Małgorzata Jagusiak
Firmy transportowe bardzo często świadczą swoje usługi na terenie różnych krajów UE i poza UE, nie tylko w Polsce. W celu ujednolicenia zasad zatrudniania kierowców na terenie Unii Europejskiej wszystkie państwa członkowskie zostały zobowiązane do implementacji przepisów unijnych do przepisów krajowych. W dzisiejszej publikacji napiszemy czym jest, jak działa i na czym polega pakiet mobilności 2023 r.
Pakiet mobilności – co reguluje?
Praca kierowcy jak się okazuje nie jest wcale taka łatwa i przyjemna. Wiele godzin za kółkiem, to ciągłe napięcie i stres, z którym kierowcy muszą sobie radzić. Wprowadzenie pakietu przepisów unijnych nazywanego “Pakietem mobilności” ma na celu ustalenie wytycznych dla przewoźników, a jednocześnie ujednolicenie przepisów w obszarze delegowania kierowców. Przepisy obejmują wiele aktów prawnych, dlatego nie sposób je wszystkie wymienić i omówić. Poniżej napiszemy kilka słów na temat tego co reguluje pakiet mobilności.
| Rozkład czasu pracy kierowców – maksymalny czas prowadzenia pojazdów w układzie dziennym i tygodniowym |
| Minimalny czas przerw dla kierowców |
| Dzienne i tygodniowe limity wypoczynku. Przykładowo odpoczynek powyżej 45 godzin nie może być w kabinie kierowcy, lecz w miejscu z zapleczem sanitarnym |
| Delegowanie kierowców |
| Wprowadzenie obowiązku uzyskania dostępu do zawodu przewoźnika drogowego przez przedsiębiorców, którzy dysponują taborem samochodowym pomiędzy 2,5t do 3,5t przeznaczonego wyłącznie do przewozu rzeczy. Każdy przewoźnik ma obowiązek uzyskać: zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika, licencję wspólnotową |
| Przewoźnicy z flotą samochodową pomiędzy 2,5t do 3,5t muszą wnosić zabezpieczenie finansowe za każdy posiadany pojazd |
| Zmiana przepisów dotyczących tachografów, m.in. wpisywanie symboli kraju na tachografie na pierwszym postoju po przekroczeniu granicy. Obowiązek ten nie dotyczy tachografów, które dokonują automatycznej rejestracji |
Obowiązek wymiany analogowych i cyfrowych tachografów na nową generację w okresie do 3 lat od wejścia w życie przepisów technicznych:
|
| Przeprowadzanie kontroli drogowych Do końca 2024 roku przewoźnicy mają obowiązek udostępniania zapisów z tachografów do 28 dni wstecz. Od 1 stycznia 2025 r. okres ten zostanie wydłużony do 56 dni |
Pakiet mobilności a delegowanie kierowców
Informacje na temat delegowania kierowców zostały zebrane w niedawno wydanym akcie prawa a mianowicie w ustawie o delegowaniu kierowców. Cechą charakterystyczną pracy kierowców jest ich wysoka mobilność, kierowca może w ciągu jednego dnia przebywać na terenie kilku krajów w przypadku transportu międzynarodowego. Rodzi to kłopoty z prawidłowym rozliczaniem wynagrodzeń kierowców, dlatego zaapelowano o zmianę przepisów m.in. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jak można przeczytać w uzasadnieniu do ustawy wnioskowano m.in. w zakresie uproszczenia zasad wynagradzania kierowców, w tym zawieszenia części składek odprowadzanych do ZUS. Przepisy dotyczące wyliczania wynagrodzeń kierowców są zawiłe i obszerne, ponieważ informacje na temat ich rozliczania znajdują się w wielu różnych aktach, m.in. jest to:
- ustawa o Systemie ubezpieczeń społecznych (SUS),
- ustawa o czasie pracy kierowców,
- Rozporządzeniu w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe,
- Rozporządzeniu w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej.
Zmiana przepisów w zakresie delegowania kierowców od 19 sierpnia 2023 r.
Zmiana przepisów w ustawie o delegowaniu kierowców obejmuje m.in. zmianę ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zmiana ustawy o PIT w zakresie wynagradzania kierowców – umowa o pracę i umowa zlecenie:
Wyłączono z podstawy opodatkowania z PIT (zwolnienie podmiotowe) i składek na ubezpieczenia społeczne należności stanowiące zwrot poniesionych kosztów przez kierowcę, znajdują się tutaj m.in. wydatki za:
- noclegi, o których mowa w Rozporządzeniu (WE) nr 561/2006,
- podróże do miejsca rozpoczęcia międzynarodowego przewozu drogowego środkami transportu innymi niż pojazd pracodawcy,
- niezbędne uzasadnione wydatki określone lub uznane przez pracodawcę odpowiednio udokumentowane przez kierowcę,
- korzystanie z urządzeń sanitarnych, określonych na podstawie średnich nieudokumentowanych kosztów takich usług oferowanych w ogólnodostępnych miejscach obsługi podróżnych w państwach, w których kierowca wykonuje zadania służbowe
Zwolnienie ze składek na ubezpieczenie społeczne kwoty stanowiącej równowartość 60 euro za każdy dzień pobytu za granicą, jeżeli miesięczny przychód kierowcy jest wyższy od kwoty prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia (w 2023 roku jest to kwota 6.935 zł),
Wynagrodzenie kierowcy może być płatne w dwóch ratach, w stałym i ustalonym z góry terminie:
- Pierwsza rata, z dołu, nie później jednak niż w ciągu pierwszych 10 dni następnego miesiąca kalendarzowego:
- w przypadku kierowców, których miesięczny przychód jest niższy niż przeciętne wynagrodzenie – w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę, od 1 lipca 2023 r. jest to kwota 3.600 zł,
- w przypadku kierowców, których miesięczny przychód jest wyższy niż przeciętne wynagrodzenie – w wysokości przeciętnego wynagrodzenia, w 2023 r. jest to kwota 6.935 zł
- Druga rata, z dołu, niezwłocznie po ustaleniu pełnej wysokości wynagrodzenia, nie później jednak niż do 21 dnia następnego miesiąca kalendarzowego.
W ustawie o delegowaniu kierowców dodano jeszcze zapis, że kierowca wykonujący zadania służbowe w ramach międzynarodowych przewozów drogowych nie jest w podróży służbowej.
Kogo nie dotyczy wprowadzona zmiana przepisów w zakresie rozliczania wynagrodzeń i składek ZUS?
Jednak nie wszystkie firmy przewozowe skorzystają z wprowadzonych przepisów. Zgodnie z ustawą zmiana przepisów w zakresie wynagradzania kierowców nie obejmuje osób, które obsługują przewozy drogowe:
- Rzeczy, gdy dopuszczalna masa całkowita pojazdów łącznie z przyczepą lub naczepą nie przekracza 3,5 tony.
- Rzeczy w międzynarodowym transporcie drogowym lub kabotażowym, gdy dopuszczalna masa całkowita pojazdów łącznie z przyczepą lub naczepą nie przekracza 2,5 tony.
- Pojazdami przeznaczonymi do przewozu nie więcej niż dziewięciu osób łącznie z kierowcą.
W takim przypadku obowiązują zasady ogólne opodatkowania i oskładkowania wynagrodzeń kierowców.
▲ wróć na początekPakiet mobilności – podsumowanie
Wprowadzone zmiany przepisów obejmują jeszcze inne rozwiązania. W ustawie o czasie pracy kierowców wprowadzono jeszcze zapis, że pracodawca może zakazać kierowcy jednoczesnego pozostawania w stosunku pracy z innym pracodawcą, o ile jest to uzasadnione względami bezpieczeństwa w transporcie drogowym lub koniecznością przestrzegania przepisów socjalnych w transporcie drogowym. Rozliczanie wynagrodzeń kierowców znacząco się różni od rozliczania pozostałych wynagrodzeń. Przepisy przewidują szereg różnego rodzaju wyjątków, które należy dobrze znać, ponieważ ma to wpływ na kwotę netto wypłaty dla kierowcy. Wynagrodzenie kierowcy zawiera szereg dodatkowych składników takich jak m.in. praca w niedzielę i święta, godziny nadliczbowe, praca w porze nocnej, premie, nagrody. Zmiana przepisów, o której pisaliśmy w dzisiejszej publikacji powinna wpłynąć na wysokość wynagrodzenia netto kierowcy przy niezmienionych kosztach uzyskania przychodów pracodawcy.
443 
Zespół IFIRMA
Dorota Łesak
Adrianna Glapiak
