Zasady odliczania składki zdrowotnej

Prowadzisz lub zamierzasz prowadzić działalność gospodarczą? Na pewno jesteś ciekaw, w jaki sposób obecnie jest rozliczana składka zdrowotna.
Biuro rachunkowe - ifirma.pl

Przez wiele lat, do końca 2021 roku osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą opłacały taką samą składkę zdrowotną. Ustawa o Polskim Ładzie wprowadziła diametralną zmianę m.in. w zakresie rozliczania składki na ubezpieczenia zdrowotne przez przedsiębiorców. Można chyba pozwolić sobie na stwierdzenie, że jest to dodatkowy podatek, który stanowi poważne obciążenie finansowe. W dzisiejszej publikacji opiszemy, jakie zasady odliczania składki zdrowotnej obowiązują począwszy od 2022 roku.

Co się zmieniło w opłacaniu składki zdrowotnej?

Przedsiębiorca, jako osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą ma możliwość wyboru różnych form opodatkowania swoich przychodów/dochodów w działalności gospodarczej, będą to:

  • zasady ogólne – podatek według skali podatkowej,
  • zasady ogólne – podatek liniowy,
  • zryczałtowany podatek dochodowy.

Cały czas jest jeszcze karta podatkowa, ale nie może ona być już wybierana. Mogą z niej skorzystać przedsiębiorcy, którzy dokonali takiego wyboru do 31 grudnia 2021 r., po tym terminie nie jest to już możliwe.

W zależności od wybranej formy opodatkowania dochodów inaczej będzie wyglądało rozliczanie składki zdrowotnej w działalności gospodarczej, o czym w szczegółach napiszemy poniżej. Kluczowe natomiast w tych zmianach jest to, że znacznie została ograniczona możliwość odliczenia zapłaconej składki zdrowotnej, przy skali podatkowej w ogóle to nie jest możliwe.

Jaką składkę zdrowotną płacą przedsiębiorcy?

Tak jak już o tym wspomnieliśmy w zależności od wybranej formy opodatkowania przedsiębiorca zapłaci składkę zdrowotną w różnej wysokości. Przedsiębiorcy, którzy prowadzą PKPiR, a więc rozliczają podatek według skali lub podatek liniowy płacą składkę zdrowotną w zależności od osiągniętego dochodu, odpowiednio w wysokości 9% i 4,9%. Zupełnie inaczej wygląda rozliczanie składki zdrowotnej na ryczałcie, co zostało opisane poniżej:

Wysokość składki zdrowotnej w działalności gospodarczej
Podatek według skali
Podatek liniowy
Zryczałtowany podatek dochodowy*)
Wysokość składki zdrowotnej w 2023 roku
Przychody do 60.000 złPrzychody od 60.000 zł do 300.000 złPrzychody powyżej 300.000 zł
9%4,9%376,16 zł626,93 zł1.128,48 zł

*) Podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne osób na ryczałcie zależy od przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale roku poprzedniego i jest ustalona procentowo w zależności od kwoty osiąganych przychodów, za 2022 rok jest to kwota 6965,84 zł. Oznacza to, że wraz ze zmianą przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia będzie się również zmieniała wysokość podstawy, od której jest naliczana 9% składka zdrowotna.

Zasady odliczania składki zdrowotnej

Przedmiotem naszych dzisiejszych rozważań jest pokazanie zasad odliczania składki zdrowotnej po zmianach wprowadzonych przez Polski Ład. Tylko część przedsiębiorców, w niewielkim zakresie ma możliwość odliczenia składki zdrowotnej, ale poprzez zmniejszenie przychodu/dochodu, a nie jak to miało miejsce do tej pory poprzez pomniejszenie podatku do zapłaty. Prawo do odliczenia zapłaconej składki zdrowotnej mają ci przedsiębiorcy, którzy wybrali opodatkowanie podatkiem liniowym i zryczałtowanym podatkiem dochodowym.

Zasady odliczania zapłaconej składki zdrowotnej
Podatek liniowy
Ryczałt
Kwota 10.200 zł

Może być zaliczona do:
  • kosztów uzyskania przychodów lub
  • odliczona od dochodu

Kwota 10.200 zł dotyczy składki zdrowotnej zapłaconej w 2023 roku.
Limit 10.200 zł jest to maksymalna kwota, jaka może zostać odliczona przez przedsiębiorcę. Odliczeniu podlega faktycznie zapłacona składka, nie wyższa niż 10.200 zł

Możliwość odliczenia 50% zapłaconej składki zdrowotnej od przychodów. W przypadku ryczałtu nie ma ograniczenia kwotowego a przedsiębiorca może odliczyć składkę zdrowotną procentowo

Z uwagi na różne zasady odliczania składki zdrowotnej opiszemy je bardziej szczegółowo poniżej.

Podatek liniowy – zasady odliczania składki zdrowotnej

Ustawodawca wprowadził zmiany do ustawy o Polskim Ładzie od 1 lipca 2022 r., m.in. w zakresie możliwości odliczenia zapłaconej składki zdrowotnej, w 2022 roku była to maksymalna kwota 8.700 zł. Co prawda zmiana została wprowadzona w połowie roku, ale obejmuje wszystkie składki zdrowotne zapłacone od 1 stycznia 2022 r. Na 2023 rok limit odliczenia uległ zmianie i wynosi 10.200 zł. Wspomnieliśmy również, że odliczenia można dokonać od dochodu lub poprzez zaliczenie składek do kosztów uzyskania przychodów. Zobaczmy, jakie to ma znaczenie na dokonywane rozliczenia podatkowe:

Odliczanie składki zdrowotnej w podatku liniowym
Od dochodu Poprzez zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów
Kwota składki zdrowotnej obniża podstawę do opodatkowania
Kwota składki zdrowotnej:
  • będzie pomniejszać podstawę do obliczenia składki zdrowotnej,
  • będzie powiększać stratę podatkową
  • obniża podstawę do opodatkowania
Przykład 1

Pani Maria wybrała opodatkowanie podatkiem liniowym. Do końca października w prowadzonej działalności osiągnęła dochód w wysokości 150.000 zł. Pani Maria zastanawia się, czy odliczać zapłaconą składkę zdrowotną w kwocie 7.000 zł od dochodu czy zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów?

Wariant 1
Składka zdrowotna odliczana od podstawy opodatkowania – rozliczenie będzie wyglądało następująco:

Dochód
Podstawa do opodatkowania
Podstawa do naliczenia składki zdrowotnej
150.000 zł
143.000 zł
150.000 zł

Wariant 2
Zapłacona składka zdrowotna znajdzie się w kosztach uzyskania przychodów – zestawienie będzie wyglądało w następujący sposób:

Dochód
Podstawa do opodatkowania
Podstawa do naliczenia składki zdrowotnej
143.000 zł
143.000 zł
143.000 zł

Bez względu na to, czy wybierzemy wariant 1 lub wariant 2, to wysokość podstawy do opodatkowania i samego podatku nie zmieni się. Jednak w wariancie 1 zapłacimy wyższą składkę zdrowotną, bo od podstawy 150.000 zł i będzie to kwota 7.350 zł (150.000 zł x 4,9%). Natomiast w wariancie 2 składka zdrowotna będzie naliczana od podstawy 143.000 zł, co daje kwotę 7.007 zł (143.000 zł x 4,9%).

Przykład 2

Pani Żaneta jest na podatku liniowym i poniosła stratę za cały 2022 rok w wysokości 30.000 zł. Zapłaciła składki zdrowotne w kwocie 5.000 zł. Zobaczmy, jak będzie wyglądało rozliczenie w zależności od tego, w jaki sposób zostanie ujęta składka zdrowotna.

Jeżeli składki zdrowotne będą odliczane od podstawy do opodatkowania –
strata za cały 2022 rok wyniesie 30.000 zł
Jeżeli składki zdrowotne będą zaliczone do kosztów uzyskania przychodów –
strata za 2022 rok wyniesie 35.000 zł

Ujmując składkę zdrowotną w kosztach podatkowych zwiększymy wysokość tej straty, która może zostać rozliczona w kolejnych latach podatkowych.

Zasady odliczania składki zdrowotnej u ryczałtowca

Wiemy już, że przedsiębiorcy opłacający ryczałt mogą odliczyć 50% zapłaconej składki zdrowotnej. Tutaj jest już tylko jedna możliwość, a mianowicie odliczenia zawsze dokonujemy od przychodów, ponieważ na ryczałcie nie rozlicza się kosztów uzyskania przychodów. Zobaczmy jak takie rozliczenie może wyglądać.

Przykład 3

Pani Julia jest notariuszem i opłaca ryczałt według stawki 17%. Składkę zdrowotną w 2023 roku opłaca na podstawie wysokości przychodów osiągniętych w 2022 roku w przedziale powyżej 300.000 zł, a więc miesięczna składka zdrowotna wynosi 1.128,48 zł, odliczyć od przychodu można 50% tej kwoty, czyli 564,24 zł. Za miesiąc luty pani Julia osiągnęła przychody w wysokości 20.000 zł, po pomniejszeniu o zapłacone składki społeczne. Zobaczmy jaka będzie podstawa do naliczenia ryczałtu.

Przychód
Podstawa do naliczenia ryczałtu
Kwota podatku
20.000 zł
19.436 zł
(20.000 zł – 564,24 zł)
3.304 zł

Sprawy się nieco komplikują, kiedy w prowadzonej działalności przedsiębiorca rozlicza przychody według różnych stawek ryczałtu. W takiej sytuacji składka zdrowotna jest odliczana od przychodów w ustalonej proporcji.

 
W przypadku, gdy przedsiębiorca stosuje różne stawki ryczałtu, odliczeń od przychodów dokonuje się w takim stosunku, w jakim w roku podatkowym pozostają poszczególne przychody opodatkowane różnymi stawkami w ogólnej kwocie przychodów.
 
Przykład 4

Pan Daniel płaci zryczałtowany podatek dochodowy według stawki: 12%, 8,5% i 5,5%. Za miesiąc październik osiągnął przychód w ogólnej kwocie 120.000 zł z tego: 20.000 zł jest opodatkowane stawka 12%, 30.000 zł stawką 8,5% i 70.000 zł stawką 5,5%. Miesięczna wysokość zapłaconej składki zdrowotnej wynosi 1.128,48 zł, a więc można pomniejszyć przychody o 50% tej składki, czyli o 564,24 zł.

Obliczenie udziału przychodów opodatkowanych różnymi stawkami w ogólnej kwocie przychodów
12%
8,5%
5,5%
16,67%
(20.000 zł : 120.000 zł) x 100
25%
(30.000 zł : 120.000 zł) x 100
58,33%
(70.000 zł : 120.000 zł) x 100

Znamy już procent, jakim będziemy liczyć zapłaconą składkę zdrowotną podlegającą odliczeniu od przychodów według poszczególnych stawek ryczałtu.

12%
8,5%
5,5%
Składka zdrowotna do odliczenia
Podstawa do opodatkowania
Składka zdrowotna do odliczenia
Podstawa do opodatkowania
Składka zdrowotna do odliczenia
Podstawa do opodatkowania
94,06 zł
(564,24 zł x 16,67%)
19.906 zł
(20.000 zł – 94,06 zł)
141,06 zł
(564,24 zł x 25%)
29.859 zł
(30.000 zł – 141,06 zł)
329,12 zł
(564,24 zł x 58,33%)
69.671 zł
(70.000 zł – 329,12 zł)

Widzimy, że to rozliczenie wymaga przeprowadzenia większej ilości wyliczeń, ale najczęściej jest tak, że dokonuje się to automatycznie, o ile rozliczenia są prowadzone w programie księgowym.

Pozostaje jeszcze temat odliczenia składki zdrowotnej po zmianie formy opodatkowania w kolejnym roku podatkowym. Wielu przedsiębiorców może mieć dylemat, co z odliczeniem składki zdrowotnej zapłaconej w styczniu za grudzień poprzedniego roku, na ten temat znajdziemy szczegółowe informacje w podlinkowanej publikacji.

Zasady odliczania składki zdrowotnej – podsumowanie

Jak widać sposób odliczania składki zdrowotnej zmienił się diametralnie od 2022 roku. W publikacji opisane zostały zasady rozliczania w przypadku wyboru podatku liniowego i ryczałtu. Przedsiębiorca, który zdecyduje się wybrać skalę podatkową musi wiedzieć, że nie odliczy w żadnej formie zapłaconej składki zdrowotnej. Na podatku liniowym składkę zdrowotną można ujmować na dwa sposoby – od podstawy opodatkowania lub poprzez ujęcie w kosztach uzyskania przychodów. Różnice pomiędzy jednym a drugim rozliczeniem pokazane zostały na przykładach. Zasady pomniejszania przychodu na ryczałcie nie pozostawiają wyboru – składka zdrowotna może być odliczona tylko od przychodu. Jeżeli przychód jest opodatkowany różnymi stawkami, to składka zdrowotna jest odliczana proporcjonalnie. Niejednokrotnie na łamach naszych artykułów podkreślamy, że obecnie przy wyborze formy opodatkowania należy uwzględnić również zasady opłacania i odliczania zapłaconej składki zdrowotnej, ten artykuł również może okazać się pomocny przy podjęciu takiej decyzji.

<

Podziel się z innymi

Biuro rachunkowe - ifirma.pl
Dodaj komentarz

Zachęcamy do komentowania naszych artykułów. Wyraź swoje zdanie i włącz się w dyskusje z innymi czytelnikami. Na indywidualne pytania (z zakresu podatków i księgowości) użytkowników ifirma.pl odpowiadamy przez e-mail, czat lub telefon – skontaktuj się z nami.

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Administratorem Twoich danych osobowych jest IFIRMA S.A. z siedzibą we Wrocławiu. Dodając komentarz na blogu, przekazujesz nam swoje dane: imię i nazwisko, adres e-mail oraz treść komentarza. W systemie odnotowywany jest także adres IP, z wykorzystaniem którego dodałeś komentarz. Dane zostają zapisane w bazie systemu WordPress. Twoje dane są przetwarzane na podstawie Twojej zgody, wynikającej z dodania komentarza. Dane są przetwarzane w celu opublikowania komentarza na blogu, jak również w celu obrony lub dochodzenia roszczeń. Dane w bazie systemu WordPress są w niej przechowywane przez okres funkcjonowania bloga. O szczegółach przetwarzania danych przez IFIRMA S.A dowiesz się ze strony polityki prywatności serwisu ifirma.pl.

Klauzula/ zastrzeżenie prawne na ifirma.pl
Twój znajomy zakłada firmę Blog banner

Z biurem rachunkowym IFIRMA masz i czas, i firmę

Już za 149 zł

miesięcznie

  • Pomagamy w przeniesieniu dokumentów i formalnościach
  • Przydzielamy dedykowaną księgową
  • Wygodnie dostarczasz dokumenty,
a księgowa rozlicza miesiąc i wysyła deklaracje
Myślisz o zmianie księgowego?

Zostaw swój numer telefonu, a my znajdziemy księgowego dla Ciebie.

    Mobilnie. Wszędzie

    Z ifirma.pl masz księgowość w swoim telefonie. Wysyłaj dokumenty, sprawdzaj salda i terminy online, gdziekolwiek jesteś. Aplikację znajdziesz na najpopularniejszych platformach.

    Mobilnie

    Ułatwienia dla e‑commerce

    Wygodne integracje
    Wygodne integracje

    Program do faktur IFIRMA w prosty sposób zintegrujesz z Allegro i popularnymi platformami e‑commerce jak Shoper, WooCommerce czy PrestaShop.

    Sprawdź wszystkie integracje →

    Wygodne integracje
    Płatności w jednym miejscu

    ifirma.pl łączy się z urządzeniami fiskalnymi, pozwala na eksport przelewów do banku i zatwierdzanie ich jednym kodem, co znacznie usprawnia codzienną pracę i samodzielne księgowanie.

    Wygodne integracje
    Łatwe generowanie faktur

    Dzięki integracji z bazą GUS ułatwiamy też wystawianie faktur – wystarczy, że wpiszesz NIP kontrahenta, a reszta danych uzupełni się automatycznie.

    allegro integracja ecommerce
    woocommerce integracja ecommerce
    shoper integracja ecommerce
    prestashop integracja ecommerce
    shoplo integracja ecommerce
    magento integracja ecommerce