Uprawnienia do emerytury pomostowej przysługują określonej grupie osób. Wypowiadają się na ten temat wprost przepisy w specjalnie dedykowanej temu zagadnieniu ustawie. W dzisiejszej publikacji omówimy najważniejsze informacje związane z emeryturami pomostowymi, zapraszamy do lektury.
Emerytura pomostowa – komu przysługuje?
Kryteria przyznania emerytury pomostowej zostały określone w ustawie. Głównym warunkiem nabycia uprawnień do emerytury pomostowej jest wykonywanie prac w szczególnych warunkach i o szczególnym charakterze w określonym przedziale czasowym.
Najważniejsze warunki przyznania emerytury pomostowej:
|
Wykonywanie prac w szczególnych warunkach i o szczególnym charakterze, które zostały wymienione w załączniku nr 1 i 2 do ustawy o emeryturach pomostowych, znajdują się tam w szczególności prace:
- pod ziemią,
- na wodzie, pod wodą,
- w powietrzu w trudnych warunkach,
- ciężkie prace fizyczne,
- kontrolerów ruchu lotniczego,
- kierowców pojazdów uprzywilejowanych,
- operatorów żurawi i dźwigów,
- członków zespołów ratownictwa medycznego,
- personelu sprawującego opiekę nad mieszkańcami domów pomocy społecznej dla przewlekle psychicznie chorych,
- kierowców autobusów, trolejbusów oraz motorniczych tramwajów w transporcie publicznym
|
Prawo do emerytury pomostowej przysługuje osobom, które:
|
- urodziły się po 31 grudnia 1948 r.,
- ukończyły co najmniej 55 lat w przypadku kobiet lub 60 lat w przypadku mężczyzn,
- udowodniły co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze,
- mają co najmniej 20 lat – kobiety lub 25 lat – mężczyźni stażu ubezpieczeniowego, dotyczy okresów składkowych i nieskładkowych,
- wykonywały przed 1 stycznia 1999 r. pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, która jest wymieniona w dotychczasowych przepisach lub w nowych wykazach prac,
- wykonywały po 31 grudnia 2008 r. pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, która jest wymieniona w nowych wykazach prac.
|
Uwaga!
Prawo do emerytury pomostowej przysługuje pod warunkiem spełnienia wszystkich wyżej wymienionych warunków
|
Do okresów pracy w szczególnych warunkach i o szczególnym charakterze nie zalicza się: |
- zasiłku chorobowego lub świadczenia rehabilitacyjnego,
- zasiłku opiekuńczego lub macierzyńskiego,
- urlopu wychowawczego,
- urlopu bezpłatnego,
- służby wojskowej,
- nauczyciele nie zaliczą również:
- urlopu dla poratowania zdrowia,
- urlopu szkoleniowego,
- przebywania na urlopie na dalsze kształcenie się,
- pozostawania w stanie nieczynnym
|
Emeryturę pomostową na ogólnych zasadach można przyznać tylko wtedy, gdy osoba uprawniona ma staż ubezpieczeniowy – okresy składkowe i nieskładkowe w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze co najmniej po 1 dniu:
- w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przed 1 stycznia 1999 r. i
- w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze po 31 grudnia 2008 r.
|
Emerytura pomostowa jest przyznawana na wniosek osoby zainteresowanej, który można złożyć za pośrednictwem płatnika składek lub osobiście
|
Pozostałe warunki przyznania emerytury pomostowej zostały szczegółowo omówione w ustawie
|
Od decyzji przyznającej emeryturę pomostową można złożyć odwołanie do okręgowego sądu pracy i ubezpieczeń społecznych, właściwego ze względu na miejsce zamieszkania.
Utrata prawa do emerytury pomostowej
Przyznanie emerytury pomostowej jest możliwe pod warunkiem, że beneficjent nie pracuje, nie pobiera zasiłku chorobowego lub świadczenia rehabilitacyjnego. Żeby uzyskać emeryturę pomostową należy przede wszystkim złożyć wniosek do ZUS. Wypłata emerytury jest możliwa od następnego dnia, w którym zostały spełnione wszystkie warunki do jej przyznania. Jeśli na moment złożenia wniosku osoba uprawniona będzie jeszcze zatrudniona, to zostanie wydana decyzja o przyznaniu emerytury pomostowej, ale zostanie zawieszona do dnia rozwiązania stosunku pracy.
Ważne!
Prawo do emerytury pomostowej wygasa w dniu poprzedzającym dzień ukończenia powszechnego wieku emerytalnego – w przypadku kobiet 60 lat, w przypadku mężczyzn 65 lat
Emerytury pomostowe – nowości 2023
Ustawa wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2024 roku z pewnymi wyjątkami. Niektóre przepisy o emeryturach pomostowych wykluczały możliwość nabycia uprawnień przez osoby młodsze, ponieważ wymagany był staż pracy w szczególnych warunkach i o szczególnym charakterze w okresie do końca 1998 roku. Zaczęło to znacznie ograniczać krąg uprawnionych osób, a emerytura pomostowa nabrała charakteru wygaszającego. Dlatego też w porozumieniu m.in. ze związkami, doszło do podpisania ustawy zmieniającej.
Zmiana przepisów o emeryturach pomostowych w 2023 roku:
|
Nie będzie już obowiązywał przepis o wykonywaniu pracy w szczególnych warunkach i o szczególnym charakterze przed 1 stycznia 1999 roku – uchylono przepis w ustawie
(zmiana od 01.01.2024 r.) |
Doprecyzowano, że prawo do emerytury pomostowej ulega zawieszeniu bez względu na wysokość uzyskiwanego przychodu w razie podjęcia przez uprawnionego pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze na podstawie stosunku pracy lub umowy cywilnoprawnej.
(zmiana od 01.01.2024 r.)
|
Zmieniony został przepis o rekompensatach. Począwszy od 1 stycznia 2024 r.
rekompensata przysługuje ubezpieczonemu, jeżeli przed dniem 1 stycznia 2009 r. ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat
(zmiana od 01.01.2024 r.)
|
Ze wszystkimi zmianami można się zapoznać w ustawie zmieniającej |
Emerytury pomostowe – podsumowanie
O emerytury pomostowe mogą ubiegać się tylko niektóre osoby, które spełniają kryteria wiekowe i stażu pracy w szczególnych warunkach i o szczególnym charakterze. Jakie zawody i wykonywane czynności mogą skorzystać z prawa do emerytury pomostowej zostało wymienione w załącznikach do ustawy. Jeżeli osoba spełnia wymogi do przyznania emerytury, to musi złożyć wniosek do ZUS, może to zrobić osobiście lub za pośrednictwem płatnika. Od decyzji przyznania lub odmowy przyznania emerytury pomostowej można się odwołać do sądu. Należy pamiętać, że emerytura pomostowa się nie należy o ile pobieramy świadczenia wymienione w przepisach. Prawo do emerytury pomostowej wygasa po ukończeniu wieku emerytalnego. Nowelizacja ustawy o emeryturach pomostowych uchyliła m.in. przepis o stażu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze do końca 1998 roku. Ta zmiana była chyba najbardziej pożądana przez młodsze osoby, które bardzo często właśnie ze względu na ten warunek nie mogły nabyć prawa do emerytury. W przypadku pytań i wątpliwości zawsze można zwrócić się do organu rentowego. W publikacji opisane najważniejsze informacje, więcej szczegółów można znaleźć w przepisach.