Odwrotne obciążenie w VAT wiąże się z przeniesieniem obowiązku podatkowego w VAT z dostawcy na nabywcę. Z mechanizmem działania odwrotnego obciążenia w VAT dla usług budowlano-montażowych można zapoznać się w broszurach informacyjnych Ministerstwa Finansów z marca i lipca 2017 roku. W załączniku nr 14 do ustawy o VAT zawarty jest wykaz prac budowlano-montażowych, do których stosuje się odwrócony VAT.

Dostawa usług budowlanych z załącznika 14

Mechanizmem odwrotnego obciążenia w VAT objęte są niektóre kategorie usług budowlano-montażowych, dla przykładu:

• Roboty ziemne,
• Roboty tynkarskie,
• Roboty malarskie,
• Budowa, przebudowa, remont budynków mieszkalnych i niemieszkalnych,
• Instalacje elektryczne, cieplne i gazowe.

Wszystkie usługi budowlane wymienione w załączniku nr 14 sklasyfikowane są pod odpowiednim kodem PKWiU. W przypadku wątpliwości co do właściwego przyporządkowania numeru PKWiU do usługi budowlanej można skorzystać z wyszukiwarki na stronie Głównego Urzędu Statystycznego. Gdy to okaże się niewystarczające można wystąpić o wydanie pisemnej informacji do Ośrodka Klasyfikacji i Nomenklatur Urzędu Statystycznego w Łodzi właściwego dla całej Polski.

Warunki stosowania odwrotnego obciążenia w budownictwie

Zastosowanie odwrotnego obciążenia w VAT możliwe jest przy łącznym spełnieniu następujących warunków

• Zarówno usługodawca jak i usługobiorca muszą być czynnymi podatnikami VAT, nie mogą korzystać ze zwolnień z podatku,
• Usługodawca musi występować w charakterze podwykonawcy,
• Usługi muszą być wymienione w załączniku nr 14 do ustawy.

Status podwykonawcy

Ustawa o VAT nie opisuje pojęcia „podwykonawcy”. W takiej sytuacji właściwym jest odniesienie do definicji słownikowych, na które powołuje się również Ministerstwo Finansów w broszurach na temat odwrotnego obciążenia w VAT.

Zgodnie z definicją:„podwykonawca – to firma lub osoba wykonująca pracę na zlecenie głównego wykonawcy”

INWESTOR  ➡  GENERALNY WYKONAWCA  ➡  PODWYKONAWCA

W dużym uproszczeniu wygląda to w sposób przedstawiony jak na powyższym schemacie. Podwykonawcą staje się każdy kolejny przedsiębiorca wykonujący zlecenie na rzecz głównego wykonawcy.

Obowiązki po stronie usługobiorcy

Zgodnie z generalną zasadą odwrotnego obciążenia usługobiorca jest zobowiązany do naliczenia VAT należnego i naliczonego. W przypadku świadczenia usług budowlanych fakturę wystawia nie później niż 30. dnia od dnia wykonania usługi (art. 106i ust. 3 pkt 1 ). Co istotne nawet jeśli usługodawca nie wystawi faktury w tym terminie należy rozpoznać obowiązek podatkowy i rozliczyć VAT.

Usługobiorca wykazuje podatek VAT należny w deklaracji VAT-7₍₁₉₎ w poz. 34 i 35, a podatek VAT naliczony w poz. 45 i 46 – w przypadku środków trwałych poz. 43 i 44.

Obowiązki po stronie usługodawcy

• Usługodawca musi wystawić uproszczoną fakturę VAT na wykonana usługę budowlaną w terminie 30 dni od wykonania usługi,
• Faktura uproszczona nie zawiera informacji o kwocie i stawce podatku, musi natomiast zawierać adnotację: „odwrotne obciążenie”,
• W deklaracji VAT-7₍₁₉₎ taka transakcja wykazana jest w poz. 31 w kwocie netto,
• W terminie do 25-tego następnego miesiąca usługodawca składa informację podsumowującą VAT-27 do naczelnika urzędu skarbowego właściwego miejscowo. W informacji znajdują się dane podmiotów i łączna kwota transakcji do danego nabywcy jaka miała miejsce danego miesiąca.

Co zamiast odwrotnego obciążenia w budownictwie – zmiana przepisów

Od dłuższego czasu w przestrzeni publicznej toczyły się dyskusje co zamiast odwrotnego obciążenia w VAT? Wybór padł na obowiązkowy split payment przy określonej kwocie transakcji.

W projekcie zapisane jest, że dla kwoty transakcji powyżej 15.000 zł brutto będzie obowiązywał mechanizm podzielonej płatności (MPP).

Przy płatności za usługę budowlaną do 15.000 zł będą obowiązywały zasady ogólne, a MPP będzie dobrowolny.

W przypadku robót budowlanych po zmianie przepisów usługa wykonana zarówno przez podwykonawcę jak również wykonawcę ma być objęta split payment przy uwzględnieniu kryterium kwotowego.

Z uwagi na trwający proces legislacyjny należy pamiętać, aby ponownie po wejściu przepisów w życie zapoznać się z nowymi regulacjami.

Chcesz wiedzieć więcej na temat split payment – przeczytaj!