NDA, czyli umowa o zachowanie poufności

umowa NDA

Ochrona tajemnicy przedsiębiorstwa, w skład której wchodzą wszelkie informacje handlowe, technologiczne, techniczne czy też organizacyjne przedsiębiorstwa obecnie zawiera się niemal w każdym nowo podjętym stosunku cywilnoprawnym pomiędzy dwoma podmiotami.

Ochrona ta może zostać zawarta albo w postaci klauzuli o zachowaniu poufności bądź w osobnej umowie. Taką umową jest NDA (ang. non-disclosure agreement), która stanowi umowę szeroko regulującą pisemne ustalenia stron w przedmiocie zachowania informacji o charakterze poufnym.

O tym czym jest umowa NDA, jakie są jej najważniejsze elementy oraz jakie podmioty mogą ją zawrzeć przeczytacie w poniższym artykule.

Co to NDA i co ją odróżnia od klauzuli poufności?

Jak wskazano na wstępie, skrót NDA wywodzi się z angielskiego non-disclosure agreement i oznacza umowę odnoszącą się do ochrony i zobowiązania do nieujawniania informacji poufnych, które w toku współpracy dwóch podmiotów są ujawniane. Aby umowa ta mogła wypełniać cel, na jaki ma zostać zawarta, to musi zostać podpisana przez strony jeszcze przed przystąpieniem do współpracy. Zazwyczaj umowa o zachowanie poufności poprzedza zawarcie umowy docelowej (głównej), np. umowy o świadczenie usług.

Co więcej, umowa NDA może (ale nie musi) zostać uzupełniona dodatkowo o klauzulę poufności, która zazwyczaj występuje jako osobne postanowienie w umowie docelowej bądź też całkowicie nią zastąpiona.

Umowa o zachowanie poufności nie została uregulowana w polskim prawie, niemniej na podstawie zasady swobody umów wynikającej z przepisu art. 353(1) ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny, zgodnie z którym Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznegomożna ją skonstruować w dowolny (zgodny z wolą obu stron) sposób.

Z kolei celem klauzuli poufności jest w również zabezpieczenie danych i tajemnicy przedsiębiorstwa w trakcie obowiązywania umowy głównej. Niemniej klauzula poufności stanowi zazwyczaj element umowy cywilnoprawnej bądź załącznik do niej. W porównaniu do umowy NDA, klauzula poufności, stanowi zazwyczaj węższe postanowienie w przedmiocie ochrony wszelkich danych i informacji przedsiębiorstwa.

Tajemnica przedsiębiorstwa

Tajemnicą przedsiębiorstwa są informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, które jako całość lub w szczególnym zestawieniu i zbiorze ich elementów nie są powszechnie znane osobom zwykle zajmującym się tym rodzajem informacji albo nie są łatwo dostępne dla takich osób, o ile uprawniony do korzystania z informacji lub rozporządzania nimi podjął, przy zachowaniu należytej staranności, działania w celu utrzymania ich w poufności (por. art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji).

Podkreślić w tym miejscu należy, w ślad za poglądami doktryny, iż pojęcia takie jak:

  • tajemnica przedsiębiorstwa (art. 551(1) pkt 8 Kodeksu cywilnego i art. 11 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji);
  • informacjach poufnych (art. 72(1) Kodeksu cywilnego);
  • tajemnicy przedsiębiorcy lub tajemnicy handlowej (pojęcia używane w piśmiennictwie);

– są sobie bliskie i często używane wzajemnie, co oznacza, że dla większości sytuacji nie będzie to wadliwe ani wprowadzające w błąd.

Tym samym tajemnica przedsiębiorcy (przedsiębiorstwa) obejmuje wszelkiego rodzaju informacje finansowe, biznesowe, ekonomiczne, dotyczące stosunków handlowych, a także wiadomości techniczne, technologiczne lub organizacyjne, związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem. Informacje te niewątpliwie stanowią tajemnicę podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, który nie chce ujawniać ich osobie trzeciej w obawie przed ich nieuczciwym wykorzystaniem.

Dodatkowo tylko wskazać należy, że zgodnie z przepisem art. 3 ust. 2 oraz art. 11 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji czynem nieuczciwej konkurencji jest naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa.

Natomiast w regulacji wynikającej z przepisu art. 11 ww. ustawy ustawodawca szerzej odnosi się do tajemnicy przedsiębiorstwa i jej naruszenia, bowiem jak wynika z ustępu 1 Czynem nieuczciwej konkurencji jest ujawnienie, wykorzystanie lub pozyskanie cudzych informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa.

Najważniejsze elementy umowy o zachowanie poufności

W celu zachowania całkowitej poufności umowa NDA powinna zawierać następujące elementy, tj.:

wyliczenia:
  1. wskazanie stron umowy;
  2. szczegółowe określenie przedmiotu umowy, w skład którego będą wchodzić:
    • cel umowy;
    • zdefiniowanie informacji poufnych,
    • zobowiązanie stron do zachowania w tajemnicy ujawnionych danych i informacji,
    • wykorzystywanie danych i informacji poufnych;
    • forma zabezpieczenia danych i informacji poufnych;
    • ewentualne wskazanie przypadków, kiedy dana informacja może stanowić wyjątek od objęcia jej ochroną;
  3. określenie czasu trwania zobowiązania do zachowania poufności;
  4. określenie sposobu zniszczenia lub zwrotu powziętych informacji poufnych po zakończeniu umowy, np. protokolarne zniszczenie dokumentów;
  5. określenie skutków naruszenia postanowień umowy;
  6. postanowienia dodatkowe, wśród których może się znaleźć zapis o karze umownej;
  7. postanowienia końcowe (standardowe dla każdej umowy cywilnoprawnej).

Warto pamiętać, iż dla wartości dowodowej umowa powinna zostać zawarta w formie pisemnej, niemniej dopuszcza się również jej zawarcie w formie elektronicznej czy dokumentowej.

Z kim można zawrzeć umowę o zachowanie poufności?

Umowa NDA może zostać zawarta z każdym podmiotem – zarówno osobą prawną jak i osobą fizyczną. Wśród podmiotów, z którymi można zawrzeć umowę NDA wyróżnia się przykładowo:

  • pracowników (umowa o pracę, zlecenie, dzieło), stażystów, praktykantów,
  • kontrahentów;
  • klientów;
  • potencjalnych pracowników, kontrahentów i klientów, z którymi prowadzone są dopiero negocjacje ws. umowy docelowej.

A co z poufnością negocjacji?

Przepis art. 72(1) Kodeksu cywilnego stanowi, że:

§ 1 Jeżeli w toku negocjacji strona udostępniła informacje z zastrzeżeniem poufności, druga strona jest obowiązana do nieujawniania i nieprzekazywania ich innym osobom oraz do niewykorzystywania tych informacji dla własnych celów, chyba że strony uzgodniły inaczej.

§ 2.W razie niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków, o których mowa w § 1, uprawniony może żądać od drugiej strony naprawienia szkody albo wydania uzyskanych przez nią korzyści.

Rolą powyższego unormowania jest ustanowienie ochrony dla strony udostępniającej w toku negocjacji informacje z zastrzeżeniem poufności przed tym, aby drugi podmiot nie ujawnił i nie udostępnił dalej powziętych przez niego informacji innym osobom oraz nie wykorzystał ich dla własnych celów. Tym samym już na etapie negocjacji wszelkie ujawnione informacje są objęte poufnością, niemniej w ramach ostrożności zalecane jest podpisanie przed przystąpieniem do negocjacji przedmiotowej umowy.

Dodatkowo przepis określa również obowiązek naprawienia szkody lub wydania uzyskanych korzyści w przypadku naruszenia przez stronę obowiązku zachowania w tajemnicy przekazanych danych.

Umowa NDA – podsumowanie

Niewątpliwie umowa NDA, czyli o zachowaniu poufności jest bardzo istotną umową zawieraną pomiędzy stronami chcącymi podjąć współpracę, która może doprowadzić do ujawnienia informacji przedsiębiorstwa. Co do zasady, postanowienia umowne dotyczące poufności powinny się znaleźć w umowach zawieranych między podmiotami branżowymi. Brak zawarcia takiej umowy może doprowadzić do wykorzystania danych czy informacji przedsiębiorcy dla celów konkurencyjnych – co wówczas stanowiłoby czyn nieuczciwej konkurencji. Zawarcie stosownej umowy w znacznym stopniu chroni tajemnicę przedsiębiorstwa i ostatecznie (w przypadku naruszenia jej postanowień) ułatwiłoby dochodzenie roszczeń na drodze postępowania sądowego.

Źródła:

  1. W. J. Katner, Odpowiedzialność cywilna, Warszawa 2018, s. 664.
  2. P. Machnikowski (red.), Zobowiązania. Przepisy ogólne i powiązane przepisy Księgi I KC. Tom I. Komentarz, Warszawa 2022.

Najważniejsze pytania

  1. 🔸NDA - co to jest?

    Skrót NDA wywodzi się z angielskiego non-disclosure agreement i oznacza umowę odnoszącą się do ochrony i zobowiązania do nieujawniania informacji poufnych, które w toku współpracy dwóch podmiotów są ujawniane.

Klauzula/ zastrzeżenie prawne na ifirma.pl

Zachęcamy do komentowania naszych artykułów. Wyraź swoje zdanie i włącz się w dyskusje z innymi czytelnikami. Na indywidualne pytania (z zakresu podatków i księgowości) użytkowników ifirma.pl odpowiadamy przez e-mail, czat lub telefon – skontaktuj się z nami.

Administratorem Twoich danych osobowych jest IFIRMA S.A. z siedzibą we Wrocławiu. Dodając komentarz na blogu, przekazujesz nam swoje dane: imię i nazwisko, adres e-mail oraz treść komentarza. W systemie odnotowywany jest także adres IP, z wykorzystaniem którego dodałeś komentarz. Dane zostają zapisane w bazie systemu WordPress. Twoje dane są przetwarzane na podstawie Twojej zgody, wynikającej z dodania komentarza. Dane są przetwarzane w celu opublikowania komentarza na blogu, jak również w celu obrony lub dochodzenia roszczeń. Dane w bazie systemu WordPress są w niej przechowywane przez okres funkcjonowania bloga. O szczegółach przetwarzania danych przez IFIRMA S.A dowiesz się ze strony polityki prywatności serwisu ifirma.pl.

księgowość biuro rachunkowe online księgowość biuro rachunkowe online
Darmowy program do faktur online Darmowy program do faktur online Darmowy program do faktur online

O księgowości wiemy wszystko,
żebyś Ty nie musiał

Daj się zaskoczyć profesjonalnej wiedzy naszych księgowych i oddaj swoje rozliczenia w dobre ręce. A może wolisz samodzielną księgowość? Nasz program do księgowania online jest wyjątkowo prosty i intuicyjny w obsłudze, podobnie jak narzędzie do wystawiania faktur. Wybierz to, co najlepiej odpowiada Twoim potrzebom - ręczymy za każdą z usług ifirma.pl.

Romek

z ifirma.pl

Masz pytania?
Skontaktuj się z nami

Załóż darmowe konto i testuj ifirmę bez zobowiązań

Nowoczesna

Rzetelna

Księgowość