótkoterminowego wynajmu środków transportu – VAT w miejscu oddania do dyspozycji usługobiorcy środka transportu,
• usługi turystyki – VAT w miejscu, w którym usługodawca posiada siedzibę działalności gospodarczej.

W takim przypadku przedsiębiorca zwolniony z VAT będzie musiał właściwie ustalić wielkość sprzedaży usług na rzecz podatnika, które są opodatkowane w Polsce, a które poza granicami kraju. Do limitu 200.000 zł będą wliczane usługi opodatkowane w Polsce.

Miejsce opodatkowania w VAT przy świadczeniu usług na rzecz niepodatnika

W przypadku świadczenia usług na rzecz niepodatnika miejscem świadczenia jest miejsce, w którym usługodawca posiada siedzibę działalności gospodarczej, poza licznymi wyjątkami, takimi jak m.in.:

• usługi zakwaterowania w hotelach lub obiektach o podobnej funkcji,
• usługi transportowe z uwzględnieniem pokonanych odległości,
• usługi w dziedzinie kultury, sztuki, sportu, nauki, edukacji, rozrywki oraz podobne usługi, takie jak targi i wystawy oraz usługi pomocnicze do tych usług,
• usługi pomocnicze do usług transportowych, takie jak załadunek, rozładunek, przeładunek lub podobne czynności,
• usługi związane z nieruchomościami,
• usługi wynajmu środków transportu,
• usługi restauracyjne i cateringowe,
• usługi telekomunikacyjne, nadawcze i elektroniczne.

Usługi elektroniczne

Usługami elektronicznymi są usługi świadczone drogą elektroniczną, o których mowa w art. 7 Rozporządzenia Rady UE 282/2011.

Są to usługi świadczone za pomocą Internetu lub sieci elektronicznej, których świadczenie – ze względu na ich charakter – jest zautomatyzowane i wymaga minimalnego udziału człowieka, a ich wykonanie bez wykorzystania technologii informacyjnej jest niemożliwe. W szczególności są to:

• dostawy produktów cyfrowych, łącznie z oprogramowaniem, jego modyfikacjami lub nowszymi wersjami;
• usługi umożliwiające lub wspomagające obecność przedsiębiorstw lub osób w sieci elektronicznej, takich jak witryna lub strona internetowa;
• usługi generowane automatycznie przez komputer i przesyłane poprzez Internet lub sieć elektroniczną w odpowiedzi na określone dane wprowadzone przez usługobiorcę;
• odpłatne przekazywanie prawa do wystawiania na aukcji towarów lub usług za pośrednictwem witryny internetowej działającej jako rynek online, na którym potencjalni kupujący przedstawiają swoje oferty przy wykorzystaniu automatycznych procedur oraz na którym strony są informowane o dokonaniu sprzedaży za pomocą poczty elektronicznej generowanej automatycznie przez komputer;
• pakiety usług internetowych oferujące dostęp do informacji, w których element telekomunikacyjny ma charakter pomocniczy i drugorzędny;
• usługi wyszczególnione w załączniku I Rozporządzenia.

Świadczenie usług elektronicznych a ich miejsce opodatkowania

Miejsce opodatkowania świadczonych usług elektronicznych ma bezpośrednie znaczenie dla limitu zwolnienia VAT. Zatem bardzo istotną kwestią jest, aby poprawnie określić to miejsce.

Zasada ogólna wskazuje na miejsce opodatkowania usług na rzecz przedsiębiorców w kraju siedziby działalności gospodarczej nabywcy. Natomiast usług świadczonych na rzecz osób fizycznych (konsumentów) możemy mieć kilka scenariuszy:

• w przypadku niewielkiej sprzedaży na rzecz osób fizycznych z krajów UE nieprzekraczającej 42 000 zł (limit OSS) – obowiązek podatkowy dla VAT jest w kraju sprzedawcy i taka sprzedaż jest wliczana do limitu 200 000 zł,
• w przypadku kiedy limit 42 000 zł zostanie przekroczony i obowiązuje nas rejestracja bezpośrednio dla celów podatku VAT w kraju konsumpcji lub dokonamy rejestracji do OSS albo mimo nieprzekroczenia limitów, takich rejestracji dokonamy – wtedy obowiązek podatkowy występuje w kraju konsumpcji (kraju konsumenta) i sprzedaż taka nie jest wliczana do limitu zwolnienia z podatku VAT w Polsce (200 000 zł).

Podsumowanie

Przy analizie sprzedaży usług zagranicznych w kontekście limitu zwolnienia podmiotowego do kwoty 200.000 zł kluczowe będzie ustalenie miejsca opodatkowania w VAT danej transakcji:

1. Jeżeli sprzedaż usługi będzie opodatkowana w innym kraju, to nie ujmujemy jej do limitu 200.000 zł.
2. Jeżeli natomiast zgodnie z przepisami powinna być opodatkowana w Polsce, to znajdzie się w limicie zwolnienia podmiotowego.

Opodatkowanie usług zagranicznych na zasadach ogólnych wygląda następująco:

1. Usługi dla innego podatnika poza granicami Polski – w kraju, w którym usługobiorca posiada siedzibę działalności gospodarczej – nie uwzględniamy w limicie 200.000 zł.
2. Usługi dla niepodatnika poza granicami kraju – uwzględniamy w limicie 200.000 zł.

Dla świadczonych usług zagranicznych istnieje szereg wyjątków, wspomnianych w artykule, o których nie można zapominać i ich pominąć przy ustalaniu limitu. W art. 113 ustawy o podatku VAT, gdzie jest mowa o zwolnieniu podmiotowym w VAT nie zostały wymienione usługi, od których VAT rozlicza zagraniczny kontrahent ani eksport towarów. Pomimo tego eksport wliczamy do limitu 200.000 zł a tych usług nie. Wynika to z faktu, że eksport jest opodatkowany na terytorium Polski, natomiast usługi rozlicza zagraniczny przedsiębiorca. Zgodnie z ogólną zasadą nie może dochodzić do podwójnego opodatkowania w podatku VAT.