Pod pojęciem eksportu towarów należy rozumieć wywóz poza terytorium Unii Europejskiej. Jest to możliwe po dopełnieniu określonych formalności celnych wywozowych. Eksport towarów jest zjawiskiem bardzo korzystnym dla gospodarki każdego kraju. W dzisiejszej publikacji opiszemy, co powinien wiedzieć przedsiębiorca na temat eksportu, gdy dokonuje sprzedaży do konsumenta lub do firmy z kraju trzeciego.
Co to jest eksport towarów?
W ustawie o podatku VAT eksport towarów został zdefiniowany w następujący sposób:
- Dostawcę lub na jego rzecz (eksport bezpośredni), lub
- Nabywcę mającego siedzibę poza terytorium kraju lub na jego rzecz (eksport pośredni), z pewnymi wyłączeniami
– jeżeli wywóz towarów poza terytorium Unii Europejskiej jest potwierdzony przez
właściwy organ celny w sposób określony w przepisach celnych.
Przy eksporcie towarów przedsiębiorca musi się liczyć z tym, że będzie miał więcej formalności do załatwienia. Jeżeli będzie chciał sam dokonywać zgłoszeń celnych wywozowych przede wszystkim będzie zobowiązany zarejestrować się na Platformie Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych (PUESC). Dodatkowo musi również posiadać numer EORI, który jest jego identyfikatorem w kontaktach z organami celnymi na terytorium całej UE. Bardzo często przedsiębiorcy korzystają z usług agencji celnych, które załatwiają wszelkie formalności związane z eksportem towarów w imieniu przedsiębiorcy.
Formalności przy eksporcie towarów
Wywóz towarów poza terytorium UE obarczony jest dodatkowymi formalnościami, które w sposób jednoznaczny i bezsprzeczny potwierdzą, że towary opuściły terytorium UE, nie zawsze musi to być terytorium Polski. Bez względu na to, czy eksport jest dokonywany na rzecz przedsiębiorcy, czy konsumenta przedsiębiorca musi dopełnić tych samych formalności. Przy eksporcie towarów przedsiębiorca musi posiadać m.in.:
- Fakturę.
- Wymagane zezwolenia/pozwolenia.
- List przewozowy.
- Certyfikaty pochodzenia towarów, jeżeli takie są wymagane.
Najczęściej dokumentacja związana z procedurą eksportu ma postać elektroniczną. Kluczowe do uznania, że eksport został zakończony jest posiadanie np. komunikatu IE-599, który w sposób jednoznaczny potwierdza, że towary opuściły terytorium UE. Jest to bardzo ważny dokument dla przedsiębiorcy, który daje mu zielone światło do zastosowania 0% stawki podatku VAT przy rozliczaniu eksportu w JPK_V7.
Zerowa stawka VAT przy eksporcie towarów
Stosowanie stawek obniżonych w podatku VAT jest niewątpliwym przywilejem dla przedsiębiorcy. Zachowuje on prawo do obniżenia podatku VAT naliczonego od zakupów, bez względu na to z jaką stawką VAT były realizowane, natomiast przy sprzedaży ma prawo zastosować np. 0% stawkę VAT, tak jak to ma miejsce przy eksporcie.
Przykład 1
Pani Michalina jest czynnym podatnikiem VAT i na terytorium kraju wszystkie transakcje sprzedaży rozlicza ze stawką podstawową 23%. Prowadzona działalność gospodarcza dotyczy sprzedaży towarów, które są kupowane również ze stawką VAT 23%. Podatek VAT należny z faktur zakupowych pani Michalina ma prawo odliczyć, a więc pomniejszyć podatek VAT należny od sprzedaży. Od czasu do czasu pani Michalina dokonuje eksportu towarów do USA i przy spełnieniu warunków ustawowych do takich transakcji stosuje 0% stawkę VAT. Jeżeli faktura sprzedaży zostanie wystawiona w przeliczeniu na PLN na kwotę 10.000 zł, to przy eksporcie podatek VAT wyniesie zero złotych (10.000 zł x 0% VAT). Natomiast ten sam towar sprzedany w Polsce pani Michalina będzie musiała opodatkować 23% stawką VAT, a więc podatek VAT należny od sprzedaży wyniesie 2.300 zł (10.000 zł x 23%).
Jednak zanim zastosujemy 0% stawkę podatku VAT musimy posiadać dokumenty celne wywozowe takie jak np.:
- Komunikat IE-599.
- Kopia komunikatu IE-599.
- Dokument SAD.
Stosowanie 0% stawki VAT odnosi się zarówno do eksportu na rzecz konsumentów, jak i przedsiębiorców. Dlatego też w jednym, jak i drugim przypadku polski przedsiębiorca musi spełnić takie same wymogi ustawowe.
Eksport towarów – sprzedaż na rzecz przedsiębiorcy i konsumenta
Przy rozliczaniu transakcji eksportu towarów nie ma znaczenia, czy będzie to sprzedaż na rzecz konsumenta czy przedsiębiorcy. Zarówno w jednym, jak i drugim przypadku polski przedsiębiorca zastosuje stawkę 0% podatku VAT, pod warunkiem, że otrzyma dokumenty z organu celnego potwierdzającego wywóz towarów poza terytorium UE. Nawet jeżeli będą problemy z uzyskaniem takich dokumentów w terminie do złożenia JPK_V7 za dany okres rozliczeniowy, to zastosowanie 0% stawki VAT przy eksporcie będzie również możliwe w późniejszych okresach rozliczeniowych.
Przykład 2
Pan Jakub dokonuje transakcji eksportu towarów do przedsiębiorców w Japonii. W dniu 30 czerwca 2022 r. towary zostały wysłane a komunikat IE-599 pan Jakub otrzymał 10 lipca 2022 r. W takim przypadku wykazanie eksportu w JPK_V7 będzie możliwe dopiero w rozliczeniu za miesiąc lipiec 2022 r. składanym do 25.08.2022 r. Wówczas eksport zostanie wykazany w ewidencjach z 0% stawką podatku VAT.
Przykład 3
Pani Julia eksportuje towary do konsumentów w Wielkiej Brytanii. Taka sprzedaż również jest objęta obowiązkiem dokonania zgłoszenia celnego wywozowego, które musi być potwierdzone przykładowo komunikatem IE-599. W miesiącu lipcu 2022 r. pani Julia dokonała eksportu a potwierdzenie z urzędu celnego otrzymała 05.09.2022 r. W takim przypadku, ponieważ nie upłynął jeszcze termin złożenia JPK_V7 za miesiąc sierpień 2022 r. pani Julia wykaże eksport ze stawką VAT 0% w rozliczeniu sierpnia.
W jaki sposób należy rozliczać sprzedaż do Wielkiej Brytanii poniżej 135 funtów można przeczytać w podlinkowanej publikacji.
Podsumowanie
Eksport towarów daje przedsiębiorcy przywilej zastosowania obniżonej stawki VAT 0%, jednak ustawodawca wprowadził pewne warunki ustawowe. Kluczowe jest posiadanie dokumentów celnych wywozowych. Przykładowy katalog takich dokumentów został wymieniony w ustawie o podatku VAT. Obowiązek dokumentowania eksportu dotyczy zarówno sprzedaży na rzecz przedsiębiorców, jak i konsumentów do kraju trzeciego. Obecnie Wielka Brytania po wyjściu z UE traktowana jest również tak samo, jak pozostałe kraje trzecie, a więc sprzedaż towarów jest rozliczana na zasadach eksportu. Zanim przedsiębiorca rozpocznie przeprowadzanie transakcji eksportu powinien sprawdzić, jakie formalności powinny zostać przez niego dopięte. Z uwagi na złożoność przygotowywanych dokumentów celnych do odprawy większość przedsiębiorców korzysta z usług agencji celnych, które załatwiają w ich imieniu wszystkie formalności.