Małgorzata Jagusiak
Zakończenie roku podatkowego niesie ze sobą określone obowiązki w zależności od wybranej formy opodatkowania. Przedsiębiorcy, którzy wybrali rozliczanie na zasadach ogólnych i prowadzą podatkową książkę przychodów i rozchodów (PKPiR) mają obowiązek sporządzania spisu z natury. W dzisiejszej publikacji sprawdzimy, czy sprzedany towar należy ujmować w spisie.
Przepisy na temat spisu z natury
Przedsiębiorcy, którzy prowadzą zapisy księgowe w PKPiR są zobowiązani do przestrzegania rozporządzenia, które w sposób szczegółowy odnosi się do wielu zagadnień, również do zasad sporządzania spisu z natury. Zgodnie z tymi przepisami spis z natury jest dokonywany m.in. na zakończenie każdego roku podatkowego i obejmuje:
- towary handlowe,
- materiały (surowce) podstawowe i pomocnicze,
- półwyroby,
- produkcję w toku,
- wyroby gotowe,
- braki i odpady.
W corocznym spisie z natury nie ujmuje się środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych. Spis z natury wyceniamy według następujących zasad:
| Materiały i towary handlowe | Według cen zakupu lub nabycia albo według cen rynkowych |
| Półwyroby, wyroby gotowe i braki własnej produkcji | Według kosztów wytworzenia |
| Niesprzedane wartości dewizowe | Według cen zakupu z dnia sporządzenia spisu, a w dniu kończącym rok podatkowy – według cen zakupu, jednak w wysokości nie wyższej niż kurs średni ogłaszany przez NBP w dniu kończącym rok podatkowy |
| Braki i odpady | Według wartości wynikającej z oszacowania uwzględniającego ich przydatność do dalszego użytkowania |
| Produkcja niezakończona przy działalności usługowej i budowlanej | Według kosztów wytworzenia, z tym że nie może to być wartość niższa od kosztów materiałów bezpośrednich zużytych do produkcji niezakończonej |
| Produkcja zwierzęca | Według cen rynkowych z dnia sporządzenia spisu, z uwzględnieniem gatunku, grupy i wagi zwierząt |
W rozporządzeniu w sprawie prowadzenia PKPiR zostało również szczegółowo doprecyzowane,jak należy rozumieć ceną zakupu, ceną nabycia i kosztem wytworzenia.
Czy w spisie z natury należy ujmować sprzedany towar?
Co do zasady w spisie z natury znajdują się towary, które widnieją w ewidencji magazynowej na koniec roku podatkowego. W związku z tym towar, który został już sprzedany nie znajdzie się na stanach magazynowych, tym samym nie zobaczymy go w spisie z natury. Jak jednak należy postąpić, jeżeli zakupione towary znajdują się na dzień 31 grudnia “w drodze”. Taka sytuacja może mieć miejsce szczególnie w przypadku dokonywania nabycia w ramach importu towarów, czy WNT. Bardzo często przedsiębiorca jest już w posiadaniu faktury zakupu, ale nie została jeszcze dokonana odprawa celna lub np. ze względów logistycznych towar nie dotarł do firmy. W takiej sytuacji nie ma podstaw, aby taki towar został ujęty w spisie z natury.
Zgodnie z rozporządzeniem zakup materiałów podstawowych oraz towarów handlowych jest wpisywany do PKPiR niezwłocznie po ich otrzymaniu, najpóźniej przed przekazaniem do magazynu, przerobu lub sprzedaży.
Potwierdza to również organ podatkowy w wydanej interpretacji podatkowej nr ITPB1/415-1012/14/WM z dnia 07.01.2015 r.
Podsumowanie
Przepisy podatkowe nie precyzują, w którym momencie “towar w drodze” staje się własnością przedsiębiorcy i powinien zostać ujęty w spisie z natury lub nie. Na temat sprzedaży szczegółowo wypowiada się ustawa Kodeks cywilny i tam też należałoby tak naprawdę szukać odpowiedzi na pytanie, kiedy dochodzi do przeniesienia własności na kupującego w niektórych okolicznościach. Z uwagi na złożoność omawianej problematyki trudno udzielić jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, jak należy postępować w takich sytuacjach. Jak zawsze można zwrócić się z zapytaniem o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej, która przyniesie odpowiedź.
522 
Zespół IFIRMA
Oliwia Józefowiak
