IP BOX to ulga podatkowa mająca na celu wspieranie działalności badawczo-rozwojowej. Przedsiębiorcy uzyskujący dochody z kwalifikowanych praw własności intelektualnej i spełniający dodatkowe warunki mogą zastosować do tej części swoich dochodów preferencyjną stawkę podatku dochodowego w wysokości 5%. Z niższej stawki mogą skorzystać m.in. programiści, których działalność spełnia określone wymagania. Przeczytaj artykuł, a dowiesz się, jakie są to wymagania, czym jest wskaźnik Nexus i jak rozliczyć ulgę IP BOX.
Przedsiębiorca, który chce skorzystać z opodatkowania dochodów w ramach ulgi IP BOX, musi prowadzić działalność badawczo-rozwojową (B+R). Definicja działalności badawczo-rozwojowej (w myśl art. 5a pkt 38 ustawy o PIT) mówi, że jest to „działalność twórcza obejmująca badania naukowe lub prace rozwojowe […]”. Kluczowym warunkiem jest przyczynienie się, w ramach prowadzonej działalności, do powstania kwalifikowanego IP poprzez jego wytworzenie, rozwinięcie lub ulepszenie. Katalog kwalifikowanych IP jest zamknięty i znajduje się w art. 30ca ust. 2 ustawy o PIT.
Oczywiście nie każda działalność programistyczna jest, w myśl przepisów, działalnością B+R związaną z wytworzeniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej. Za taką działalność można uznać np.:
Niestety przepisy w tej materii są niejednoznaczne i pozwalają na szeroką ich interpretację. Dlatego powszechnie rekomenduje się, aby programiści zainteresowani skorzystaniem z prawa do ulgowej stawki złożyli wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej do Dyrektora KIS.
Obok działalności B+R i wytwarzania kwalifikowanego IP, dodatkowym wymogiem do skorzystania z ulgi, jest prowadzenie odrębnej ewidencji zdarzeń gospodarczych obejmującej wszystkie operacje finansowe związane z dochodami z kwalifikowanych IP. Wymóg posiadania dodatkowej ewidencji uregulowany został w ustawie o PIT (art. 30cb ust. 1).
Prowadzenie prawidłowej, odrębnej ewidencji jest niezbędne do możliwości skorzystania z preferencji podatkowej, nie wystarczy typowa KPiR. Potwierdza to indywidualna interpretacja podatkowa Dyrektora KIS z dnia 15.10.2019 r. (0112-KDIL3-3.4011.271.2019.3.WS), w której programiście odmówiono prawa do skorzystania z ulgi z uwagi na to, że nie prowadził odrębnej ewidencji.
Zgodnie z przepisami przedsiębiorcy korzystający ze zwolnienia muszą prowadzić ewidencję, z której można wykazać:
Przepisy nie regulują formy prowadzenia ewidencji. Ustanawiają ogólnie, że w ewidencji musi być wyodrębnione każde kwalifikowane IP oraz dokument powinien pozwalać na – w odniesieniu do każdego kwalifikowanego IP – ustalenie przychodów, kosztów, dochodu (straty) oraz rozróżniać rodzaje kosztów w sposób umożliwiający określenie dochodu kwalifikowanego.
Ewidencję dla celów ulgi IP BOX, zgodną z wymogami ustawowymi, możesz prowadzić w serwisie iFirma. Wystarczy założyć u nas konto, aby dostać dostęp do funkcjonalności.
Jak objaśnił resort finansów, przedsiębiorcy prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów mogą sporządzać ewidencję w postaci kumulatywnego arkusza kalkulacyjnego. Można do tego wykorzystać np. odpowiednio skonstruowany arkusz w programie Excel. Ważne jest, aby zestawienie obejmowało wydatki od początku działalności badawczo-rozwojowej do końca miesiąca. Arkusz trzeba przygotować tak, aby w późniejszym okresie móc uzyskać dane na koniec poszczególnych miesięcy.
Wskaźnik Nexus to mnożnik korekcyjny, który jest potrzebny, aby wyliczyć wysokość dochodu podlegającego stawce 5%. Nexus oblicza się wg wzoru wskazanego w art. 30ca ust. 4 ustawy o PIT:
Litery oznaczają koszty poniesione na:
a – prowadzoną bezpośrednio przez przedsiębiorcę działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej,
b – nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu powiązanego,
c – nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit.d, od podmiotu powiązanego,
d – nabycie przez podatnika kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.
Uwaga – jeśli wyliczona wartość wskaźnika Nexus jest większa niż 1, przyjmuje się, że wynosi ona 1.
Pan Robert, samozatrudniony programista, który ma prawo do ulgi IP BOX, poniósł koszty, które można przyporządkować do obliczenia wskaźnika Nexus wg:
Oczywiście wszystkie wspomniane koszty muszą być związane z działalnością B+R i wytworzeniem kwalifikowanego IP.
Podstawiając do wzoru na wyliczenie Nexus mamy:
[(10 000 + 2 000) ∗ 1,3] / (10 000 + 2 000 + 3 000) = 15 600 / 15 000 = 1,04
Zgodnie z przepisami, najwyższa wartość wskaźnika Nexus to 1, więc jeśli z obliczeń wychodzi więcej (tak jak w tym przypadku) zakładamy, że wynosi on 1.
Problemy rodzi fakt, że koszty, które można ująć we wskaźniku Nexus, nie są tożsame z kosztami związanymi z działalnością badawczo-rozwojową na gruncie ustawy o PIT. Koszty kwalifikowane, które można zakwalifikować pod litery a, b i c to, zgodnie z art. 26e ust. 2 ustawy, m.in.: składki ZUS, wydatki na sprzęt, opinie, ekspertyzy, usługi doradcze, odpisy amortyzacyjne.
Natomiast koszty dotyczące działalności badawczo-rozwojowej należy rozumieć szerzej. Z powyższego wynika nieporozumienie sprawiające, że część przedsiębiorców, przy wyliczaniu wskaźnika Nexus, nie uwzględnia kosztów, które w wyliczeniu mogą ująć. Potwierdziła to indywidualna interpretacja podatkowa Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 21 lutego 2020 r. (sygn. 0113-KDIPT2-1.4011.654.2019.2.MM). KIS uznał za koszt, który można przypisać do litery „a” wydatki na usługi księgowe, telekomunikacyjne i inne, podczas gdy w przypadku ulgi B+R takie koszty nie stanowiłyby kosztu kwalifikowanego.
Niestety, nie istnieją przepisy, które jasno wskazują, które koszty są kosztami związanymi z działalnością B+R. Każdy przypadek kosztu należy przeanalizować pod kątem specyfiki prowadzonej działalności i jego faktycznego związku z wytworzonym kwalifikowanym IP. W razie jakichkolwiek wątpliwości warto wystąpić z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej.
Aby rozwiać wątpliwości, Ministerstwo Finansów w wydanych przez siebie objaśnieniach podatkowych doprecyzowało i określiło dodatkowe wymagania, które powinna spełnić prawidłowo prowadzona ewidencja zdarzeń gospodarczych do obliczenia podstawy opodatkowania ulgi.
Przedsiębiorcy prowadzący księgi rachunkowe powinni poprzez zmiany w dokumentacji polityki rachunkowej dokonać wyodrębnienia w ewidencji operacji gospodarczych dotyczących każdego kwalifikowanego IP, co pozwoli uzyskać informacje wymagane do ustalenia przychodów, kosztów ich uzyskania, dochodu lub straty. Wymagana jest oddzielna ewidencja dla każdego z kont: przychodów, kosztów uzyskania przychodów, dochodów (strat) z kwalifikowanych IP, dotyczących środków trwałych, jak i rozrachunków.
Nie jest konieczne prowadzenie oddzielnych ksiąg rachunkowych dla zdarzeń związanych z kwalifikowanym IP i ogólnie pojętą ulgą IP BOX, lecz można je ewidencjonować np. na specjalnie w tym celu utworzonych kontach ksiąg pomocniczych.
Mimo, że prawo do ulgi obowiązuje już w bieżącym roku podatkowym, to rozlicza się ją dopiero wraz z zeznaniem rocznym PIT-36 lub PIT-36L. Służy to tego załącznik PIT/IP.
Podstawą opodatkowania preferencyjną stawką podatku dochodowego w wysokości 5% jest iloczyn dochodu z kwalifikowanego IP i wskaźnika Nexus.
Oto wzór jak Pan Robert powinien prawidłowo wypełnić załącznik PIT/IP:
Konkluzja: Pan Robert jest opodatkowany liniowo. Zatem wszystkie miesięczne zaliczki na podatek płacił w jednej wysokości – 19%. Tyle też zapłacił od dochodu z kwalifikowanego IP (45 000 * 19% = 8 550 zł). Dla tego dochodu można zastosować preferencyjną stawkę 5%, więc podatek wynosi 2 250 zł. Dlatego Pan Robert ma nadpłatę w wysokości 6 300 zł (8 550 zł – 2 250 zł).
Jak widać, chociaż samo rozliczenie ulgi jest dość proste, to kwestia tego, kto może skorzystać z IP BOX i jak zakwalifikować koszty, może już nastręczać trudności. Przyznał to w pewien sposób resort finansów, wydając obszerne, liczące 86 stron, objaśnienia podatkowe. Niestety, nie rozwiązują one wielu wątpliwości, dlatego programiści powszechnie kierują wnioski o indywidualne interpretacje, aby upewnić się, czy rzeczywiście ich praca pozwala na skorzystanie z ulgi i które wydatki mogą rozliczyć w ramach kosztów. Można także skorzystać z pomocy wyspecjalizowanego w IP BOX dorady podatkowego, który doradzi w sprawie ulgi lub sporządzi w imieniu przedsiębiorcy wniosek o indywidualną interpretację.
Wkrótce do Sejmu ma trafić przyjęty przez Radę Ministrów projekt o zasadach dostępności w produktach…
Zastanawiasz się co to jest i kogo dotyczy system kaucyjny? W dzisiejszym artykule zajmiemy się…
Utrata faktury czy jej zniszczenie stanowią nadzwyczajne zdarzenia losowe, które są niemożliwe do przewidzenia. Dlatego…
W Ministerstwie Finansów obecnie są prowadzone prace nad zniesieniem podatku od zysków kapitałowych, czyli podatkiem…
Zastanawiasz się jak założyć placówkę oświatową? W dzisiejszym artykule napiszemy kilka słów na temat takich…
W dobie cyfrowej transformacji firmy mają dostęp do niespotykanej dotąd ilości danych na temat swoich…