Małgorzata Jagusiak 
Część przedsiębiorców decyduje się na wybór metody kasowej rozliczania podatku VAT. Najczęściej takie rozwiązanie biorą pod uwagę właściciele firm, którzy mają problemy z terminową zapłatą za wystawione przez nich faktury sprzedaży. Sprawdźmy, jak rozliczyć podatek VAT po rezygnacji z metody kasowej.
Kto może wybrać metodę kasową?
Z metody kasowej mogą skorzystać przedsiębiorcy, którzy spełniają warunek małego podatnika. Zgodnie z przepisami, aby mieć status małego podatnika w VAT wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) nie może przekroczyć w poprzednim roku podatkowym kwoty odpowiadającej równowartości 1,2 mln euro. Limit ten po przeliczeniu na złotówki na 2021 rok wynosi 5.418.000 zł.
Kiedy powstaje obowiązek podatkowy przy metodzie kasowej?
Przy metodzie kasowej obowiązek podatkowy powstaje:
- w dniu otrzymania całości lub części zapłaty od czynnego podatnika VAT,
- w dniu otrzymania całości lub części zapłaty, nie później niż 180 dnia w przypadku dostawy na rzecz innego podmiotu niezarejestrowanego do VAT.
Dlatego też stosowanie metody kasowej wymaga od przedsiębiorcy wykonywania co miesiąc dodatkowych czynności. Mianowicie musi on kontrolować i przyporządkowywać wpłaty do konkretnej faktury sprzedaży. Taka sama zasada obowiązuje jeżeli chodzi o rozliczenie VAT naliczonego od zakupów. Dopiero opłacone faktury dają prawo do odliczenia VAT naliczonego.
W związku z powyższym jeżeli przedsiębiorca podejmie decyzję o rezygnacji z metody kasowej, powstaje problem, w jaki sposób dokonać rozliczenia faktur sprzedaży i zakupu, które do dnia rezygnacji nie zostały opłacone.
Rezygnacja z metody kasowej
Jeżeli przedsiębiorca podejmie decyzję o rezygnacji z metody kasowej rozliczania podatku VAT, to może tego dokonać dopiero po upływie 12 miesięcy stosowania metody kasowej. Najlepiej zrezygnować z metody kasowej w ostatnim miesiącu danego kwartału. Wówczas pierwszy miesięczny okres rozliczeniowy będzie już obejmował kolejny kwartał.
Jak rozliczyć podatek VAT po rezygnacji z metody kasowej?
Wątpliwości przedsiębiorców budzi, w jaki sposób powinny być prawidłowo wykazane w ewidencjach i plikach JPK nierozliczone faktury sprzedaży i zakupu. Przepisy podatkowe nie regulują tej kwestii wprost w ustawie, dlatego jak zawsze w takich sytuacjach najlepiej się posiłkować stanowiskiem organów podatkowych.
W wydawanych interpretacjach podatkowych fiskus stoi na stanowisku, że zasada rozliczenia kasowego będzie obowiązywała również po rezygnacji z metody kasowej. W jednej z ostatnio wydanych interpretacji nr 0111-KDIB3-2.4012.931.2020.2.MGO z dnia 19.03.2021 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał stanowisko wnioskodawcy za prawidłowe.
Zgodził się, że podatek od towarów i usług z wystawionych faktur sprzedaży oraz faktur zakupu otrzymanych w okresie stosowania metody kasowej VAT należy rozliczać na poprzednich zasadach (metoda kasowa), co oznacza, że transakcje trzeba wykazać w JPK VAT zgodnie z okresem, w którym należności zostały uregulowane i zobowiązania zapłacone.
Przykład:
Pan Krzysztof Kowalski od miesiąca kwietnia 2021 r. zrezygnował z metody kasowej rozliczania podatku VAT. Na dzień 31 marca 2021 r. posiadał jeszcze 2 nieopłacone faktury sprzedaży na kwotę 5.000 zł i 10.000 zł. Faktura na 5.000 zł została zapłacona w miesiącu kwietniu, a faktura na 10.000 zł w miesiącu maju. Pan Krzysztof wykaże faktury w ewidencji VAT sprzedaży odpowiednio w miesiącu kwietniu i maju 2021 r.
Podsumowując, należy podkreślić, że fakt rezygnacji z rozliczenia kwartalnego metodą kasową nie zmienia zasad rozliczania zarówno nierozliczonych faktur sprzedaży, jak i faktur zakupu. Ujmuje się je w rejestrach VAT sprzedaży i zakupu w dacie otrzymania zapłaty lub w dacie dokonania zapłaty.
Adrianna Glapiak
