Dorota Łesak
Czy mogę zapłacić bitcoinem za fakturę?
Jeśli Twój kontrahent się na to zgadza, to nie ma przeszkód, aby za fakturę zapłacić bitcoinem, ethereum czy inną kryptowalutą. To sprzedawca i nabywca ustalają między sobą szczegóły transakcji, sposób i formę zapłaty. Prawnie nie ma przeszkód, aby zapłacić za fakturę kryptowalutą, niezależnie w jakiej walucie jest wyceniona usługa lub towar na danej fakturze. Co prawda, może to rodzić pewne komplikacje podatkowe, natomiast sam fakt zapłaty za fakturę kryptowalutą jest dopuszczalny.
A czy mogę wystawić fakturę w kryptowalucie?
Obowiązkowe dane, jakie powinna zawierać faktura odnajdziemy w art. 106e ust. 1 ustawy o VAT. Wskazuje on m.in, że kwota podatku VAT na fakturze powinna być wyrażona w polskich złotych. Jeśli jest wyrażona w walucie obcej to trzeba ją przeliczyć na złotówki wg odpowiednich kursów.
Przepisy, co do zasady, nie określają natomiast sposobu regulowania należności (z paroma wyjątkami, np. mechanizm podzielonej płatności) stąd na fakturze jako sposób płatności możesz podać walutę wirtualną.
A zatem masz prawo wskazać dowolną formę płatności za wykonaną usługę/dostarczony towar, w tym płatność bitcoinem, czy inną walutą wirtualną.
Rozliczenie kryptowalut w podatku PIT
Podatek od kryptowalut należy zapłacić z tytułu tzw. odpłatnego zbycia waluty wirtualnej, tj:
- wymiany krypto na walutę tradycyjną (pieniądz fiducjarny); np PLN, EUR itd. (czyli wyjście do FIAT),
- wymiany krypto na towar,
- wymiany krypto na usługę,
- wymiany krypto na prawo majątkowe,
- uregulowania innych zobowiązań kryptowalutą.
Przychodem do opodatkowania od zbycia kryptowalut jest kwota uzyskana z jej sprzedaży lub równowartość towaru/usługi otrzymanego w zamian za kryptowalutę.
Kosztem uzyskania przychodu jest zaś koszt nabycia oraz zbycia kryptowaluty (np. wydane pieniądze na zakup krypto, wartość dostarczonej usługi/towaru w zamian za krypto, niektóre prowizje pobierane na giełdzie lub w kantorze). Aby móc rozliczyć koszt musi on być udokumentowany.
Przykład 1.
Pan Kamil opodatkowany skalą podatkową wystawił fakturę za usługi programistyczne na kwotę 70 000 zł z datą sprzedaży “kwiecień 2022”. Kontrahent zapłacił mu bitcoinem. W roku 2023 pan Kamil wymienił BTC na 75 000 zł. Jak to rozliczyć?
Pan Kamil powyższe operacje rozliczy w następujący sposób:
a. z działalności gospodarczej wykaże przychód 70 000 zł – w kwietniu 2022,
b. ze sprzedaży BTC wykaże przychód 75 000 zł w zeznaniu rocznym PIT-38 za rok 2023 (składany dopiero w 2024), ponieważ sprzedaż BTC za PLN nastąpiła dopiero w roku 2023.
c. w PIT-38 za rok 2023 wykaże również koszt uzyskania przychodu w kwocie 70 000 zł (czyli wartość z faktury przychodowej), ponieważ tyle “wydał” (w postaci wyświadczonej usługi) na zakup sprzedanego bitcoina.
Przyjęcie płatności przez przedsiębiorcę za towar/usługę w postaci waluty wirtualnej, traktowane jest jak dwie umowy (jest podobne do barteru). Każda ze stron zawartej umowy jest zarówno sprzedawcą, jak i nabywcą. Przychodem przedsiębiorcy ze sprzedaży np. towaru w zamian za krypto, będzie cena (wartość) tego towaru. Natomiast w momencie późniejszej sprzedaży przez przedsiębiorcę tak pozyskanych walut (zapłaty nimi), powstały przychód kwalifikowany jest do źródła przychodów z kapitałów pieniężnych (zysków kapitałowych) rozliczany dopiero w rocznym PIT-38.
Powinno Cię również zainteresować: Jak rozliczyć kryptowaluty?
Wymiana krypto na walutę obcą – jak przeliczać?
Rozliczenie księgowe, jak i podatkowe musi być w złotówkach, stąd jeśli krypto wymieniliśmy na walutę obcą (np. EUR, USD), należy to przeliczyć na PLN. Podobnie jak koszt zakupu krypto. Sposób ustalania odpowiednich wartości, przedstawiliśmy w artykułach:
- Jak przeliczać przychody i koszty w walutach obcych w PIT
- Jak przeliczać przychody i koszty w walutach obcych w VAT?
Pamiętajmy jednak, że zdarzeniem podatkowym będzie tu już moment sprzedaży krypto, czyli dzień kiedy wychodzimy do FIAT na swoim rachunku giełdowym, a nie dopiero dzień, kiedy przelewamy uzyskany FIAT (wyprowadzenie środków z rachunku wirtualnego) na rachunek bankowy.
Przykład 2.
Pan Piotr 20.10.2022 kupił 1 LTC za 10 000 EUR. Następnie sprzedał go w grudniu 2022 za 20 000 EUR, ale środki z giełdy wypłacił na swój rachunek bankowy dopiero w 2023. Kiedy pan Piotr powinien wykazać transakcję?
Pan Piotr powinien rozliczyć tę transakcję już w rozliczeniu PIT-38 za rok 2022, ponieważ wtedy “spieniężył” kryptowalutę. Jako przychód wykaże 20 000 EUR w przeliczeniu na PLN, a jako koszt: 10 000 EUR – w przeliczeniu na PLN.
A co z różnicami kursowymi?
Różnice kursowe pojawiają się, gdy transakcja rozliczana była w walucie obcej, a księgowość musi być prowadzona w walucie polskiej. To natomiast wiąże się z koniecznością przeliczania kwot należności i zobowiązań na PLN, w wyniku czego mogą pojawić się różnice kursowe. Jak dokładnie powstają – omówiliśmy w artykule: Różnice kursowe – jak rozliczyć?
Różnice kursowe natomiast raczej nie będą mieć zastosowania w przypadku wymiany krypto na EUR, USD i inne waluty obce. Dlaczego?
Ponieważ przepisy podatkowe (np. art. 24c ustawy o PIT) mówią o przychodach/kosztach wyrażonych w walucie obcej a kryptowaluty nie spełniają tej definicji. Znajdziemy ją w art. 2 pkt ust.10 ustawy Prawo dewizowe, który mówi, że “walutami obcymi są znaki pieniężne (banknoty i monety) będące poza krajem prawnym środkiem płatniczym, a także wycofane z obiegu, lecz podlegające wymianie; na równi z walutami obcymi traktuje się wymienialne rozrachunkowe jednostki pieniężne stosowane w rozliczeniach międzynarodowych, w szczególności jednostkę rozrachunkową Międzynarodowego Funduszu Walutowego (SDR)”
Definicję kryptowalut odnajdziesz natomiast w artykule: Kryptowaluty – co to takiego?
Przykładowe interpretacje potwierdzające brak różnic kursowych przy transakcjach kryptowalutowych:
Pamiętajmy jednak, że są to interpretacje indywidualne wydane dla konkretnego stanu faktycznego opisanego w danym wniosku.
Choć waluta jest wirtualna, to realny jest podatek i realne problemy – na szczegółowe pytania w zakresie zapłaty kryptowalutą za fakturę, Krajowa Informacja Skarbowa odpowiada “nie mamy wypracowanego stanowiska”, odsyłając do składania wniosku o indywidualną interpretację podatkową.
175 
Adam Sawicki
Adrianna Glapiak
Małgorzata Jagusiak
Zespół IFIRMA
