Przekazanie samochodu osobowego podwładnemu i późniejsze parkowanie pod domem pracownika zasadniczo uniemożliwia firmie odliczenie 100% VAT od związanych z takim autem wydatków. Obecnie, jednak po precedensowym wyroku NSA okazuje się, że mogą istnieć wyjątki od tej reguły. Sprawdźmy jak wygląda to w praktyce.

Parkowanie pod domem pracownika a VAT

Generalnie organy skarbowe, a także sądy administracyjne, stoją na stanowisku, że przekazanie pracownikowi służbowego samochodu osobowego i pozwolenie na parkowanie pojazdu w miejscu zamieszkania co do zasady dyskwalifikuje możliwość odliczenia 100% VAT. Chodzi o to, że to po stronie pracownika spoczywa obowiązek terminowego dotarcia na stanowisko pracy, oraz decyzja, jaki środek transportu zostanie w tym celu wykorzystany.

Pracodawca może udostępnić pracownikowi samochód służbowy, ułatwiając mu tym samym przybycie do firmy. Będzie to jednak zaspokojenie prywatnych potrzeb pracownika – tj. potrzeb niezwiązanych z prowadzoną przez przedsiębiorcę działalnością gospodarczą.

Takie stanowisko jest zgodne również z opinią Trybunału Sprawiedliwości UE – co do ogólnej zasady.

Pracownicy mobilni a odliczenie 100% VAT

Interpretując przepisy unijne, TSUE wskazuje na jeden szczególny przypadek, gdy samochody osobowe parkowane pod domem pracownika mogłyby korzystać z pełnego odliczenia VAT. Chodzi tu m.in. o zmienność miejsca pracy oraz okoliczności, które mogą utrudnić znalezienie innych środków transportu, a zapewnienie pracownikom właściwych środków transportowych jest związane z celami firmy pracodawcy.

Za taką właśnie sytuację uznał sytuację spółki WSA w Rzeszowie, co zostało następnie potwierdzone przez NSA – w opozycji do opinii Szefa Krajowej Administracji Skarbowej. W przedstawionej sytuacji Spółka przekazała samochody służbowe mobilnym pracownikom o nieokreślonym miejscu pracy, do których obowiązków należą spotkania z klientami. Pracownicy mają możliwość parkowania samochodów służbowych w miejscu zamieszkania z uwagi na fakt, że zjeżdżanie do siedziby firmy byłoby nieekonomiczne zarówno pod względem finansów, jak i czasu. Spod domu pracownicy jadą od razu na spotkania służbowe oraz z takich spotkań wracają.

Aby zapewnić przejrzystość przemieszczania się samochodami służbowymi, pracownicy są objęci:

• Regulaminem, w którym zobowiązuje się ich do poruszania się pojazdem wyłącznie dla celów firmowych oraz wyłącznie w dni robocze (chyba, że przejazd w dzień wolny dotyczy podróży służbowej)
• Obowiązkową ewidencją przebiegu pojazdu, na podstawie zamontowanych w pojazdach systemach GPS.

Sądy administracyjne były zgodne, że Spółka zrobiła wszystko co w jej mocy, aby możliwie zminimalizować ryzyko wykorzystywania pojazdów w celach osobistych. Dodatkowo wskazały, że możliwość parkowania nie wynika z zaspokajania prywatnych celów pracowników, ale z ekonomicznych przesłanek, pozwalających w pełni wykorzystywać potencjał i grafik pracowników, gdyż nie są oni zobowiązani do powrotu do firmy (czasem jest to odległość nawet kilkuset kilometrów).

Wydaje się zatem, że powyższy wyrok stanowi wskazówkę dla innych przedsiębiorców, którzy mogliby odliczać 100% VAT od eksploatowanych w firmie samochodów osobowych; a także dla organów skarbowych. Należy jednak zwrócić szczególną uwagę na restrykcyjne i bezbłędne prowadzenie dokumentacji, która będzie potwierdzać wyłącznie firmowe wykorzystywanie służbowego samochodu osobowego.