Procedura eksportu towarów wiąże się z wywozem towarów poza terytorium Unii Europejskiej, a więc na terytorium tzw. kraju trzeciego. Przedsiębiorca, który zamierza zajmować się eksportem musi spełnić kilka warunków. Jednym z nich jest posiadanie dokumentów wywozowych i ujęcie ich we właściwym okresie rozliczeniowym. W dzisiejszej publikacji zajmiemy się analizą tej kwestii.
Dokumentowanie transakcji eksportu
Ustawa o podatku VAT wskazuje wprost w przepisach, jakie dokumenty są wymagane, żeby przedsiębiorca miał prawo do zastosowania 0% stawki podatku VAT. Przykładowy katalog dokumentów:
- dokument w formie elektronicznej otrzymany z systemu teleinformatycznego
służącego do obsługi zgłoszeń wywozowych albo potwierdzony przez właściwy organ celny wydruk tego dokumentu – komunikat IE-599,
- dokument w formie elektronicznej pochodzący z systemu teleinformatycznego
służącego do obsługi zgłoszeń wywozowych, otrzymany poza tym systemem, jeżeli
zapewniona jest jego autentyczność – kopia dokumentu IE-599,
- zgłoszenie wywozowe na piśmie utrwalonym w postaci papierowej złożone poza
systemem teleinformatycznym służącym do obsługi zgłoszeń wywozowych albo jego
kopia potwierdzona przez właściwy organ celny – dokument SAD.
Jeśli przedsiębiorca przed upływem terminu do złożenia JPK_V7 za dany okres rozliczeniowy otrzyma dokument potwierdzający wywóz towaru poza terytorium UE, to ma prawo do zastosowania 0% stawki VAT.
Przykład 1
Pani Ania rozlicza podatek VAT miesięcznie, dokonała eksportu towarów do Japonii dnia 21.07.2022 r. W dniu 25.07.2022 r. otrzymała komunikat IE-599, co potwierdza, że towar opuścił terytorium UE. W tym przypadku pani Ania może rozliczyć eksport towarów w JPK_V7M za miesiąc lipiec 2022 r. i zastosować 0% stawkę podatku VAT.
Przykład 2
Pan Kamil opłaca VAT miesięcznie, dokonał eksportu towarów do Kanady 18.07.2022 r., jednak potwierdzenie wywozu towarów dotarło do niego dopiero 30.08.2022 r. Jak w takim przypadku powinien postąpić pan Kamil? Otóż z uwagi na to, że dokumenty dotarły już po upływie terminu do złożenia JPK_V7M za lipiec 2022 r. pan Kamil wykaże eksport towarów w rozliczeniu za miesiąc sierpień 2022 r.
Jak jednak należy rozliczyć eksport towarów, jeżeli dokumenty dotrą do nas jeszcze później?
Brak dokumentów wywozowych w eksporcie towarów – sposób rozliczenia w JPK_V7
Przepisy ustawy o VAT odnoszą się również wprost, do sytuacji kiedy przedsiębiorca nie wejdzie w posiadanie dokumentów potwierdzających wywóz towarów poza UE.
Jeżeli przedsiębiorca przed upływem terminu do złożenia JPK_V7 za dany okres rozliczeniowy nie otrzymał dokumentu potwierdzającego wywóz towaru poza terytorium UE nie wykazuje dostawy w JPK_V7 za dany okres rozliczeniowy, lecz w okresie następnym, stosując stawkę podatku 0%, pod warunkiem otrzymania dokumentów przed upływem terminu do złożenia JPK_V7 za ten następny okres. W przypadku nieotrzymania tego dokumentu w takim terminie mają zastosowanie stawki właściwe dla dostawy tego towaru na
terytorium Polski.
Przykład 3
Pani Krystyna zajmuje się eksportem towarów do USA, podatek VAT rozlicza w okresach miesięcznych. W dniu 30.07.2022 r. dokonała eksportu, ale dokument IE-599 otrzymała dopiero 30.09.2022 r. W takim przypadku pani Krystyna w JPK_V7 za sierpień 2022 r. wykaże sprzedaż ze stawką krajową 23% VAT, natomiast we wrześniu 2022 r. rozliczy eksport towarów ze stawką 0% i pomniejszy podatek VAT należny od sprzedaży, który został naliczony w rozliczeniu za sierpień 2022 r.
Przykład 4
Pani Kinga rozlicza podatek VAT kwartalnie. W miesiącu lutym 2022 r. dokonała eksportu towarów do USA. Jak długo pani Kinga może czekać na dokumenty celne, żeby rozliczyć eksport ze stawką 0%?
jeżeli dokumenty dotrą do 25 kwietnia 2022 r. eksport będzie rozliczony w JPK_V7K za I kwartał 2022 r. ze stawką 0%,
jeżeli dokumenty dotrą do 25 lipca 2022 r. eksport będzie rozliczony w JPK_V7K za II kwartał 2022 r. ze stawką 0%,
jeżeli dokumenty nie dotrą do 25.07.2022 r. pani Kinga w rozliczeniu za II kwartał 2022 r. wykaże dostawę eksportową ze stawką krajową, np. 23%. Jeżeli dokumenty otrzyma np. 10.08.2022 r., to w rozliczeniu za III kwartał 2022 r. wykaże eksport ze stawką 0% i obniży VAT należny od sprzedaży o kwotę wykazaną w rozliczeniu za II kwartał 2022 r. Księgowania w części ewidencyjnej JPK_V7 dokonuje w miesiącu otrzymania dokumentów, a więc w tym przypadku w sierpniu 2022 r.
Przykład 5
Pan Andrzej 10 maja 2022 r. dokonał eksportu towarów na kwotę 10.000 zł, wystawił fakturę ze stawką 0%. Do 25.07.2022 r. nie wpłynęły dokumenty potwierdzające wywóz towarów poza UE. Komunikat IE-599 dotarł do pana Andrzeja 15.08.2022 r.
W związku z tym:
- W miesiącu czerwcu 2022 r. należy dokonać księgowania w JPK_V7 ze stawką krajową np. 23%, wówczas wykazujemy kwotę netto 8.130,08 zł i podatek VAT 1.869,92 zł.
- W miesiącu sierpniu 2022 r. wykażemy:
- kwotę 10.000 zł, jako eksport towarów ze stawką 0%,
- kwotę: 8.130,08 zł i 1.869,92 zł na minus w części sprzedaży krajowej opodatkowanej stawką 23%.
Księgowań dokonujemy na podstawie wystawionej 10.05.2022 r. faktury VAT, która dokumentuje transakcję eksportu. Zarówno przy sprzedaży eksportowej, jak i sprzedaży krajowej podajemy numer i datę tej faktury. Taką informację można uzyskać na infolinii KIS.
Zaliczka w eksporcie – rozliczenie w JPK_V7
Przedsiębiorcy, którzy dokonują eksportu towarów mają obowiązek rozpoznania obowiązku podatkowego w eksporcie również w przypadku otrzymania zaliczki na poczet przyszłej dostawy towarów. W tym jednak przypadku stawkę 0% stosuje się w odniesieniu do otrzymanej zapłaty, pod warunkiem że wywóz towarów nastąpi w terminie 6 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym przedsiębiorca otrzymał zapłatę i w tym terminie otrzymał dokument potwierdzający wywóz towarów poza terytorium UE.
Przykład 6
Pani Magdalena otrzymała zaliczkę na poczet eksportu towarów dnia 20.07.2022 r. W takim przypadku jeżeli wywóz towarów nastąpi w terminie do 31.01.2023 r. i w tym też terminie musi otrzymać dokumenty potwierdzające wywóz, żeby móc zastosować 0% stawkę podatku VAT. Jeżeli wywóz nastąpi po 31.01.2023 r., to dostawa będzie opodatkowana stawką krajową.
Ustawodawca wprowadził pewien wyjątek, kiedy wywóz może mieć miejsce w późniejszym
terminie. Jest to możliwe pod warunkiem, że wywóz jest uzasadniony specyfiką realizacji tego rodzaju dostaw potwierdzoną warunkami dostawy, w których określono termin wywozu towarów.
23 kwietnia 2021 r. zostały wydane objaśnienia podatkowe dotyczące pakietu SLIM VAT, w których m.in. omówiono przypadki wysyłania towarów po otrzymaniu zaliczki w eksporcie w terminie przekraczającym 6 miesięcy.
Podsumowanie
Przedsiębiorcy, którzy dokonują eksportu towarów znajdują się w tej uprzywilejowanej pozycji, że przysługuje im prawo do zastosowania 0% stawki podatku VAT. Ma to swoje określone konsekwencje na gruncie ustawy o VAT. Podstawowym warunkiem jest posiadanie dokumentów potwierdzających wywóz towarów poza terytorium UE. W publikacji przedstawiliśmy na przykładach, jak należy interpretować obowiązujące przepisy w tym zakresie. Brak dokumentów w odpowiednich terminach wiąże się z obowiązek naliczenia podatku VAT należnego od sprzedaży stosując stawkę krajową. Otrzymanie dokumentów w terminie późniejszym pozwala rozliczyć eksport ze stawką 0% i skorygować wcześniej zapłacony VAT należny.
Małgorzata Jagusiak 
Kto ma obowiązek zarejestrować się do VAT w 2024 roku?
Ponowne rozpoczęcie działalności a prawo do ulg w ZUS
Katarzyna Marciniak
Nowe regulacje prawne dla niepełnosprawnych w 2024 roku
Adrianna Glapiak
Quad w działalności gospodarczej
Monika Kobylak
