Działalność kantorowa – jak rozliczyć VAT i podatek dochodowy?

Działalność regulowana wymaga posiadania zezwoleń wydanych przez instytucje wskazane w przepisach. W przypadku działalności kantorowej wnioski o wpis do rejestru przyjmują oddziały okręgowe NBP. Wniosek można złożyć osobiście, za pośrednictwem poczty lub przez ePUAP. Przedsiębiorca, który chce rozpocząć taką działalność musi sprostać wielu wymaganiom.

A w jaki sposób można i należy rozliczać przychody i koszty na gruncie podatku dochodowego i VAT?

Opodatkowanie dochodów z działalności kantorowej.

Działalność gospodarcza kupna i sprzedaży walut obcych nie może być opodatkowana zryczałtowanym podatkiem dochodowym czy też kartą podatkową. Pozostają zatem tylko dwie formy opodatkowania dochodów:

• Na zasadach ogólnych, według skali podatkowej – 18% lub 32%,
• Podatkiem liniowym – 19% od całości dochodu.

Zapisy w księdze przychodów i rozchodów

W takiej sytuacji przedsiębiorca prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów (PKPiR). Na tej podstawie obliczane są zaliczki na podatek dochodowy w trakcie roku, a po jego zakończeniu stanowi podstawę do sporządzenia zeznania rocznego PIT-36 lub PIT-36L.

Wpisów do PKPiR dokonuje się na podstawie ewidencji kupna i sprzedaży wartości dewizowych:

• W kol. 7 „Wartość sprzedanych towarów i usług” wpisuje się kwotę przychodu,
• W kol. 10 „Zakup towarów handlowych i materiałów wg cen zakupu” wpisuje się wartość zakupionych dewiz.

Rozporządzenie w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów zezwala na wpisywanie tych kwot raz w miesiącu.

Ewidencja kupna i sprzedaży wartości dewizowych

Ewidencja kupna i sprzedaży wartości dewizowych prowadzona jest w oparciu o przepisy prawa dewizowego.

Co zawiera ewidencja:

• Kolejny numer transakcji,
• Datę zawarcia i datę realizacji transakcji,
• Określenie rodzaju transakcji: kupno, sprzedaż, zasilenie z banku, odprowadzenie na rachunek bankowy,
• Nazwa i ilość wartości dewizowych,
• Kurs waluty i równowartość w walucie polskiej.

Wpisów dokonuje się na bieżąco, niezwłocznie po zawarciu transakcji. Na każdą transakcję obrotu walutą obcą wystawia się dowody kupna lub sprzedaży.

Pozostałe ewidencje

• Ewidencja środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych,
• Ewidencja wyposażenia,
• Akta osobowe pracowników.

Spis z natury

Na koniec roku podatkowego przedsiębiorcy prowadzący działalność kantorową dokonują spisu z natury niesprzedanych wartości dewizowych będących na stanie na dzień 31 grudnia danego roku. Spis z natury na 31 grudnia, jako remanent końcowy, jest jednocześnie remanentem początkowym na dzień 1 stycznia kolejnego roku. Niesprzedane wartości dewizowe wycenia się według cen zakupu, jednak w wysokości nie wyższej niż średni kurs NBP w dniu kończącym rok podatkowy.

Działalność kantorowa a podatek VAT

Transakcje dotyczące walut, łącznie z pośrednictwem, są zwolnione z podatku od towarów i usług (art.43 ust.1 pkt 7 ustawy o VAT). Jeżeli przedsiębiorca prowadzi jedynie działalność kantorową nie musi, ale może złożyć zgłoszenie rejestracyjne do VAT (art.96 ust.3). Naczelnik urzędu skarbowego dokonana wówczas rejestracji jako „podatnika VAT zwolnionego”.

Jeżeli przedsiębiorca prowadzi działalność kantorową jak również działalność opodatkowaną podatkiem VAT – wówczas wykazuje w deklaracji VAT-7 marżę kantorową w pozycji „Dostawa towarów oraz świadczenie usług na terytorium kraju, zwolnione od podatku”. Podstawą opodatkowania będzie różnica pomiędzy ceną zakupu a ceną sprzedaży walut.

Działalność kantorowa a kasa fiskalna

Usługi kupna i sprzedaży walut zwolnione są z ewidencjonowania transakcji na kasie fiskalnej. W Rozporządzeniu w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących, które obowiązuje w latach 2019-2021, w poz. 24 załącznika czynności zwolnione znajdują się usługi finansowe i ubezpieczeniowe. Symbol PKWiU 64-66 obejmuje również działalność kantorową.