Urlopy 2023 – zmiany w urlopach – nowelizacja kodeksu pracy

Zastanawiasz się co się zmieni w urlopach w 2023 roku? W dzisiejszym artykule odniesiemy się do tych zmian.
Biuro rachunkowe - ifirma.pl

Urlop wypoczynkowy 2023 – materiał video

 

Wszystkie osoby zatrudnione na etacie chcą mieć jak najwięcej dni wolnych, każdy z utęsknieniem czeka na wyjazdy wakacyjne czy wypady na długie weekendy. Jednak urlop nie jest tylko wykorzystywany w celach rekreacyjnych. Różne sytuacje życiowe sprawiają, że nie możemy pójść do pracy, nie zawsze jednak z tego tytułu przysługuje zwolnienie lekarskie. Dlatego urlop z tytułu siły wyższej oraz urlop opiekuńczy – nowości wprowadzone od 2023 roku powinny temu zaradzić. Oprócz tego wprowadzone zostaną zmiany w Kodeksie pracy w zakresie urlopów rodzicielskich oraz urlopów ojcowskich. Zobaczmy więc, co konkretnie szykuje nam ustawodawca na 2023 rok.

Urlopy 2023 – rządowy projekt zmiany Kodeksu pracy

11 stycznia 2023 roku do Sejmu wpłynął projekt rządowy obejmujący nowelizację Kodeksu pracy. Już niejednokrotnie pisaliśmy na temat nowelizacji Kodeksu pracy, a to jest kolejna z nich. Zobaczmy więc jakie rozwiązania są przewidziane w projekcie. Jak można przeczytać w uzasadnieniu do projektu ustawy, wprowadzane zmiany są spowodowane m.in. koniecznością przystosowania przepisów krajowych do regulacji unijnych. W dyrektywie unijnej zostały m.in. określone minimalne wymagania dotyczące urlopu ojcowskiego, urlopu rodzicielskiego i urlopu opiekuńczego. W obecnym kształcie wielu ojców nie korzysta z urlopów rodzicielskich w takim zakresie, na który pozwalają przepisy, najczęściej rezygnują oni ze swojej części urlopu na rzecz matki dziecka. Unia Europejska dąży do wyrównania udziału matki i ojca w wychowywaniu dzieci, żeby kobiety uzyskały łatwiejszy powrót na rynek pracy po zakończeniu urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego. W ocenie UE korzystanie z uprawnień pracowniczych związanych z wypełnianiem funkcji rodzicielskiej i opiekuńczej nie powinno mieć negatywnego wpływu na status pracownika oraz traktowanie w zatrudnieniu. Zobaczmy więc, jakie zmiany i nowe rozwiązania są projektowane w Kodeksie pracy w zakresie urlopów:

Rodzicielskich
Ojcowskich
Z tytułu siły wyższej
Opiekuńczych

Pozostałe zmiany w projekcie zmiany Kodeksu pracy

Poza zmianami w zakresie urlopów w projekcie można jeszcze przeczytać m.in. o zmianie w umowach o pracę, dodatkowych przerwach w pracy czy informacjach przekazywanych pracownikom.

Zmianach w zakresie umów o pracę
Umowy na czas określony Wypowiedzenie umowy na czas określony musi wskazywać przyczynę takiego wypowiedzenia. Jeśli uzasadnienie przedstawione przez pracodawcę okaże się niewystarczające sąd pracy może na żądanie pracownika przywrócić go do pracy lub zażądać wypłaty odszkodowania. Obecnie pracownik nie może wnioskować o przywrócenie do pracy
Umowa o pracę na okres próbny
Co do zasady umowa na okres próbny jest zawierana na 3 miesiące, w projekcie pojawia się wyjątek:
  • 1 miesiąca – jeśli umowa o pracę na czas określony będzie zawarta na okres krótszy niż 6 miesięcy,
  • 2 miesięcy – jeśli umowa o pracę na czas określony będzie zawarta pomiędzy 6 a 12 miesięcy
Dodatkowe przerwy w pracy Jeśli wymiar czasu pracy przekracza:
  • 9 godzin – wprowadzenie drugiej 15 minutowej przerwy w pracy,
  • 16 godzin – wprowadzenie trzeciej 15 minutowej przerwy w pracy

Wszystkie przerwy wliczane są do czasu pracy pracownika
Informacje przekazywane pracownikom Pracodawca będzie miał obowiązek przekazywać pracownikom w ciągu 7 dni od ich zatrudnienia szeregu informacji, m.in. o:
  • dobowej i tygodniowej normie czasu pracy,
  • wymiarze czasu pracy obowiązującym pracownika,
  • przysługujących przerwach w pracy,
  • wymiarze urlopu wypoczynkowego, jaki przysługuje pracownikowi,
  • zasadach rozwiązywania stosunku pracy,
  • obowiązujących u danego pracodawcy układach zbiorowych pracy, regulaminie pracy czy regulaminie wynagradzania,
  • braku u danego pracodawcy regulaminów, o których mowa powyżej, W takich przypadkach pracodawca będzie miał obowiązek poinformować pracownika m.in. o terminach i częstotliwości wypłat wynagrodzenia w innej formie,
  • sposobie ewidencjonowania czasu pracy, jaki obowiązuje u pracodawcy,
  • o pracy w godzinach nadliczbowych czy pracy zmianowej,
  • Pracowniczych Planach Kapitałowych (PPK)

Zmiany w urlopach rodzicielskich – wymiar urlopu

Jeżeli chodzi o urlopy macierzyńskie, to projekt nie przewiduje żadnych zmian, odnoszą się one jedynie do urlopu rodzicielskiego i ojcowskiego. Urlop rodzicielski może zostać przyznany dopiero po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego lub urlopu na prawach urlopu macierzyńskiego. Urlop rodzicielski może być wykorzystywany przez obydwoje rodziców, może być udzielany w całości lub w częściach.

 
Najważniejsze informacje na temat urlopów rodzicielskich można przeczytać w podlinkowanej publikacji.
 

Zobaczmy, jaki jest wymiar urlopu rodzicielskiego obecnie, a jaki będzie po zmianach Kodeksu pracy:

Wymiar urlopu rodzicielskiego
Od czego zależy jego wysokość:
Przed zmianą
Po zmianie
Urodzenie jednego dziecka32 tygodnie (224 dni)41 tygodni (287 dni)
Urodzenie dwojga i więcej dzieci34 tygodnie (238 dni)43 tygodnie (301 dni)
Przysposobienie dzieci do 7 roku życia (do 10 lat z odroczonym obowiązkiem szkolnym)29 tygodni (203 dni)38 tygodni (266 dni)
Jeżeli posiada się dziecko niepełnosprawne lub nieuleczalnie choreNa takich samych zasadach jak dzieci zdrowe65 tygodni (455 dni) – w przypadku jednego dziecka
67 tygodni (469 dni) – w przypadku dwójki lub większej ilości dzieci

Urlop rodzicielski ma być udzielany jednorazowo albo w nie więcej niż w pięciu częściach. Będzie można o niego wystąpić dopóki dziecko nie ukończy 6 lat.

Urlop rodzicielski – ochrona pracownika

Obecnie jest tak, że urlop rodzicielski może być wykorzystywany tylko przez jednego z rodziców, po zmianach będzie to wyglądało nieco inaczej.

 
Minimalny okres urlopu rodzicielskiego, który nie może zostać przeniesiony na drugiego rodzica, najczęściej jest to matka dziecka, zostaje wydłużony z jednego do dwóch miesięcy. Jeżeli 9 tygodni urlopu rodzicielskiego nie wykorzysta ojciec dziecka to urlop przepadnie. Utrzymane zostaje prawo każdego z rodziców do 4 miesięcy urlopu rodzicielskiego.
 

Od momentu wystąpienia z wnioskiem o przyznanie urlopu rodzicielskiego pracownik nie może zostać zwolniony ani nie mogą być prowadzone wobec niego przygotowania do zwolnienia, w tym okresie pracownik jest objęty ochroną. Jeśli pracodawca nie będzie wywiązywał się z tego obowiązku pracownik może udać się do sądu pracy, a pracodawca musi uzasadnić swoją decyzję dlaczego podejmował działania sprzeczne z Kodeksem pracy.

Urlop ojcowski – zmiany od 2023 roku

Ojciec dziecka ma prawo do skorzystania z urlopu ojcowskiego w wymiarze 2 tygodni. Można go wykorzystać jednorazowo lub w dwóch częściach, z których każda wynosi jeden tydzień. Z tej możliwości można obecnie skorzystać w terminie 24 miesięcy od dnia narodzin dziecka. Po zmianie czas na skorzystanie z urlopu ojcowskiego zostanie skrócony z 24 miesięcy do 12 miesięcy. Ustawodawca wychodzi z założenia, że tego typu urlop powinien być wykorzystywany w okresie jak najbliższym narodzinom dziecka, a jego celem jest sprawowanie opieki nad nim. Urlop może być wykorzystany od razu w całości lub w częściach. Zmieniona zostanie również formuła składania wniosków o udzielenie takiego urlopu, może on być składany zarówno w formie papierowej jak i elektronicznej.

Urlop z tytułu wyższej siły – nowości od 2023 roku

Zwolnienie od pracy z powodu działania siły wyższej jest to nowy przepis, który ma się znaleźć w Kodeksie pracy.

Pod pojęciem działania siły wyższej należy rozumieć zdarzenie zewnętrzne, niemożliwe do przewidzenia i któremu nie można było zapobiec. Mieszczą się tu pilne sprawy rodzinne spowodowane chorobą lub wypadkiem, jeżeli wymagają one natychmiastowej obecności pracownika. Wymiar urlopu z powodu działania siły wyższej ma przysługiwać w wymiarze 2 dni lub 16 godzin.
 

Wniosek o udzielenie urlopu powinien być złożony najpóźniej w dniu korzystania ze zwolnienia. Za czas tego urlopu pracownik zachowa prawo do 50% wynagrodzenia, które jest naliczane na takich samych zasadach, jak za czas urlopu wypoczynkowego. Pozostałe uprawnienia pracownicze pozostają w mocy.

Urlop opiekuńczy – 5 dni w roku

Takiego pojęcia jak urlop opiekuńczy nie było dotychczas w Kodeksie pracy. Zgodnie z założeniami urlop opiekuńczy ma zapewnić osobistą opiekę lub wsparcie osobie będącej członkiem rodziny lub zamieszkałej w tym samym gospodarstwie domowym, o ile wymaga opieki lub wsparcia z poważnych względów medycznych.

Urlop opiekuńczy będzie udzielany w maksymalnym wymiarze 5 dni w skali roku. Taki urlop przysługuje za dni, które są dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy
Urlop może być wykorzystany w całości lub w części
Za czas urlopu opiekuńczego pracownikowi nie przysługuje wynagrodzenie
Okres urlopu wlicza się do okresu zatrudnienia, od którego zależą uprawnienia pracownicze
Wniosek o udzielenie urlopu może być złożony w postaci papierowej lub elektronicznej, w terminie nie krótszym niż 1 dzień przed rozpoczęciem korzystania z tego urlopu

Za członka rodziny uważa się syna, córkę, matkę, ojca lub małżonka. We wniosku urlopowym trzeba będzie wskazać stopień pokrewieństwa lub adres zamieszkania osoby niebędącej członkiem rodziny. W tym ostatnim przypadku chodzi o potwierdzenie, że pracownik pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym z daną osobą.

Urlopy 2023 – podsumowanie

Rządowy projekt zmian znajduje się dopiero w fazie początkowej procesu legislacyjnego, jednak projektowane zmiany były już omawiane i prezentowane wcześniej, dlatego nie zaskakują nas aż tak bardzo. Proces wdrażania nowych przepisów w życie znacznie się wydłuża, ponieważ zgodnie z dyrektywą unijną powinny one zostać zaimplementowane do przepisów krajowych w terminie do 1 sierpnia 2022 r., jednak tak się nie stało. Kolejna partia zmiany przepisów Kodeksu pracy ma na celu zwiększenie ochrony uprawnień pracowniczych, szczególnie tych, które wiążą się z rodzicielstwem i rodziną. Wydłużone urlopy rodzicielskie, czy nowe kategorie urlopów: z powodu działania siły wyższej czy urlop opiekuńczy są tego przykładem. Dodatkowo nowe regulacje mają na celu wspieranie uczestnictwa kobiet w rynku pracy, dążenie do równego podziału obowiązków opiekuńczych pomiędzy kobiety i mężczyzn. Łączenie życia zawodowe z prywatnym od zawsze stanowiło duże wyzwanie. Zmiana przepisów, o której jest mowa w projekcie ma wejść w życie w terminie 21 dni od ogłoszenia ustawy.

Najważniejsze pytania

  1. 🔸Urlopy 2023 - dlaczego wprowadzane sa zmiany?

    Jak można przeczytać w uzasadnieniu do projektu ustawy, wprowadzane zmiany są spowodowane m.in. koniecznością przystosowania przepisów krajowych do regulacji unijnych. W dyrektywie unijnej zostały m.in. określone minimalne wymagania dotyczące urlopu ojcowskiego, urlopu rodzicielskiego i urlopu opiekuńczego.

  2. 🔸Czy urlop macierzyński ulegnie zmianom w 2023 roku?

    Jeżeli chodzi o urlopy macierzyńskie, to projekt nie przewiduje żadnych zmian, odnoszą się one jedynie do urlopu rodzicielskiego i ojcowskiego.

  3. 🔸Czy urlop ojcowski ulegnie zmianie w 2023 roku?

    Czas na skorzystanie z urlopu ojcowskiego w wymiarze 2 tygodni zostanie skrócony z 24 miesięcy do 12 miesięcy.

Podziel się z innymi

Biuro rachunkowe - ifirma.pl
Jeden komentarz
  1. Agnieszka

    Proszę o informację. W styczniu urodziło się nam dziecko i zgodnie z ustaleniami z mężem to ja wykorzystuję urlop macierzyński i rodzicielski. Świetle nowych przepisów mąż mógłby skorzystać z urlopu zamiast dwóch tygodni dziewięć tygodni czy kodeks pracy obowiązuje od początku 2023 czy od momentu wejścia w życie

Dodaj komentarz

Zachęcamy do komentowania naszych artykułów. Wyraź swoje zdanie i włącz się w dyskusje z innymi czytelnikami. Na indywidualne pytania (z zakresu podatków i księgowości) użytkowników ifirma.pl odpowiadamy przez e-mail, czat lub telefon – skontaktuj się z nami.

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Administratorem Twoich danych osobowych jest IFIRMA S.A. z siedzibą we Wrocławiu. Dodając komentarz na blogu, przekazujesz nam swoje dane: imię i nazwisko, adres e-mail oraz treść komentarza. W systemie odnotowywany jest także adres IP, z wykorzystaniem którego dodałeś komentarz. Dane zostają zapisane w bazie systemu WordPress. Twoje dane są przetwarzane na podstawie Twojej zgody, wynikającej z dodania komentarza. Dane są przetwarzane w celu opublikowania komentarza na blogu, jak również w celu obrony lub dochodzenia roszczeń. Dane w bazie systemu WordPress są w niej przechowywane przez okres funkcjonowania bloga. O szczegółach przetwarzania danych przez IFIRMA S.A dowiesz się ze strony polityki prywatności serwisu ifirma.pl.

Klauzula/ zastrzeżenie prawne na ifirma.pl
Twój znajomy zakłada firmę Blog banner

Z biurem rachunkowym IFIRMA masz i czas, i firmę

Już za 149 zł

miesięcznie

  • Pomagamy w przeniesieniu dokumentów i formalnościach
  • Przydzielamy dedykowaną księgową
  • Wygodnie dostarczasz dokumenty,
a księgowa rozlicza miesiąc i wysyła deklaracje
Myślisz o zmianie księgowego?

Zostaw swój numer telefonu, a my znajdziemy księgowego dla Ciebie.

    Mobilnie. Wszędzie

    Z ifirma.pl masz księgowość w swoim telefonie. Wysyłaj dokumenty, sprawdzaj salda i terminy online, gdziekolwiek jesteś. Aplikację znajdziesz na najpopularniejszych platformach.

    Mobilnie

    Ułatwienia dla e‑commerce

    Wygodne integracje
    Wygodne integracje

    Program do faktur IFIRMA w prosty sposób zintegrujesz z Allegro i popularnymi platformami e‑commerce jak Shoper, WooCommerce czy PrestaShop.

    Sprawdź wszystkie integracje →

    Wygodne integracje
    Płatności w jednym miejscu

    ifirma.pl łączy się z urządzeniami fiskalnymi, pozwala na eksport przelewów do banku i zatwierdzanie ich jednym kodem, co znacznie usprawnia codzienną pracę i samodzielne księgowanie.

    Wygodne integracje
    Łatwe generowanie faktur

    Dzięki integracji z bazą GUS ułatwiamy też wystawianie faktur – wystarczy, że wpiszesz NIP kontrahenta, a reszta danych uzupełni się automatycznie.

    allegro integracja ecommerce
    woocommerce integracja ecommerce
    shoper integracja ecommerce
    prestashop integracja ecommerce
    shoplo integracja ecommerce
    magento integracja ecommerce