Polskie firmy za granicą – badanie EY
Wyjście poza granice kraju i uruchomienie sprzedaży na obcych rynkach to szansa na rozwój dla wielu rodzimych przedsiębiorców. Otwarte granice oraz nowoczesne technologie skutecznie niwelują bariery, które kiedyś utrudniały międzynarodową ekspansję. Pojawia się jednak pytanie, czy polskie firmy rzeczywiście chętnie podejmują się takiego wyzwania, a jeśli tak, to jakie trudności napotykają podczas wchodzenia na nowe rynki. Odpowiedzi na te pytania dostarcza badanie przeprowadzone przez EY.
Badanie to zrealizowano w czwartym kwartale 2023 roku, a objęło ono 314 średnich i dużych firm, które prowadzą działalność właśnie na rynkach zagranicznych. Jego celem było nie tylko zbadanie, co motywuje polskie firmy do wychodzenia poza kraj, ale także zidentyfikowanie problemów, z jakimi muszą się zmierzyć.
Międzynarodowa ekspansja – chcemy, nie chcemy?
Dobra wiadomość jest taka, że polskie firmy coraz chętniej dostrzegają potencjał, jaki niesie ze sobą ekspansja zagraniczna, i aktywnie planują rozwój na nowych rynkach.
EY zauważył, że aż 86% firm, które już prowadzą działalność międzynarodową, nie zamierza na tym poprzestać i chce poszerzać swoje zasięgi. Spośród nich 47% przedsiębiorstw planuje rozszerzyć działalność na rynki, na których jeszcze ich nie ma, a 43% zamierza rozwijać się w krajach, gdzie już funkcjonują.
Pomimo ambitnych planów, niektóre wyzwania wciąż stają na drodze naszych przedsiębiorców. Przykładem może być chociażby rynek pracy, który odgrywa istotną rolę w procesie decyzyjnym dotyczącym ekspansji. Tylko 13% firm uważa, że trudności na rynku pracy nie wpływają na ich działania zagraniczne. Mówiąc inaczej, większość firm postrzega ten czynnik jako ważną barierę. Jednocześnie w wielu przypadkach decyzje o ekspansji są podejmowane niezależnie od problemów z rekrutacją.
Firma za granicą to sporo plusów
To, że międzynarodowa ekspansja może pozytywnie wpłynąć na przychody firmy, tłumaczyć nikomu nie trzeba. Ale czy wychodzenie z własnym biznesem poza granice kraju ma także inny, poza finansowy wymiar? Według EY – owszem. Ekspansja zagraniczna przynosi korzyści także w kontekście kapitału ludzkiego, co przekłada się na rozwój kompetencji pracowników i wewnętrznych struktur organizacyjnych.
Uczestnicy badania zauważają następujące zalety:
- 58% firm dostrzega wysoką jakość kapitału ludzkiego, który umożliwia eksport produktów i usług na rynki światowe,
- 52% wskazuje na korzyści związane z dostępem do międzynarodowego rynku pracy dzięki możliwościom pracy zdalnej,
- 39% przedsiębiorstw zauważa, że ekspansja wspiera budowę kultury organizacyjnej opartej na wymianie wiedzy,
- 29% firm zwraca uwagę na upowszechnianie postaw związanych z różnorodnością i inkluzywnością.
Wyzwania związane z ekspansją
Skoro wiemy już, że polskie firmy „ciągnie” we wszystkich czterech kierunkach świata, a także że międzynarodowa ekspansja pozytywnie wpływa na szeroko pojętą kulturę organizacyjną przedsiębiorstw, skupmy się teraz na wyzwaniach. A zatem co utrudnia rodzimym firmom globalny rozwój?
Według EY jednym z fundamentalnych obszarów, które stanowią przeszkodę, są kompetencje menedżerskie – aż 51% firm wskazało je jako istotny czynnik. Z kolei 50% respondentów zwróciło uwagę na problemy językowe, które bezpośrednio wpływają na jakość komunikacji i współpracy z partnerami zagranicznymi. Na trudności związane z wiedzą w konkretnej dziedzinie biznesowej wskazało 46% firm.
Dodatkowo 43% przedsiębiorstw dostrzega wyzwania w obszarze cyfryzacji, a to z kolei utrudnia skuteczne poruszanie się w technologicznym środowisku biznesowym.
Polskie firmy za granicą mówią o kosztach
Nie da się ukryć, że wyjście poza granice swojego kraju z produktem lub usługą jest kosztowną strategią biznesową. Nie tylko dlatego, że trzeba ponieść koszty operacyjne, ale również zainwestować w edukację i rozwój pracowników. A to sprowadza nas do kolejnego aspektu, który EY uwzględnił w swoim badaniu. Mianowicie, jakie nakłady finansowe muszą ponieść polskie firmy za granicą, aby działać międzynarodowo?
Mowa przede wszystkim o trzech poniższych obszarach:
- Szkolenie i rozwój zatrudnionych pracowników – 47% przedsiębiorstw zainwestowało w rozwój kompetencji swoich pracowników, aby przygotować ich do działalności poza krajem,
- Zakupy sprzętu – 45% firm zdecydowało się na inwestycje w nowoczesne wyposażenie, które umożliwiło dostosowanie organizacji do specyfiki nowych rynków,
- Inwestycje w infrastrukturę IT – 43% badanych firm postawiło na modernizację systemów technologicznych.
Co interesujące, 44% firm – w tym 54% dużych przedsiębiorstw – postawiło na maksymalne wykorzystanie posiadanych zasobów i w ten sposób ograniczyło dodatkowe wydatki na globalny rozwój.
Największe polskie firmy za granicą
Przyjrzyjmy się teraz rodzimym firmom, które z sukcesem przeprowadziły międzynarodową ekspansję. Wśród nich znajdują się zarówno podmioty z branży technologicznej, jak i producenci dóbr konsumpcyjnych. Ich rozwój nie tylko wzmacnia pozycję Polski na globalnej arenie, ale także pokazuje, że Polacy potrafią budować globalne organizacje. A zatem polskie firmy, które odniosły sukces za granicą, to:
- InPost
InPost, potentat na rynku automatyzacji logistyki, zrewolucjonizował branżę przesyłek dzięki sieci paczkomatów. Firma działa na wielu rynkach międzynarodowych, w tym w Wielkiej Brytanii, Francji, Hiszpanii i Włoszech. InPost zyskał na popularności dzięki wygodzie, jaką oferują jego automaty, które są dostępne dla klientów przez całą dobę. W 2021 roku firma zadebiutowała na giełdzie Euronext w Amsterdamie, co było jednym z największych IPO w Europie.
- LPP
LPP, największa polska firma odzieżowa, zarządza markami takimi jak Reserved, Cropp, House, Mohito i Sinsay. Swoje produkty sprzedaje w ponad 40 krajach, w tym w Niemczech, Rosji, na Bliskim Wschodzie i w Azji. LPP regularnie otwiera nowe sklepy, zarówno stacjonarne, jak i internetowe, a marka Reserved cieszy się szczególną popularnością w Europie Zachodniej. Firma przywiązuje dużą wagę do zrównoważonego rozwoju – inwestuje w technologie zmniejszające emisję CO2 oraz prowadzi recykling odzieży.
- Inglot
Inglot to polska marka kosmetyczna, której produkty można znaleźć w ponad 90 krajach na całym świecie. Firma słynie z wysokiej jakości kosmetyków kolorowych oraz szerokiej palety barw, która daje konsumentom ogromne możliwości personalizacji makijażu. Inglot współpracował z międzynarodowymi gwiazdami, takimi jak Jennifer Lopez, co dodatkowo przyczyniło się do jego sukcesu na globalnym rynku. Inglot jest także ceniony za innowacyjne rozwiązania, takie jak Freedom System – modułowe palety, które klienci mogą komponować samodzielnie. Firma aktywnie działa na rynku e-commerce, co wzmacnia jej pozycję w USA i na Bliskim Wschodzie.
- Drutex
Drutex, jeden z największych europejskich producentów stolarki okiennej, drzwiowej i fasadowej, eksportuje swoje produkty do ponad 40 krajów. Firma realizuje projekty między innymi w USA, Australii i krajach Europy Zachodniej, zaspokajając potrzeby zarówno dużych inwestycji, jak i klientów indywidualnych. Ciekawym faktem jest to, że Drutex wytwarza własne komponenty do okien, co pozwala firmie na pełną kontrolę nad jakością produkcji. Firma regularnie inwestuje w rozwój technologii, aby sprostać rosnącym wymaganiom rynku. Sprzedaż zagraniczna stanowi ponad 80% jego przychodu.
- 4F
Marka 4F stała się synonimem odzieży sportowej, której jakość i design doceniają zarówno profesjonaliści, jak i amatorzy. 4F jest oficjalnym dostawcą odzieży dla kilku narodowych komitetów olimpijskich, w tym Polski, Łotwy, Serbii i Grecji. Firma działa na ponad 30 rynkach, w tym w krajach takich jak Niemcy, Czechy, Hiszpania i Rumunia. W 2020 roku 4F zyskało rozgłos, produkując maseczki ochronne w odpowiedzi na pandemię COVID-19. Marka jest również znana ze współpracy z gwiazdami sportu.
- CCC
CCC to czołowy detalista obuwia w Europie, który oferuje swoje produkty w 28 krajach, między innymi w Niemczech, Austrii, Czechach, na Węgrzech i w krajach bałtyckich. Warto zaznaczyć, że CCC aktywnie angażuje się w inicjatywy ekologiczne – firma zainwestowała w recykling butów i projekty ograniczające emisję CO2. Oprócz obuwia CCC sprzedaje również dodatki oraz torby.
- CD Projekt
CD Projekt to jedna z najważniejszych marek w branży gier komputerowych na świecie, głównie za sprawą sukcesu serii „Wiedźmin” oraz gry „Cyberpunk 2077”. Gry tego dewelopera sprzedają się w milionach egzemplarzy na całym świecie, a „Wiedźmin 3: Dziki Gon” zdobył ponad 250 nagród dla gry roku. Firma posiada biura w Polsce i Stanach Zjednoczonych, a jej gry są dystrybuowane na rynkach Ameryki Północnej, Europy i Azji. CD Projekt jest również właścicielem platformy GOG.com, która umożliwia sprzedaż i dystrybucję gier w modelu cyfrowym.
- KROSS
KROSS to największy polski producent rowerów, który zdobył uznanie na rynkach europejskich i azjatyckich. Firma produkuje różne rodzaje rowerów, w tym rowery górskie, szosowe, miejskie oraz elektryczne, co pozwala jej odpowiadać na potrzeby zróżnicowanej klienteli. KROSS jest sponsorem wielu zawodowych drużyn kolarskich, co dodatkowo zwiększa jej rozpoznawalność w międzynarodowych kręgach sportowych. Firma działa na rynkach takich jak Niemcy, Hiszpania, Czechy, a także w krajach Azji. Co ciekawe, rowery KROSS są regularnie wybierane przez profesjonalistów startujących w prestiżowych wyścigach.
- ADAMED
ADAMED, wiodąca polska firma farmaceutyczna, działa na ponad 70 rynkach, a jej leki są dostępne w takich krajach jak Niemcy, Włochy, Hiszpania oraz kraje Ameryki Południowej. Firma specjalizuje się w lekach generycznych oraz badaniach nad nowymi terapiami w obszarze onkologii, psychiatrii i neurologii. ADAMED inwestuje znaczne środki w badania i rozwój, co pozwala jej wprowadzać innowacyjne leki na międzynarodowe rynki. Firma aktywnie współpracuje z ośrodkami badawczymi na całym świecie. ADAMED jest również partnerem wielu globalnych instytutów zdrowia, promując innowacyjne podejścia do leczenia.
- MASPEX
MASPEX to jeden z największych producentów napojów i żywności w Europie Środkowo-Wschodniej, obecny na ponad 50 rynkach międzynarodowych. W portfolio firmy znajdują się znane marki, takie jak Tymbark, Kubuś, Lubella oraz Tiger. Produkty MASPEX można znaleźć w sklepach w krajach takich jak Niemcy, Czechy, Słowacja, Włochy oraz Stany Zjednoczone.
- CIECH
CIECH to globalny gracz na rynku chemikaliów, który prowadzi działalność w Europie, Azji oraz Ameryce Północnej. Firma specjalizuje się w produkcji sody kalcynowanej, środków ochrony roślin oraz krzemionki, które znajdują zastosowanie w przemyśle szklarskim, tekstylnym i motoryzacyjnym. CIECH stale rozwija swoją ofertę, wprowadzając ekologiczne rozwiązania, które minimalizują wpływ produkcji na środowisko. Firma zainwestowała w nowe zakłady produkcyjne w Niemczech i Rumunii, co umożliwia jej zwiększenie globalnej obecności.
- Cersanit
Cersanit to wiodący polski producent ceramiki sanitarnej, płytek ceramicznych oraz mebli łazienkowych, którego fabryki można znaleźć w czterech krajach. Firma jest obecna na rynkach Europy, Azji i Bliskiego Wschodu, a jej największymi odbiorcami są Niemcy, Rosja, Ukraina, Wielka Brytania i Rumunia. Cersanit wyróżnia się innowacyjnymi rozwiązaniami w zakresie designu oraz ekologicznych technologii produkcji. Marka jest ceniona za kompleksowe podejście do aranżacji łazienek – oferuje nie tylko produkty ceramiczne, ale także akcesoria i meble, umożliwiając klientom tworzenie spójnych i nowoczesnych wnętrz. Cersanit inwestuje w rozwój technologii oszczędzających wodę i energię, co wpisuje się w rosnący trend zrównoważonego rozwoju.