Bony jednego i różnego przeznaczenia a obowiązek podatkowy

Wraz z nowym rokiem w Ustawie o VAT pojawiły się nowe pojęcia związane z bonami – od teraz mamy do czynienia z podziałem na bony jednego oraz różnego przeznaczenia. Warto znać różnice, ponieważ bony różnią się nie tylko nazwą, ale również momentem powstania obowiązku podatkowego.

Bon jednego i różnego przeznaczenia – czym się różni?

Zgodnie z nowymi przepisami, mianem bonu określamy taki instrument finansowy, który będzie stanowił część wynagrodzenia za przekazywany towar lub wykonywaną usługę. Do najpopularniejszych bonów należą wszelkiego rodzaju karty prezentowe, za które następnie można nabyć określone dobro, płacąc za nie w całości lub w części taką właśnie kartą.

Karty prezentowe stosowane w dużych sieciach sklepów należą najczęściej do grupy bonów różnego przeznaczenia. Wynika to z faktu, że za dany bon można nabyć dowolny towar lub usługę z szerokiego asortymentu sklepu; dla których stosowane są różne stawki VAT. To jest właśnie specyficzna cecha różnego przeznaczenia – w momencie wydania bonu sprzedawca nie wie, na jaki towar albo usługę przeznaczy go nabywca, a co za tym idzie – jakiej stawce VAT będzie podlegała sprzedaż. Co więcej nie wiadomo, w której placówce danej sieci bon zostanie zrealizowany.

Jeśli natomiast bon zostanie wyemitowany przez firmę z jednym miejscem prowadzenia działalności, która oferuje towary lub usługi opodatkowane jedną stawką VAT, z dużym prawdopodobieństwem można stwierdzić, że jest to bon jednego przeznaczenia. Już w momencie jego wydania sprzedawca wie, że jeśli bon zostanie zrealizowany, to będzie podlegał pod określoną stawkę VAT.

Emisja i transfer bonu a obowiązek podatkowy

Znając różnice pomiędzy bonami jednego i różnego przeznaczenia można określić, w którym momencie powstanie w ich przypadku obowiązek podatkowy.

Generalnie przy bonach różnego przeznaczenia obowiązek podatkowy powstaje dopiero w momencie ich wykorzystania. Wtedy można bowiem określić, jaką stawką podatku zostanie opodatkowany dany towar albo usługa, za który zapłacono bonem.

W przypadku bonu jednego przeznaczenia obowiązek podatkowy powstaje już w momencie jego emisji – to znaczy pierwszego wydania do obiegu, oraz transferu – to znaczy każdego kolejnego przekazania bonu. Tym samym można w uproszczeniu ująć, że już wydanie bonu traktowane jest jako sprzedaż podlegająca opodatkowaniu.

Ciekawą sytuacją w przypadku bonów jest częściowe uregulowanie należności za ich pomocą. W praktyce zdarza się, że klient wykorzystuje np. kartę podarunkową na droższy towar, a różnicę dopłaca gotówką. W przypadku bonu różnego przeznaczenia nie ma to istotnego znaczenia – cała transakcja zostanie opodatkowana w VAT na ogólnych zasadach, czyli generalnie w momencie dokonania zakupu towaru. Przy bonie jednego przeznaczenia obowiązek podatkowy powstanie dwojako – przy emisji bonu na wartość, na jaką bon opiewa, oraz przy dokonaniu nabycia towaru – na tę część wartości towaru, która została uregulowana gotówką.