Aby wyliczyć różnice kursowe od środków własnych można zastosować dwie metody. Metoda FIFO lub metoda LIFO. Którą z nich wybrać?

FIFO i LIFO – porównanie

Przykład.Firma rozliczająca się z kontrahentami zagranicznymi odnotowała następujące transakcje:

• Wpływ zapłaty od kontrahenta – 40 euro, średni kurs NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wpływu 1,2
• Zakup waluty w banku – 100 euro, kurs zastosowany przez bank 1,4
• Zakup waluty w kantorze – 50 euro, kurs zakupu zastosowany przez kantor 1,5
• Zapłata za fakturę walutową – 160 euro, średni kurs NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego zapłatę 1,1.

Różnice kursowe – metoda FIFO

W metodzie FIFO zakładamy, że do sfinansowania wypływów waluty przyjmujemy wpływy, poczynając od najstarszych. Zatem, stosując FIFO na powyższym przykładzie, różnicę wyliczymy następująco:

160 euro dla wierzyciela zostało sfinansowane wpływem od dłużnika (40 euro), środkami z konta walutowego (100 euro) oraz częścią waluty zakupionej w kantorze (20 euro).

Różnica kursowa (RK) wyniesie:

RK = 160 euro * 1,1 – (40 euro * 1,2 + 100 euro * 1,4 + 20 euro * 1,5)

RK = 176 – (48 + 140 + 30)

RK = 176 – 218

RK = – 42 zł

Różnica (ujemna) wyniesie 42 zł i będzie stanowiła koszt uzyskania przychodu.

Różnice kursowe – metoda LIFO

Przy metodzie LIFO wypływ sfinansujemy, począwszy od najmłodszego wpływu.

160 euro dla wierzyciela zostało zapłacone ze środków z kantoru (50 euro), z rachunku walutowego (100 euro) oraz częścią wpływu od dłużnika (10 euro). Różnica kursowa (RK) wyniesie:

RK = 160 euro * 1,1 – (50 euro * 1,5 + 100 euro * 1,4 + 10 euro * 1,2)

RK = 176 – (75 + 140 + 12)

RK = 176 – 227

RK = – 51 zł

Różnica kursowa (także ujemna) wyniesie 51 zł i będzie stanowiła koszt uzyskania przychodu.

FIFO czy LIFO – którą metodę wybrać?

Nie ulega wątpliwości, że w opisanym przykładzie metoda FIFO jest nieco bardziej opłacalna. Za nabycie waluty zapłaciliśmy mniej niż w przypadku LIFO. W praktyce nie jest to jednak reguła – wysokość różnic kursowych będzie zależała przede wszystkim od wahań stosowanych kursów walut.

Niewielkie wahania na rynku mogą sprzyjać stosowaniu metody LIFO – małe różnice między najmłodszymi wpływami a bieżącymi wypływami mogą zminimalizować powstanie różnic kursowych; choć jeśli środki nie pozostają w firmie długo, podobnie funkcjonować będzie metoda FIFO. Z drugiej strony, zalegające starsze wpływy mogą znacząco odbiegać od bieżących wypływów, gdy w końcu po nie sięgniemy – zatem jest to argument na korzyść metody FIFO.

Przepisy nie określają, z której metody wyliczania różnic kursowych powinien korzystać przedsiębiorca – wybór należy do niego. Warto jednak pamiętać, aby po zaakceptowaniu którejś z opcji stosować ją konsekwentnie, przynajmniej w obrębie jednego roku podatkowego. Manipulowanie metodami FIFO i LIFO w zależności od opłacalności może zostać potraktowane jako unikanie zobowiązań podatkowych i negatywnie ocenione przez ewentualną kontrolę.