Zawieszenie działalności gospodarczej – prawa i obowiązki

W okresie zawieszenia działalności gospodarczej niektóre obowiązki związane z prowadzeniem księgowości przedsiębiorstwa mogą zostać zawieszone. Zawieszenie działalności nie zwalnia przedsiębiorcy z obowiązku sporządzenia remanentu, zamknięcia księgi i ustalenia dochodu. Nie zwalnia także z obowiązku prowadzenia ewidencji przychodu. Za okres zawieszenia, co do zasady, nie musi składać deklaracji ZUS lub VAT.

1. Przychody

Do przychodów z działalności gospodarczej mogą zostać zakwalifikowane usługi wykonywane w ramach umów zlecenia i o dzieło, które wchodzą w zakres usług świadczonych w ramach zawieszonej działalności gospodarczej. Przedsiębiorca może jednak wykonywać tego rodzaju usługi w ramach umowy o pracę. Przedsiębiorca może przyjmować należności powstałe przed datą zawieszenia działalności, zbywać środki trwałe i wyposażenie (sprzedaż, darowizna, wycofanie z przedsiębiorstwa).

Ma również prawo osiągać przychody finansowe, także z działalności prowadzonej przed zawieszeniem wykonywania działalności gospodarczej np. otrzymywać odsetki od środków zgromadzonych na rachunkach bankowych firmowych lub w ramach tzw. „moneyback”.

2. Wydatki

W okresie zawieszenia działalności nie należy dokonywać bieżących zakupów, które nie są niezbędne do utrzymania działalności i nie wynikają z podjętych wcześniej zobowiązań. Mowa tu w szczególności o wcześniejszych zobowiązaniach takich jak umowy leasingu, najmu, na usługi telekomunikacyjne i inne, których zakup jest niezbędny do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów.

Dokonywanie bieżących zakupów, które nie są niezbędne dla istnienia firmy np. zakup towarów po okazyjnej cenie, reklamowanie usług firmy, spotkania z kontrahentami, etc. może zostać uznane za prowadzenie działalności.

Przedsiębiorca może opłacać wszelkie zobowiązania powstałe przed datą zawieszenia działalności, niezależnie od rodzaju wydatku np. opłacić składki ZUS, spłacać kredyt firmowy, płacić dostawcom.

3. Inne czynności

Przedsiębiorca może uczestniczyć w postępowaniach sądowych, postępowaniach podatkowych i administracyjnych związanych z działalnością gospodarczą wykonywaną przed zawieszeniem, np. może wystąpić do sądu w związku z nieuregulowaniem przez nabywcę należności za usługi wykonywane przed okresem zawieszenia.

Może wykonywać wszelkie obowiązki nakazane przepisami prawa, np. wystawić duplikat faktury na żądanie kontrahenta, zawrzeć umowę obowiązkowego ubezpieczenia komunikacyjnego [OC auta wykorzystanego w firmie] lub dla danego rodzaju działalności, rozliczać podatek od nieruchomości, aktualizować swoje dane w urzędach w przypadku zmiany. Może także składać deklaracje VAT celem odliczenia podatku VAT od faktur np. z leasingu, abonamentu telefonicznego.

W czasie zawieszenia przedsiębiorca może zostać poddany kontroli na zasadach przewidzianych dla przedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą.

4. Deklaracje oraz płatność podatku dochodowego/VAT

W okresie zawieszenia działalności, przedsiębiorca składa wszelkie deklaracje dotyczące okresu przed zawieszeniem. Za pełne okresy rozliczeniowe w czasie zawieszenia (miesiące, kwartały, lata) obowiązek składania niektórych deklaracji ulega zawieszeniu.

a. Deklaracje ZUS

Brak obowiązku składania, jeśli w danym okresie nie miała miejsca wypłata wynagrodzeń związanych z zatrudnianiem przed okresem zawieszenia.

b. Deklaracje JPK_V7M, JPK_V7K, VAT-8

Brak obowiązku składania, jeśli w danym okresie przedsiębiorca nie musi wykazać obrotu/podatku lub skorygować podatku naliczonego. Otrzymanie faktury korygującej do faktury, z której wcześniej odliczono podatek, dokonanie transakcji wewnątrzwspólnotowej, powstanie obowiązku podatkowego od sprzedaży przed zawieszeniem (np. otrzymanie zapłaty za usługi pośrednictwa finansowego), sprzedaż ŚT podlegają pod złożenie deklaracji.

c. Deklaracje VAT-UE, VAT-9M

Zasady ogólne – brak obowiązku składania, jeśli nie wystąpiły transakcje wykazywane na tego typu deklaracjach.

d. Zeznania roczne

Zawieszenie działalności gospodarczej nie zwalnia przedsiębiorców ze sporządzania zeznania i rocznego rozliczenia podatku dochodowego.

e. Płatność zaliczki na podatek dochodowy i podatku VAT

Zaliczkę od dochodu powstałego w okresie zawieszenia (np. ze sprzedaży ŚT, osiągnięcia przychodów finansowych) opłaca się w terminie płatności dla pierwszego okresu po wznowieniu działalności. W przypadku gdy dojdzie do zamknięcia roku podatkowego, podatek wpłaca się na zasadach ogólnych tj. dokonuje rozliczenia wszystkich źródeł dochodów i jeśli w rozliczeniu PIT-36, PIT-36L lub PIT-28 powstanie dodatkowa kwota do zapłaty – reguluje tą kwotę (nie zaliczkę) w terminie składania danego zeznania rocznego.

Termin płatności podatku VAT wynikającego ze złożonej deklaracji VAT za okres zawieszenia działalności gospodarczej nie ulega zmianie – 25 dzień po miesiącu lub kwartale, za który jest składana deklaracja.