Osoby o statusie bezrobotnego mogą ubiegać się o pomoc finansową na rozpoczęcie prowadzenia własnej działalności gospodarczej. W takich przypadkach czeka nas dość długi i żmudny proces ubiegania się o te środki. Kiedy już otrzymamy pozytywną decyzję zaczynamy wydawać pieniądze, między innymi na zakup środków trwałych i rodzą się wątpliwości, w jaki sposób je rozliczać od strony przepisów podatkowych. Dlatego w dzisiejszej publikacji sprawdzimy, czy możliwa jest amortyzacja środków trwałych zakupionych z dotacji.
Czym jest dotacja na podjęcie działalności gospodarczej?
Jest kilka źródeł, z których możemy ubiegać się o środki z przeznaczeniem na rozpoczęcie działalności gospodarczej. Najbardziej znane są dotacje z Powiatowego Urzędu Pracy (PUP) i dotacje z projektów unijnych przeznaczone na własny biznes. Z założenia dotacja obejmuje określoną pulę środków finansowych, które muszą zostać przeznaczone na ściśle określony cel. W naszym przypadku będziemy mówili o rozpoczęciu prowadzenia działalności gospodarczej. Wniosek o dofinansowanie należy złożyć we właściwym Urzędzie Pracy. We wniosku muszą być podane konkretne informacje na temat wydatkowania przyznanych środków. Najczęściej można je wykorzystać na wszelkiego rodzaju wydatki związane z prowadzoną firmą, w tym na zakup środków trwałych. Dotacja ma charakter bezzwrotny, a to powoduje określone obowiązki po stronie beneficjenta wsparcia. Otrzymana dotacja korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego a to oznacza, że nie zapłacimy od niej podatku dochodowego. Rodzi się jednak pytanie m.in. dotyczące amortyzacji środków trwałych i tym zajmiemy się w dalszej części artykułu.
Amortyzacja środków trwałych
Przedsiębiorcy mają obowiązek amortyzowania zakupionych środków trwałych powyżej określonej kwoty, obecnie jest to 10.000 zł. Wszystkie wydatki poniżej tej kwoty mogą, ale nie muszą być amortyzowane.
Wiemy już kiedy środek trwały powinien być amortyzowany, pozostaje nam więc ustalenie, czy jeżeli zakup został sfinansowany dotacją, to odpisy amortyzacyjne będą kosztem uzyskania przychodów.
Amortyzacja środków trwałych zakupionych z dotacji
Kluczowe w naszej sprawie będzie sprawdzenie, co na temat amortyzacji środków trwałych zakupionych z dotacji mówią przepisy ustawy o podatku PIT. Zasady dokonywania odpisów amortyzacyjnych zostały szczegółowo opisane w przepisach (art. 22a – 22o ustawy o PIT). Jednak mamy jeszcze art. 23, w którym wskazane zostały różnego rodzaju wyłączenia z kosztów uzyskania przychodów i znajdziemy w nim m.in zapis mówiący o tym, że:
Przykład 1
Pan Adam zakupił z dotacji PUP otrzymanej na rozpoczęcie działalności gospodarczej maszynę, której wartość początkowa przyjęta do naliczania odpisów amortyzacyjnych wyniosła 12.000 zł. Wydatek został w całości pokryty dotacją. W takim przypadku naliczane odpisy amortyzacyjne nie będą mogły być ujmowane w PKPiR, jako koszty podatkowe.
Przykład 2
Pani Ania zakupiła specjalistyczną maszynę szwalniczą o wartości początkowej do naliczania odpisów amortyzacyjnych za kwotę 20.000 zł. Ten zakup w części 12.000 zł był sfinansowany ze środków PUP a pozostałe 8.000 zł były to środki własne pani Ani. W tym przypadku część odpisów amortyzacyjnych od kwoty 8.000 zł znajdzie się w kosztach uzyskania przychodów.
Na podstawie tego ostatniego przykładu widać, że jeżeli zakup środka trwałego jest współfinansowany przez przedsiębiorcę, to może on w części ujmować odpisy amortyzacyjne po stronie kosztów w PKPiR.
Amortyzacja środków trwałych zakupionych z dotacji – podejście organów podatkowych
Przepisy dotyczące ujmowania odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych zakupionych z dotacji są dość jednoznaczne, ale sprawdzimy jeszcze, na jakim stanowisku stoją organy podatkowe w wydawanych rozstrzygnięciach. W jednej z interpretacji podatkowych z dnia 15.04.2022 r. nr 0113-KDIPT2-1.4011.9.2022.1.MAP została opisana sprawa zwrotu poniesionych kosztów na zwiększenie wartości środka trwałego. Wnioskodawca stał na stanowisku, że taki zwrot nie będzie stanowił dla niego ani przychodu ani kosztu podatkowego a Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej się z nim zgodził. W uzasadnieniu powołał się m.in. na przepis art. 23 ust. 1 pkt 45, z którego wynika, że zwrot wydatków na zakup środka trwałego nie pozwala na ujmowanie odpisów amortyzacyjnych od tej części. W innej interpretacji z dnia 30.06.2020 r. nr 0111-KDIB1-3.4010.96.2020.2.MMU mowa jest o otrzymanej dotacji na zakup środka trwałego i również w tym przypadku w uzasadnieniu Dyrektor KIS powołuje się na przepis, z którego jasno wynika, że odpisy amortyzacyjne w tej części nie będą kosztem podatkowym.
Podsumowanie
Środki otrzymane z dotacji na rozpoczęcie działalności gospodarczej będą stanowiły niewątpliwie znaczący zastrzyk finansowy dla nowej firmy. Ustawodawca w takich przypadkach uznał, że mogą one korzystać ze zwolnienia od podatku dochodowego, ale odpisy amortyzacyjne od takich środków nie mogą się znaleźć w kosztach uzyskania przychodów. Dla przedsiębiorcy jest to transakcja neutralna podatkowo – nie zapłaci podatku od dotacji, ale również nie ujmie do kosztów odpisów amortyzacyjnych. Jeżeli zakup będzie współfinansowany, to wówczas w kosztach znajdzie się ta część, która została pokryta ze środków własnych przedsiębiorcy.