W dzisiejszych czasach zdawać by się mogło, że wyposażenie kuchni pracowniczej chociażby w napoje są już standardem. Jednakże nie każdy zdaje sobie sprawę, że zapewnienie przykładowo wody pitnej pracownikowi przez pracodawcę jest jego dobrą wolą, a nie obowiązkiem wynikającym z przepisów ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy. Niemniej jednak, w konkretnych przypadkach, przepisy prawa pracy nakładają na pracodawcę obowiązek w zakresie zapewnienia pracownikom posiłków i napojów. O tym kiedy pracownik zobowiązany jest zapewnić pracownikowi nieodpłatnie napoje i posiłki, przeczytasz w niniejszym artykule.
Pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych, nieodpłatnie, odpowiednie posiłki i napoje, jeżeli jest to niezbędne ze względów profilaktycznych. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, rodzaje tych posiłków i napojów oraz wymagania, jakie powinny spełniać, a także przypadki i warunki ich wydawania [por. art. 232 Kodeksu pracy].
Tym samym pracodawca zobowiązany jest zapewnić napoje i posiłki, w przypadku gdy:
Zgodnie z przepisami prawa pracy, jeżeli pracownicy są zatrudnieni w warunkach szczególnie uciążliwych, pracodawca ma obowiązek nieodpłatnie zapewnić im posiłki profilaktyczne. Jeżeli nie ma on możliwości bezpośredniego wydawania takich posiłków, może np. wydawać produkty spożywcze, z których pracownicy sami przyrządzą sobie posiłek. Spotyka się czasem praktykę, że pracownicy sami nabywają produkty do posiłków profilaktycznych, zaś pracodawca zwraca im koszty na podstawie faktur zakupowych [tak wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 17 lutego 2009 r., sygn. akt III SA/Wa 2839/08].
– co do zasady, zaopatrzenie pracowników w napoje i posiłku odbywa się nieodpłatnie, natomiast gdy pracownicy sami nabędą produkty do posiłków profilaktycznych, to pracodawca zobowiązany jest zwrócić koszty na podstawie przedłożonych mu faktur.
Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów pracodawca zapewnia pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych nieodpłatnie jedno danie gorące, przy czym, jeżeli pracodawca nie ma możliwości wydawania posiłków ze względu na rodzaj wykonywanej przez pracownika pracy lub ze względów organizacyjnych, może zapewnić w czasie pracy korzystanie z takich posiłków w punktach gastronomicznych lub przyrządzanie posiłków przez pracownika we własnym zakresie z otrzymanych produktów.
Rozporządzenie określa przy tym warunki pracy oraz rodzaje prac, których wykonywanie rodzi po stronie pracodawcy obowiązek zapewnienia pracownikowi posiłku lub napojów.
Pracodawca zapewnia pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych nieodpłatnie:
Stanowiska pracy, na których zatrudnieni pracownicy powinni otrzymywać posiłki i napoje, oraz szczegółowe zasady ich wydawania, a także warunki uzasadniające zapewnienie posiłków w sposób, co do zasady ustala pracodawca w porozumieniu z zakładowymi organizacjami związkowymi, a jeżeli u danego pracodawcy nie działa zakładowa organizacja związkowa – pracodawca po uzyskaniu opinii przedstawicieli pracowników.
Należy również zapamiętać, że:
Pracodawca zapewnia posiłki pracownikom wykonującym prace:
– Posiłki powinny być wydawane w czasie regulaminowych przerw w pracy, w zasadzie po 3-4 godzinach pracy.
Pracodawca zapewnia napoje pracownikom zatrudnionym:
Pracodawca powinien zapewnić pracownikom napoje w ilości zaspokajającej potrzeby pracowników, odpowiednio zimne lub gorące w zależności od warunków wykonywania pracy, a w niektórych przypadkach napoje powinny być dodatkowo wzbogacone w sole mineralne i witaminy.
– napoje powinny być dostępne dla pracowników w ciągu całej zmiany roboczej.
Co szczególnie istotne, pracownikom nie przysługuje ekwiwalent pieniężny za posiłki i napoje, mogą natomiast żądać od zakładu pracy zwrotu poniesionych na nie wydatków w sytuacji, gdy pracodawca wbrew obowiązkowi im ich nie dostarczył.
Wartość posiłków i napojów jako wartość świadczeń rzeczowych wynikających z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy jest wolna jest od podatku dochodowego. Od podatku wolna jest także wartość otrzymanych przez pracowników przykładowo bonów czy kuponów uprawniających pracowników do otrzymania na ich podstawie artykułów spożywczych, w przypadku gdy pracodawca, mimo ciążącego na nim obowiązku wynikającego z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, nie ma możliwości wydania pracownikom posiłków i napojów bezalkoholowych.
Bony uprawniające do nabycia posiłków lub artykułów spożywczych, które nie zostały wydane przez pracodawcę na podstawie przepisów prawa pracy lub postanowień układu zbiorowego pracy (art. 86 § 2 KP), nie podlegają wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na pracownicze ubezpieczenie emerytalne lub rentowe [ tak Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 września 2013 r., sygn. II UK 74/13].
Przekazujesz prezenty o małej wartości swoim pracownikom albo innego rodzaju podarunki o charakterze nieodpłatnym i zastanawiasz się jakie rodzi to skutki na gruncie ustawy o VAT? Jeśli tak, to przeczytaj ten artykuł.
Obowiązek pracodawcy w przedmiocie zapewnienia pracownikom określonych świadczeń rzeczowych w postaci posiłków i napojów należy do obowiązków w zakresie pracowników zatrudnionych w warunkach szczególnie uciążliwych. Zgodnie z przepisami prawa pracy, jeżeli pracownicy są zatrudnieni w warunkach szczególnie uciążliwych, pracodawca ma obowiązek nieodpłatnie zapewnić im posiłki i napoje profilaktyczne.
Zachęcamy do komentowania naszych artykułów. Wyraź swoje zdanie i włącz się w dyskusje z innymi czytelnikami. Na indywidualne pytania (z zakresu podatków i księgowości) użytkowników ifirma.pl odpowiadamy przez e-mail, czat lub telefon – skontaktuj się z nami.
Administratorem Twoich danych osobowych jest IFIRMA S.A. z siedzibą we Wrocławiu. Dodając komentarz na blogu, przekazujesz nam swoje dane: imię i nazwisko, adres e-mail oraz treść komentarza. W systemie odnotowywany jest także adres IP, z wykorzystaniem którego dodałeś komentarz. Dane zostają zapisane w bazie systemu WordPress. Twoje dane są przetwarzane na podstawie Twojej zgody, wynikającej z dodania komentarza. Dane są przetwarzane w celu opublikowania komentarza na blogu, jak również w celu obrony lub dochodzenia roszczeń. Dane w bazie systemu WordPress są w niej przechowywane przez okres funkcjonowania bloga. O szczegółach przetwarzania danych przez IFIRMA S.A dowiesz się ze strony polityki prywatności serwisu ifirma.pl.
Z Biurem Rachunkowym i aplikacją IFIRMA masz wszystko pod kontrolą i w jednym narzędziu!
Czy podczas delegacji Pracodawca ma obowiązek pokrycia kosztów zakupu wody mineralnej, czy należy wypłacić dietę i to ona pokrywa koszty takie jak woda mineralna?
Dzuiękuję